Doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy phát triển bền vững

Nghiên cứu cho thấy 84-90% doanh nghiệp được hỏi tuân thủ đầy đủ các quy định hiện hành về các vấn đề lao động (ví dụ như bảo hiểm; chế độ khen thưởng và phúc lợi; an toàn và vệ sinh). Tỷ lệ tương ứng đối với vấn đề bảo vệ môi trường là 50-73%. Các doanh nghiệp cho biết thực hành kinh doanh có trách nhiệm liên quan đến tiêu chuẩn lao động được ưu tiên vì vấn đề này liên quan trực tiếp đến sức khỏe người lao động. Còn các vấn đề môi trường có những điểm chưa rõ ràng và chế tài tương đối yếu nên chưa được ưu tiên bằng vấn đề lao động.

Đây là một trong những phát hiện chính của Nghiên cứu về mức độ nhận thức và tình hình thực hiện kinh doanh có trách nhiệm của các doanh nghiệp tại Việt Nam, vừa được Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và Đại sứ quán Thụy Điển tại Việt Nam công bố trong khuôn khổ Tuần lễ Doanh nghiệp có trách nhiệm (19 - 24 tháng 4).

Nhìn chung, tương lai việc thực hiện kinh doanh có trách nhiệm của các doanh nghiệp là tích cực, nhưng cần có sự hỗ trợ của Chính phủ để có thể thúc đẩy hơn nữa. Theo Nghiên cứu, hơn 60% doanh nghiệp có kế hoạch thực hiện kinh doanh có trách nhiệm và 2/3 doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp nhà nước, và doanh nghiệp trong lĩnh vực Nông, Lâm, Ngư nghiệp sẽ áp dụng kinh doanh có trách nhiệm trong tương lai. Các doanh nghiệp được hỏi đều thống nhất rằng xây dựng Kế hoạch Hành động Quốc gia sẽ là cách tốt nhất hỗ trợ và đảm bảo sự nhất quán cho việc thực hiện kinh doanh có trách nhiệm trong tương lai. Điều này cũng sẽ cho phép các kế hoạch đầu tư dài hạn hơn ở Việt Nam, giúp cho cho cộng đồng và các bên liên quan tin tưởng rằng quyền của họ được bảo vệ.

Đại sứ Thụy điển tại Việt Nam, bà Ann Mawe, chia sẻ câu chuyện thành công của Thụy điển: “Thực hành kinh doanh có trách nhiệm là hết sức cần thiết nhằm đảm bảo tăng trưởng kinh tế và phục hồi xanh. Theo kinh nghiệm của chúng tôi, tăng trưởng kinh tế không nhất thiết phải gây tổn hại đến phát triển xã hội hoặc môi trường; ngược lại, nó thúc đẩy lợi nhuận, lợi thế so sánh và các mô hình kinh doanh mới. Thụy Điển và các thương hiệu Thụy Điển đã đạt được nhiều thành tựu trong lĩnh vực này, bằng cách đưa thực hành kinh doanh có trách nhiệm trở thành một phần không thể thiếu của phát triển doanh nghiệp, kết hợp đối thoại xã hội và tạo ra điều kiện làm việc tốt tại nơi làm việc cũng như những chu trình sản xuất bền vững tạo ra các sản phẩm bền vững”.

Nghiên cứu, được thực hiện cùng với công ty tư vấn T&C, tập trung vào các vấn đề lao động, môi trường và quản trị, với dữ liệu được thu thập thông qua các cuộc thảo luận nhóm tập trung, phỏng vấn các doanh nghiệp đại diện, và khảo sát gần 300 doanh nghiệp. Mục đích của Nghiên là cung cấp thông tin thực chứng cho việc xây dựng các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức và tăng cường việc thực hiện kinh doanh có trách nhiệm, đồng thời hướng dẫn chiến lược hướng tới một môi trường kinh doanh thuận lợi và bền vững hơn, tôn trọng con người, bảo vệ hành tinh và mang lại thịnh vượng cho Việt Nam.

Phát biểu tại buổi ra mắt, Phó đại diện thường trú của UNDP Sitara Syed nêu bật tính kịp thời của nghiên cứu: “Nghiên cứu được thực hiện rất kịm thời. Việt Nam có mức tăng trưởng kinh tế nhanh, tương đối bao trùm, và đầu tư mang lại cơ hội, nhưng điều này cũng góp phần vào sự suy thoái môi trường và những vi phạm về quyền con người trong các doanh nghiệp. Sự phục hồi của Việt Nam sau COVID-19 cũng bộc lộ những lỗ hổng sẵn có trong nền kinh tế, bao gồm cả trong cách thức kinh doanh. Phục hồi từ COVID-19 cũng là cơ hội để  Việt Nam tiến lên tốt đẹp hơn, thông qua phát triển các doanh nghiệp có trách nhiệm với con người và môi trường, và doanh nghiệp có thể là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà không ảnh hưởng đến phát triển bền vững”.

Bà Sitara Syed đánh giá cao Bộ Tư pháp đã chủ trì xây dựng và thực hiện Kế hoạch Hành động Quốc gia đầu tiên của Việt Nam về Thực hành Kinh doanh Có trách nhiệm vào năm 2022: “Kế hoạch Quốc gia sẽ phù hợp với Các Nguyên tắc Hướng dẫn của Liên hợp quốc về Kinh doanh và Nhân quyền và UNDP sẵn sàng hỗ trợ quá trình xây dựng kế hoạch và các cuộc tham vấn với các bên liên quan trong các lĩnh vực ưu tiên của Kế hoạch Hành động Quốc gia. Với những nỗ lực như vậy, doanh nghiệp sẽ đóng vai trò quan trọng hơn trong thúc đẩy phát triển bền vững, vì Con người, Hành tinh và Sự thịnh vượng”.