“Câu chuyện CBO”: Những người sống chung với HIV đóng góp vì cộng đồng

Trong nhiều năm qua, cộng đồng người sống chung với HIV tại Việt Nam vẫn luôn ý thức chấp nhận bệnh, nghiêm ngặt tuân thủ điều trị bệnh, vượt lên mặc cảm, cống hiến cho xã hội và giúp đỡ lại những bệnh nhân có HIV khác. Trên thực tế, các tổ chức cộng đồng những người sống chung với HIV và chịu ảnh hưởng bởi HIV đã và đang có nhiều đóng góp thông qua các hoạt động cung cấp các dịch vụ dựa vào cộng đồng, kết nối với các cơ sở y tế của nhà nước. Các tổ chức cộng đồng cũng góp phần làm giảm sự kỳ thị và phân biệt đối xử đối xử liên quan đến HIV. Trong mỗi câu chuyện, chúng ta đều thấy bóng dáng của những tổ chức quốc tế đã tài trợ cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam suốt hơn 15 năm qua, các dự án, các nhà quản lý chương trình, nhân viên y tế và những người bạn từ chính cộng đồng.  Họ chính là những người đã làm nên sự thay đổi, là tác giả thật sự viết lên những câu chuyện trong cuốn sách này.

Trong suốt 15 năm hoạt động, các tổ chức cộng đồng (CBO) những người sống chung với HIV và những người chịu ảnh hưởng bởi HIV đã chứng tỏ được tâm huyết, nhiệt tình và hoạt động với chi phí hiệu quả cao trong việc hỗ trợ và cung cấp các dịch vụ dự phòng, chăm sóc, và điều trị liên quan tới HIV. Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay nhiều CBO gặp không ít khó khăn vì một số lý do như không có khả năng hoặc khả năng hạn chế trong việc tiếp cận các nguồn tài trợ chính thức do năng lực viết đề xuất dự án.

Bên cạnh đó, có không ít các CBO của những nhóm chịu ảnh hưởng bởi các quần thể đích bao gồm: người sử dụng ma túy, người bán dâm và cộng đồng nam quan hệ tình dục đồng giới và chuyển giới nữ, đã thích ứng được với tình hình mới, vẫn duy trì được hoạt động và hướng tới phát triển bền vững tiếp tục đóng góp cho chương trình phòng, chống AIDS. Nhiều CBO đã có tư cách pháp nhân như là các doanh nghiệp xã hội và trở thành đối tác quan trọng của các nhà tài trợ, các tổ chức phi chính phủ trong và ngoài nước, thể hiện được sự chuyên nghiệp cả về kỹ thuật, quản lý và quản trị, lãnh đạo. Một số CBO đã thành lập các phòng khám tư nhân, góp phần cung cấp các dịch vụ về HIV trên địa bàn nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước.

Trong số những CBO đã có tư cách pháp nhân được giới thiệu tại cuốn sách này chính là doanh nghiệp xã hội Venus. Từ khi được thành lập tới nay, Venus đã và đang triển khai các hoạt động bao gồm: Dự phòng HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục cho nhóm nam quan hệ tình dục đồng tính (MSM), người chuyển giới nữ (TG); Can thiệp giảm hại sử dụng ma túy tổng hợp cho nhóm thanh thiếu niên (16 -24 tuổi); Xây dựng mô hình cơ sở y tế thân thiện cho nhóm đích; Truyền thông về chống bạo lực xâm hại tình dục cho trẻ em gái (thành phố an toàn cho trẻ em gái), Truyền thông “Trạng thái trung tính với HIV”. Tháng 06 năm 2020, Venus đã nhận được sự hỗ trợ cả về tài chính và kỹ thuật  từ USAID thông qua  dự án Healthy Market do tổ chức PATH thực hiện. Venus chính thức có tư cách pháp nhân và rất vinh dự khi trở thành một trong những Doanh nghiệp Xã hội đầu tiên hỗ trợ cho người chuyển giới và do người chuyển giới lãnh đạo.

Với những đóng góp của mình cho cộng đồng, Venus cũng quyết định sẽ phát tiển lâu dài trong công cuộc cung cấp dự phòng dịch vụ toàn diện dành cho cộng đồng đồng tính và chuyển giới (LGBT) nói chung và cộng đồng người chuyển giới nói riêng tại Hà Nội.

Từ năm 2015 tới nay, Venus đã hỗ trợ dự phòng HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục cho hơn 3000 trường hợp nam quan hệ tình dục đồng tính và hơn 2000 trường hợp chuyển giới nữ được tiếp cận thông tin, tiếp cận dịch vụ dự phòng HIV toàn diện. Ngoài ra, Venus cũng đã hỗ trợ chuyển gửi điều trị HIV thành công cho 998 trường hợp nam quan hệ tình dục đồng tính và 65 trường hợp chuyển giới nữ. Đặc biệt, nhiều trường hợp sau khi được Venus hỗ trợ đã có suy nghĩ tích cực hơn, tái hòa nhập với cộng đồng, tiếp tục chung tay cùng Venus xây dựng cộng đồng khỏe mạnh, an toàn và không còn sự kỳ thị, tự kỳ thị và phân biệt đối xử.

Cuốn sách “Câu chuyện CBO” không chỉ là những câu chuyện về hoạt động của các tổ chức cộng đồng những người đang sống chung với HIV hoặc ảnh hưởng bởi HIV, cuốn sách cũng gửi gắm những lời tri ân tới những người đã đồng hành với những người nhiễm HIV trên suốt hành trình của cuộc sống. Cuốn sách được ra mắt nhằm hưởng ứng Ngày Thế giới phòng chống HIV/AIDS.