Nỗi buồn của người dân
Bãi rác ở phường Trung Sơn, TP. Sầm Sơn được UBND tỉnh Thanh Hóa cho phép xây dựng vào năm 1996 với tổng diện tích 2,7ha, là nơi tập kết, chôn lấp rác thải với công suất 25 tấn/ngày. Tuy nhiên, theo số liệu từ đơn vị quản lý bãi rác, hiện nay bãi rác Sầm Sơn mỗi ngày phải tiếp nhận từ 50 - 65 tấn rác các loại, vào mùa du lịch có thể lên tới 135 - 150 tấn/ngày, gấp nhiều lần so với công suất dự tính.
Những năm qua, để giảm thiểu bớt tình trạng quá tải, chính quyền địa phương tiến hành xử lý theo kiểu chôn lấp. Suốt thời gian dài, người dân sinh sống xung quanh khu vực phải chấp nhận tình trạng ô nhiễm kéo dài, chờ di dời bãi rác của cơ quan có thẩm quyền.
Công văn luẩn quẩn
Văn bản số 2359/UBND -TNMT ngày 11.6.2018 của Chủ tịch UBND TP. Sầm Sơn gửi UBND tỉnh Thanh Hoá nêu rõ: “Từ năm 2017 đến nay, Thường trực Thành uỷ, HĐND, UBND TP có nhiều văn bản báo cáo UBND tỉnh Thanh Hoá về thực trạng bãi rác của thành phố đã quá tải, cần có phương án xử lý. Tuy nhiên, đến nay, vẫn chưa có phương án cụ thể đảm bảo lâu dài”.
Tháng 3/2018, cực chẳng đã, Công ty Môi trường gửi văn bản xin được báo cáo UBND tỉnh và Sở Tài nguyên Môi trường để ngừng hoạt động xả thải. Nhận được đề xuất này, UBND TP.Sầm Sơn chỉ đạo ngay là không được vì “đã được giao thì phải thực hiện chứ không thể tránh trách nhiệm”. Nhưng làm thế nào để xử lý ô nhiễm bãi rác một cách căn cơ thì đến chính UBND TP.Sầm Sơn cũng chưa biết cách nào.
Theo quy hoạch tại Quyết định 2525/QĐ-UBND ngày 17 tháng 7 năm 2017 của UBND tỉnh Thanh Hoá về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung TP. Sầm Sơn đến năm 2040, khu xử lý chất thải rắn của TP nằm ở phía tây xã Quảng Minh, TP. Sầm Sơn. Trước tình trạng “vô cùng bất cập”, Chủ tịch UBND TP. Sầm Sơn thời điểm năm 2017 là ông Nguyễn Ngọc Chiến “tha thiết đề nghị” UBND tỉnh xem xét chấp thuận chủ trương cho thành phố được xây dựng nhà máy xử lý rác bằng công nghệ đốt ở xã Quảng Minh.
Một hướng khác, UBND TP. Sầm Sơn đã đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo, cho phép chuyển rác Sầm Sơn lên bãi rác Đông Nam đúng theo quy hoạch rác thải của UBND tỉnh. Tuy nhiên, tại Công văn số 11130/UBND-NN ngày 4/9/2018, UBND tỉnh trả lời dứt khoát là không được vì “bãi rác Đông Nam có 3 ô chôn lấp cũng đã đóng cửa 2 và ô số 3 đã quá tải”. Và dự án nhà máy xử lý rác tại bãi rác Đông Nam, huyện Đông Sơn với công suất 500 tấn/ngày đêm dự kiến hoàn thành quý I/2019 song giờ này chưa xây xong nhà điều hành, chưa rõ công nghệ.
Không còn cách nào, UBND TP. Sầm Sơn lại đề nghị được cải tạo, tăng thời hạn sử dụng của bãi rác Sầm Sơn bằng cách đào thêm hố, dù chỉ là biện pháp tình thế. Vậy nhưng, cách này UBND tỉnh Thanh Hoá cũng chỉ đạo không được vì “Hiện tại, khu vực bãi rác Sầm Sơn nằm trong không gian quy hoạch khu sinh thái nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí nên việc đầu tư cải tạo thêm hố chôn lấp là không phù hợp và cũng không có kinh phí cho việc cải tạo”.
Ngày 6/12/2020, HĐND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Nghị quyết về việc quyết định đầu tư dự án xử lý triệt để môi trường bãi rác tại phường Trung Sơn, TP. Sầm Sơn. Dự án do UBND TP. Sầm Sơn làm chủ đầu tư, thực hiện tại xã Quảng Minh với quy mô đào, xúc, di chuyển rác tại khu vực bãi hiện trạng.
Theo đại diện Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng TP. Sầm Sơn, dự án có tổng mức đầu tư khoảng 280 tỷ đồng. Toàn bộ số rác hiện tại sẽ được xử lý, di dời về khu vực xử lý rác mới tại xã Quảng Minh, TP. Sầm Sơn.
Mục tiêu dự án là xử lý triệt để tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng do bãi rác phường Trung Sơn gây ra, góp phần cải thiện điều kiện sống cho nhân dân khu vực xung quanh và vùng phụ cận, thúc đẩy phát triển dịch vụ du lịch, kinh tế – xã hội, xây dựng Sầm Sơn trở thành thành phố xanh, sạch, đẹp, hướng đến văn minh, hiện đại.
Dự án có tổng mức đầu tư khoảng 280 tỷ đồng. Mục tiêu là xử lý triệt để tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng do bãi rác phường Trung Sơn gây ra, góp phần cải thiện điều kiện sống cho nhân dân khu vực xung quanh và vùng phụ cận, thúc đẩy phát triển dịch vụ du lịch, kinh tế - xã hội, xây dựng Sầm Sơn trở thành thành phố xanh, sạch, đẹp hướng đến văn minh, hiện đại.
Tuy nhiên, dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn triển khai tại xã Quảng Minh đang chậm tiến độ so với kế hoạch. Bãi rác phường Trung Sơn, TP. Sầm Sơn chưa thể kết thúc sứ mệnh của mình và hàng ngày vẫn tiếp nhận hàng chục tấn rác thải trên địa bàn.
Trong khi chờ đợi, đơn vị quản lý tiếp tục dùng phương án xử lý chủ yếu là tập kết, phun hóa chất, chôn lấp và phủ bạt.
Bức xúc nhưng không được giải quyết
Theo phản ánh của người dân sống gần khu rác thải, chị Nga – Đường Nguyễn Trãi, TP. Sầm Sơn chia sẻ: “Nhiều khi gia đình tôi phải bịt khẩu trang đi ngủ, không thể chịu được mùi hôi thối bốc ra từ bãi rác. Một số căn bệnh như ung thư, các bệnh liên quan đến đường hô hấp cũng bắt đầu xuất hiện,… Rất mong chính quyền địa phương vào cuộc để xử lý bãi rác thải, trả lại cuộc sống bình yên cho người dân”. Chị Thu - tiểu thương tại chợ dân sinh gần đó cũng cho biết là nhà chị phải thường xuyên đóng kín cửa nhưng vẫn không thoát được cảnh ô nhiễm không khí từ bãi rác bốc lên. Đây là nỗi ám ảnh với nhà chị từ bao năm nay. Nhóm phóng viên chúng tôi đi sâu vào trong khu bãi rác thải tập kết, một mùi hôi thối xộc thẳng vào mũi. Có thể nói việc xử lý rác thải của ban quản lý quá chậm chạp, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân. Liệu những lời hứa của dự án di dời khu rác thải này bao giờ mới hoàn thành xong, người dân còn phải chịu cảnh sống chung với rác đến khi nào nữa?
PV
