Đó là câu nói kinh điển đại diện cho triết lý bóng đá thực dụng của Jose Mourinho. Thực dụng đến tàn nhẫn!
Được coi là Mourinho 2.0, Nuno Espírito Santo còn thực dụng hơn cả ông thày cũ của mình. Gặp đội mạnh Manchester City ở Vòng 1 thắng 1 - 0. Gặp đội trung bình Wolves ở Vòng 2 cũng thắng 1 - 0. Gặp đội mới lên hạng, được coi là yếu Watford ở Vòng 3 cũng thắng 1 - 0 nốt. Ba trận thắng với cùng tỷ số 1 - 0, Nuno Espírito Santo đã trở thành huấn luyện viên đầu tiên trong lịch sử Tottenham thắng cả 3 trận đầu khi mới nắm quyền.
Trong 3 trận thắng với cùng tỷ số 1 - 0 từ đầu mùa, Spurs chỉ cầm bóng trung bình 44%. Không sao cả! Người Đức có câu: “Ende Gut, Alles Gut” - Kết quả tốt thì Mọi việc đều tốt. Các Fan của Gà trống vẫn hân hoan ăn mừng.
Kết quả thắng tối thiểu, hiệu quả tối đa! Gà trống đang hiên ngang đứng đầu bảng xếp hạng Premier League sau 3 vòng với 9 điểm tuyệt đối, xếp trên nhiều ông lớn khác như Man United, Chelsea, Liverpool và Man City.
José Mourinho, khi còn là cầu thủ, chơi ở vị trí tiền vệ. Nuno Santo, khi còn chơi bóng, chơi ở vị trí thủ môn. Thế nên, José Mourinho luôn tôn thờ triết lý bóng đá thực dụng, học trò cũ của ông ở Porto còn thực dụng hơn, trung thành tuyệt đối với lối chơi phòng ngự phản công.
Nuno Espírito Santo sinh ngày 25 tháng 01 năm 1974 ở São Tomé và Príncipe, một quốc đảo ở châu Phi, nằm gần đường xích đạo và là thuộc địa cũ của Bồ Đào Nha. Ông có tên đầy đủ là Nuno Herlander Simões Espírito Santo. Tên đầy đủ của người Bồ Đào Nha nào cũng dài, 5 đến 6 tên trong một tên đầy đủ là bình thường. Sở dĩ họ và tên dài như vậy vì một đứa trẻ Bồ Đào Nha ra đời được thừa hưởng họ của cả bố và mẹ (chứ không chỉ của bố) và đôi khi còn cả của ông bà nội ngoại, cả dòng họ nữa!
Khi còn nhỏ, Nuno Santo là một cậu bé nhút nhát, ít nói, hay xấu hổ. Đó là lý do sau này ông không thích tham gia các cuộc họp báo. Được coi là Mourinho 2.0 nhưng Mourinho thì hướng ngoại, là bậc thầy về miệng lưỡi còn Nuno Santo hướng nội, không thích phát biểu nhiều. Nuno Santo còn được mô tả là một cậu bé nghị lực, hơi dị và luôn muốn giúp đỡ mọi người.
Vào năm Nuno Santo 10 tuổi, gia đình cậu bé quyết định chuyển đến Barreiro, Bồ Đào Nha để có điều kiện sống tốt hơn.
Thời còn trẻ, ông chơi cho các đội bóng khác nhau như Santoantoniense, Quimigal, Caçadores, Toreenses, Vitória de Guimarães và Vila Real để nuôi giấc mở trở thành một thủ môn chuyên nghiệp.
Vào năm 22 tuổi, Nuno Santo có cuộc gặp gỡ đã làm thay đổi hoàn toàn cuộc đời ông: Gặp “siêu cò” Jorge Mendes.
Vào thời điểm năm 1996 đó, trong một hộp đêm ở Bồ Đào Nha, Mendes khi đó vẫn còn là một DJ bán thời gian và một người quản lý kho lưu trữ Video. Ông chưa hề có ý định trở thành một người đại diện của các huấn luyện viên và cầu thủ như bây giờ. Cuộc nói chuyện giữa hai người đã làm thay đổi số phận của cả hai.
Jorge Mendes đã lái xe hai tiếng rưỡi đưa Nuno Santo tới Tây Ban Nha gặp chủ tịch câu lạc bộ Deportivo de La Coruña, cố gắng thuyết phục đội bóng này rằng Nuno Santo là một thủ môn rất tiềm năng. Thế là Nuno được nhận. Hai người sau đó trở thành bạn thân. Nuno Santo là cầu thủ đầu tiên mà Jorge Mendes làm người đại diện. Phần còn lại là lịch sử.
Vào tháng 07 năm 2002, José Mourinho, vốn dĩ có chung người đại diện Jorge Mendes với Nuno Santo, quyết định bỏ ra 3 triệu Euro để mang Nuno từ Deportivo de La Coruña về làm thủ môn dự bị ở Porto. Chính vì thế, Nuno Santo mới có biệt danh là "O Substituto" có nghĩa là Dự Bị. Trong bức ảnh chụp José Mourinho với huy chương trên cổ, đang ăn mừng chức Vô Địch Champions League 2004 với Porto, người đừng sau ông chính là thủ môn dự bị Nuno Santo.
Từng làm huấn luyện viên ở Rio Ave, Valencia, Porto, Nuno Santo thực sự thành công với Wolves. Trong 4 năm làm việc ở sân Molineux, huấn luyện viên người Bồ Đào Nha có được danh hiệu Vô Địch Championship, đưa Bầy Sói vào tới Bán kết Cúp FA và Tứ kết Europa League.
Huấn luyện viên 47 tuổi đã xây dựng cho Wolves một lối chơi riêng. Bầy Sói trở thành ngựa ô của Premier League mùa giải 2019/2020, xếp thứ 7 chung cuộc và trở thành chuyên gia ngáng đường các ông lớn.
Thành công ở Wolves giúp Nuno Santo trở thành huấn luyện viên trưởng của Spurs mùa này, thành người kế vị người thày cũ José Mourinho.
Dưới thời Nuno Santo, Gà Trống chơi mềm mại hơn, phòng ngự chắc chắn hơn và thực dụng hơn.
Sơ đồ chiến thuật ưa thích của Nuno Santo là 4-3-3. Ngoài những cầu thủ trụ cột dưới thời José Mourinho như Lloris, Dier, Sanchéz, Højbjerg, Son Heung-min hay Kane, Nuno cũng có những phát hiện mới.
Để có thể chơi phòng ngự phản công tốt, Spurs phải có hàng thủ chắc chắn.
Hậu vệ phải Japhet Tanganga là phát hiện mới đầu tiên của Nuno. Cầu thủ trẻ mới 22 tuổi này, người trưởng thành từ chính lò đào tạo của Tottenham, là một cầu thủ phòng ngự rất tốt. Cực khoẻ, cực nhanh, Tanganga đã vô hiệu hoá được cả ngôi sao bom tấn Grealish và đội trưởng Strerling bên phía Man City trong trận đấu ở Vòng 1 Premier League.
Phát hiện thứ hai của Nuno là tiền vệ Oliver Skipp, cũng là một cầu thủ khác trưởng thành từ lò đào tạo của Spurs. Tiền vệ trung tâm mới 20 tuổi này càng chơi càng hay, hay đến mức lấy luôn vị trí của hai cầu thủ nổi tiếng hơn anh nhiều là Harry Winks hay Giovani Lo Celso.
Một cầu thủ khác như được “hồi sinh” dưới thời Nuno Santo là tiền vệ Dele Alli. Từng bị Fan la ó rất nhiều vì thái độ chơi bóng cẩu thả, hời hợt dưới thời Mourinho, tiền vệ người Anh như lột xác thành một chiến binh thực sự. Cứ nhìn cảnh Dele Alli bay người xoạc bóng khi bóng đi… ra biên trong trận gặp Watford đủ biết anh chơi máu lửa đến thế nào!
Nuno Santo là thế. Trầm lặng, kín tiếng, ít nói, sống nội tâm, nhưng luôn thương yêu cầu thủ hết mực và luôn phát hiện ra những nhân tố mới, luôn khích lệ được tinh thần thi đấu của cầu thủ.
Các đội bóng của Nuno Santo luôn chơi phòng ngự lùi sâu, nhường quyền kiểm soát bóng cho đối phương, chọn thời điểm để phản công. Những đợt phản công của Spurs với tốc độ như những chiếc xe công thức 1 của bộ ba trên gàng công là Son Heung-min, Steven Bergwijn và Harry Kane luôn mang lại hiểm hoạ cho mọi hàng thủ đối phương.
Nếu gặp may mắn, các trụ cột không bị chấn thương, Spurs dưới thời Nuno Santo còn tiến xa ở mùa giải năm nay.
Cuộc đời thật kỳ lạ, có những ngả rẽ chẳng ai ngờ. Cơ hội lúc nào cũng có với mỗi người. Vấn đề là cần tận dụng tốt nhất những cơ hội đó. Ngã rẽ cuộc đời đã mang Jorge Mendes đến gặp Nuno Santo, biến ông từ một Thủ Môn Dự Bị thành một trong những huấn luyện viên xuất sắc nhất Premier League.
Santo trong tiếng Bồ Đào Nha có nghĩa là Saint - Thánh. Hy vọng Vị Thánh người Bồ Đào Nha sẽ tiếp tục đưa Spurs đến những thành công mới. Thêm những trận thắng 1 - 0 tối thiểu nữa để Gà Trống hy vọng lọt vào Top 4 Premier League vào cuối mùa.
Nguyễn Tuấn Huy
