Đây là đánh giá của Ngân hàng Thế giới (Wold Bank - WB) tại báo cáo cập nhật đánh giá quốc gia 2021 vừa công bố. Theo đó, WB nhận định, ngành Tài chính của Việt Nam vừa tương đối phát triển vừa kém phát triển theo tiêu chuẩn quốc tế.
Theo báo cáo này, tỉ lệ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, gặp khó khăn trong tiếp cận tín dụng tuy không cao hơn quá nhiều nhưng vẫn thuộc nhóm cao nhất trong khu vực. Khoảng 1/3 số công ty báo cáo những trở ngại vừa phải, lớn hoặc rất nghiêm trọng trong việc tiếp cận tài chính; tệ hơn 1/4 số quốc gia trên thế giới có dữ liệu.
Việc thiếu tài chính toàn diện không chỉ làm giảm hiệu quả của việc nới lỏng chính sách tiền tệ mà còn làm giảm hiệu quả của các phản ứng chính sách khác. Một điều khá rõ là các chính sách tiền tệ sẽ chỉ có tác động hạn chế trong môi trường mà lãi suất thực đã rất thấp. Ở Việt Nam, hiệu quả của các chính sách ngân hàng thậm chí còn bị hạn chế bởi tỷ lệ các doanh nghiệp (đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ) và hộ gia đình có khả năng tiếp cận tín dụng ngân hàng hoặc sở hữu tài khoản ngân hàng là khá thấp.
Hơn nữa, tài chính toàn diện thấp, bao gồm kiến thức tài chính hạn chế trong các nhóm dễ bị tổn thương, đã ảnh hưởng tiêu cực đến việc thực hiện gói hỗ trợ tài chính được thông qua vào tháng 04/2020, một phần do gặp khó khăn khi chuyển tiền cho những cá nhân dễ bị tổn thương nhưng không có tài khoản ngân hàng.
Theo WB, trong khi ngân hàng số đã phát triển tương đối nhanh ở Việt Nam trong vài năm qua, thông qua nỗ lực của các ngân hàng và xuất hiện của các nhà khai thác mới (ví điện tử), Việt Nam vẫn chưa có hệ thống thanh toán di động.
Sự phát triển của hệ thống mobile money đã chứng tỏ là chất xúc tác thúc đẩy tài chính toàn diện vì nó cung cấp một hệ thống thanh toán nhanh chóng và an toàn cho các hộ gia đình và doanh nghiệp không có tài khoản ngân hàng và có tiềm năng cung cấp một nền tảng cho hệ thống tín dụng vi mô.
Nỗ lực này cần được bổ sung bằng việc cải thiện tổng thể về hiệu quả và giám sát hệ thống thanh toán, cũng như nâng cao hiểu biết về tài chính, bao gồm thông qua các chương trình giáo dục và bảo trợ xã hội.
B.H.V (t/h)
