Ngày 02/11/2018, ông Phan Trọng Minh (xã Công Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An) và ông Hoàng Đức Thắng- Giám đốc Phòng Giao dịch (PGD) Agribank Công Tiến - Chi nhánh huyện Yên Thành (tỉnh Nghệ An) có ký Hợp đồng tín dụng số 3603-LAV-201814463. Theo Hợp đồng này, Agribank cho ông Minh vay 350 triệu đồng để kinh doanh, thời hạn vay 12 tháng.
Tài sản thế chấp đối với khoản vay này là thửa đất số 1568, tờ bản đồ số 6, diện tích 304m2 tại xóm Nam Châu, xã Công Thành, đã được UBND huyện Yên Thành cấp Giấy chứng nhận QSD đất năm 2008 (ký hiệu số AK738132) mang tên “hộ gia đình” kèm theo các tài sản trên đất (nhà ở mái bằng, ốt bán hàng) có tổng giá trị theo đánh giá của Agribank là 513,54 triệu đồng. Hợp đồng thế chấp tài sản cho khoản vay nêu trên được ông Minh và đại diện PGD Agribank Công Tiến ký ngày 17/10/2017. Nhân viên tín dụng PGD Agribank Công Tiến được ông Thắng phân công thực hiện hợp đồng này là ông Nguyễn Duy Hưng.
Thửa đất số 1568, tờ bản đồ số 6, diện tích 304m2 của hộ gia đình ông Phan Trọng Minh, được UBND huyện Yên Thành cấp Giấy chứng nhận QSD đất năm 2008
Theo ông Minh trình bày, từ tháng 11/2018 đến thánh 11/2019, ông Minh thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của bên vay đối với việc trả lãi hàng quý. Tuy nhiên, hết thời hạn hợp đồng, ông Minh muốn vay tiếp nhưng ông Hưng cán bộ tín dụng PGD Agribank Công Tiến không đồng ý cho đáo hạn. Tranh chấp hợp đồng đã xảy ra. Mặc dù vậy, từ tháng 12/2019 đến hết tháng 10/2020 ông Hưng không có các biện pháp để chấm dứt hợp đồng tin dụng nêu trên mà vận động ông Minh nộp 50 triệu đồng cho cả năm tính lãi suất đối với số tiền gốc còn đọng tại khách hàng này.
Ngày 21/10/2020, PGD Agribank Công Tiến ban hành thông báo số 5 gửi cho ông Minh về xử lý tài sản bảo đảm đối với khoản vay trên. Và, ngày 02/11/2020, ông PGD Agribank Công Tiến tiếp tục gửi văn bản thông báo về việc thu giữ tài sản bảo đảm đối với thửa đất và các tài sản trên đất mà ông Minh đã thế chấp ngân hàng này.
Ông Minh cho biết, tài sản thế chấp của ông đối với khoản vay chỉ là thửa đất có ký hiệu số 1568, tờ bản đồ số 6, diện tích 304m2 tại xóm Nam Châu, xã Công Thành, đã được UBND huyện Yên Thành cấp Giấy chứng nhận QSD đất năm 2008 mang tên hộ gia đình như đã nêu ở trên. Tuy nhiên, trên mảnh đất này không có bất cứ ngôi nhà mái bằng hay ốt bán hàng nào. Đặc biết, vao thời điểm tháng 11/2018, con ông là Phan Trọng Phúc, sinh ngày 28/5/2000 đã có đầy đủ năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật nhưng không được ông Hưng - nhân viên tín dụng của PGD Agribank Công Tiến yêu cầu ký vào hợp đồng thế chấp đối với tài sản bảo lãnh khoản vay trên.
Mặc dù không có bất cứ tài sản nào trên thửa đất, nhưng năm 2017, nhân viên thẩm định tài sản thế chấp của PGD Agribank Công Tiến vẫn "vẽ ra" 2 ngôi nhà mái bằng và 1 ốt bán hàng để nâng trị giá tổng tài sản của khách hàng từ 79 triệu đồng lên 513,54 triệu đồng.
Trả lời nội dung này, ông Hưng giải thích: “Hợp đồng thế chấp tài sản nói trên có giá trị trong thời gian 5 năm nên không cần ký lại. Trước đó, ông Minh đã vay Agribank Công Tiến nên vẫn được coi là hợp pháp”.
Đề cập đến tài sản thế chấp, khi phóng viên đến hiện trường thửa đất theo chỉ dẫn của ông Minh vào sáng ngày 04/11/2020 thì trên thửa đất này không có bất cứ ngôi nhà hay ki-ốt bán hàng nào. Trả lời về “hiện tượng” này, ông Hưng cho biết: “Việc thẩm định tài sản thế chấp của ông Minh năm 2017 em không biết là ai nên em không có trách nhiệm trả lời câu hỏi này”.
Mấy năm qua, hậu quả của nạn vỡ hụi ở các xã phía Nam huyện Yên Thành vẫn đang rất nặng nề. Nhiều tổ chức tín dụng vẫn chưa thu hồi được số nợ trong dân, phải đưa vào danh mục “nợ xấu”. Việc nhân viên tín dụng hay nhân viên thẩm định tài sản thế chấp ở các ngân hàng tuân thủ chưa nghiêm, chưa đúng quy định pháp luật về tài sản thế chấp sẽ để lại hậu quả khó lường.
