Xử lý ngay vướng mắc khi thông quan hàng hóa

Tổng cục Hải quan cho biết, trong quá trình xử lý các vướng mắc về thủ tục hải quan, Tổng cục Hải quan nhận được một số kiến nghị, phản ánh của doanh nghiệp (DN) liên quan đến khó khăn trong việc nộp các chứng từ giấy thuộc hồ sơ hải quan của tờ khai hải quan điện tử trong thời gian giãn cách xã hội để phòng, chống dịch bệnh COVID-19.

Bên cạnh đó, theo báo cáo mức độ hài lòng của DN về việc thực hiện thủ tục hành chính xuất nhập khẩu năm 2020 do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), USAID và Tổng cục Hải quan phối hợp thực hiện, vẫn có nhiều DN được khảo sát phản ánh về việc một số công chức hải quan yêu cầu người khai hải quan phải nộp các chứng từ ngoài hồ sơ hải quan hoặc các chứng từ giấy, mặc dù đã khai báo và gửi trên hệ thống cho cơ quan hải quan.

Sau khi tiếp nhận những phản ánh trên, Tổng cục Hải quan đã ban hành Công văn số 3980/TCHQ-GSQL về hỗ trợ DN thông quan hàng hóa phòng chống dịch COVID-19 nhằm quán triệt các đơn vị tạo thuận lợi cho người khai hải quan trong việc giải quyết thủ tục thông quan hàng hóa, đảm bảo mục tiêu kép vừa chống dịch có hiệu quả vừa bảo đảm hoạt động xuất nhập khẩu được thông suốt.

Cụ thể, về nộp hồ sơ hải quan của tờ khai hải quan điện tử, người khai hải quan khai và nộp đầy đủ bộ hồ sơ theo quy định tại Điều 16 và điểm a khoản 1 Điều 18 Thông tư số 38/2015/TT-BTC ngày 25/3/2015 được sửa đổi, bổ sung tại khoản 5, khoản 7 Điều 1 Thông tư số 39/2018/TT-BTC ngày 20/4/2018 của Bộ Tài chính cho cơ quan hải quan qua hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan để giải quyết thủ tục hải quan.

Trường hợp các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan theo quy định người khai hải quan phải nộp bản giấy là bản chính dưới dạng giấy/bản sao y công chứng/chứng thực... khi làm thủ tục hải quan, nếu người khai hải quan khai thông tin đề nghị được chậm nộp thì Chi cục trưởng Chi cục Hải quan hướng dẫn người khai hải quan khai thông tin đề nghị chậm nộp tại chỉ tiêu thông tin phần ghi chữ trên tờ khai hải quan điện tử gửi cơ quan hải quan thông qua hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan và nộp bản chứng từ giấy được chuyển đổi sang chứng từ điện tử (bản scan có xác nhận bằng chữ ký số) cho cơ quan hải quan.

Các Chi cục trưởng Chi cục Hải quan căn cứ quy định tại khoản 3 Điều 27 Nghị định số 08/2015/NĐ-CP ngày 21/1/2015 của Chính phủ để xem xét quyết định gia hạn thời gian nộp bản giấy theo quy định các chứng từ này trong thời hạn không quá 30 ngày, kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan.

Đối với giấy phép, khi tiếp nhận bản scan do người khai gửi kèm tờ khai hải quan, công chức tiếp nhận phải thực hiện cập nhật thông tin theo dõi trừ lùi trên hệ thống E-Customs5 theo hướng dẫn tại Công văn số 8175/TCHQ-GSQL ngày 31/12/2013 của Tổng cục Hải quan... Trường hợp phát hiện lượng hàng ghi trên giấy phép đã được sử dụng để nhập khẩu hết hoặc không còn đủ số lượng để nhập khẩu thì xử lý theo quy định của pháp luật.

Theo Tổng cục Hải quan, người khai hải quan phải nộp bổ sung bản giấy các chứng từ được chậm nộp nêu trên cho cơ quan hải quan trong thời hạn không quá 30 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan.

Trong trường hợp bất khả kháng, DN hoặc Chi cục Hải quan có địa chỉ thuộc khu vực giãn cách, cách ly, phong toả theo chỉ thị của Chính phủ hoặc UBND các tỉnh, thành phố, khiến người khai hải quan không thể nộp đúng thời hạn nêu trên thì trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ khi hết thời gian giãn cách/cách ly/phong toả theo thông báo của cơ quan có thẩm quyền, người khai hải quan phải nộp bản giấy các chứng từ nêu trên cho cơ quan hải quan.

Tổng cục Hải quan yêu cầu Hải quan các tỉnh, thành phố chỉ đạo lực lượng chống buôn lậu, quản lý rủi ro thuộc Cục và các Chi cục trực thuộc tăng cường công tác thu thập thông tin, đánh giá rủi ro đối với các trường hợp chậm nộp bản giấy các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan nêu trên để kịp thời kiểm tra, xử lý các vi phạm (nếu có) theo đúng quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan đề nghị các đơn vị hải quan thành lập các Tổ hỗ trợ, xử lý vướng mắc về thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu (đặc biệt là hàng hóa phục vụ công tác phòng chống dịch COVID-19 như: Vật tư, thiết bị y tế, thuốc tân dược, vaccine, sinh phẩm xét nghiệm...).

Trường hợp có phản ánh vướng mắc, trong thời hạn 3 giờ kể từ khi nhận được thông tin do Chi cục Hải quan báo cáo, Cục Hải quan tỉnh, thành phố phải hướng dẫn và xử lý ngay. Cùng với công tác hỗ trợ DN, Tổng cục Hải quan yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố chỉ đạo các Chi cục Hải quan trực thuộc tăng cường giám sát, kiểm tra việc thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan của các công chức.

Trong trường hợp phát hiện công chức vi phạm kỷ luật, thực hiện không đúng quy trình nghiệp vụ, có thái độ gây khó khăn, phiền hà, kéo dài thời gian thông quan hàng hóa thì tạm đình chỉ công tác trong thời hạn 15 ngày để xem xét trách nhiệm và xử lý theo quy định.

Trao đổi với Báo điện tử Chính phủ về vấn đề hồ sơ hải quan, ông Trần Đức Hùng, Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về Hải quan (Tổng cục Hải quan) khẳng định, cơ bản hải quan đã áp dụng điện tử hoá đồng bộ, các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan có thể ở dạng dữ liệu điện tử hoặc chứng từ giấy được chuyển đổi sang chứng từ điện tử (bản scan có xác nhận bằng chữ ký số).

“Như vậy, hầu hết các chứng từ thuộc bộ hồ sơ hải quan đều có thể nộp dưới dạng điện tử, không phải xuất trình bản gốc. Ngoại trừ một số rất ít các trường hợp vẫn cần bản giấy do quy định về kiểm tra chuyên ngành liên quan đến bộ, ngành khác nhau”, ông Trần Đức Hùng cho hay.