Giới thiệu kỹ thuật mới - Điều trị các khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm (US - HIFU)

Bộ Y tế khẳng định đây là kỹ thuật mới chưa từng có tại Việt Nam và phê duyệt cho phép Bệnh viện Phụ sản Thiện An triển khai thí điểm 20 bệnh nhân đầu tiên điều trị khối u bằng US - HIFU để có cơ sở đánh giá trước khi triển khai kỹ thuật này một cách thường quy. Sau gần 2 tháng triển khai thí điểm, Bệnh viện Phụ sản Thiện An chính thức được cấp phép triển khai thực hiện điều trị các khối u bằng kỹ thuật US - HIFU trong khám bệnh, chữa bệnh theo Quyết định số 3955/QĐ - BYT ngày 27/12/2024 của Bộ trưởng Bộ Y tế.

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Y tế phát biểu tại hội nghị.

Kỹ thuật điều trị các khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm (US - HIFU) là phẫu thuật không xâm lấn (không dùng dao) để điều trị các khối u, đã được ứng dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Đây được coi là phát minh xuất sắc của y học thế giới - phẫu thuật không xâm lấn. US - HIFU có hiệu quả đột phá trong điều trị u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, thai bám sẹo mổ lấy thai, u vú… các khối u lành tính và ác tính khác tại mô mềm, gan, thận, tụy, xương, vú…

US - HIFU hoạt động dựa trên nguyên lý sử dụng đầu dò của hệ thống để chuyển đổi năng lượng điện thành năng lượng âm thanh, đưa năng lượng âm thanh chuyển hóa thành nhiệt năng, vận dụng tính có thể xuyên thấu và hội tụ của sóng siêu âm để chiếu tập trung trực tiếp lên các mô mục tiêu trong cơ thể. Nhiệt độ ở vùng hội tụ sinh học sẽ ngay lập tức tăng cao đến 100 độ C, từ đó gây biến tính protein và làm mô mục tiêu hoại tử đông không hồi phục, phá vỡ nguồn cung cấp máu cho tế bào mang mầm bệnh. Phần mô mục tiêu bị “chết đi” từ đó đạt hiệu quả điều trị cao nhất. Khối u sẽ tự tiêu theo thời gian.

Bệnh nhân điều trị khối u bằng phương pháp không xâm lấn.

Quá trình điều trị khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm (US - HIFU) được thực hiện mà không cần sử dụng các biện pháp gây mê sâu, không sử dụng dao, trong quá trình điều trị người bệnh vẫn tỉnh táo, không bị xuất huyết, không đau đớn và có thể xuất viện sau đó 1 ngày, thậm chí ngay trong ngày.

Ứng dụng US - HIFU giúp người bệnh nâng cao chất lượng sống và tuổi thọ nhờ ưu điểm: phẫu thuật không xâm lấn, bảo tồn cơ quan, phục hồi chức năng cơ quan, bảo tồn khả năng sinh sản, rút ngắn thời gian nằm viện, xử lý được khối u có kích thước lớn… Thay vì phải ra nước ngoài chữa bệnh tốn nhiều chi phí, giờ đây người dân Việt Nam có thể tiếp cận kỹ thuật y học đỉnh cao ngay trong nước.

Hiện nay, tại Bệnh viện Phụ sản Thiện An đã có nhiều người bệnh được điều trị bằng phương pháp này. Theo dõi đánh giá trong suốt thời gian điều trị, sau điều trị thu được kết quả tốt, người bệnh phục hồi nhanh chóng.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Viết Tiến, nguyên Thứ trưởng Y tế chia sẻ về

kỹ thuật mới điều trị khối u.

Theo báo cáo của Giáo sư Nguyễn Viết Tiến tại Hội nghị giới thiệu kỹ thuật mới US - HIFU diễn ra ngày 12/04/2025, tính từ 01/11/2024 đến 31/03/2025, Bệnh viện Phụ sản Thiện An đã điều trị 100 trường hợp, trong đó có 55 ca u xơ tử cung, 41 ca bệnh tuyến cơ tử cung, 02 ca lạc nội mạc tử cung tại thành bụng, 01 ca u xơ vú, 01 ca ung thư gan. Tất cả các bệnh nhân sau điều trị đều không có biến chứng, phục hồi nhanh. Kết quả tái khám sau một tháng ở nhiều bệnh nhân cho thấy thể tích khối u giảm rõ rệt tới hơn 60% đối với u xơ tử cung và hơn 80% đối với bệnh tuyến cơ tử cung. Các triệu chứng đau bụng, tiểu nhiều, tiểu khó, băng kinh, băng huyết… do khối u lớn gây ra trước đây cũng giảm đi rất nhiều.

Chị Phạm Thị H.T. (29 tuổi) mắc đa u xơ tử cung (trong đó u lớn nhất gần 5cm) là một trong những bệnh nhân đầu tiên điều trị khối u bằng kỹ thuật US - HIFU tại Bệnh viện Phụ sản Thiện An. Khối u gây đau đớn và kéo dài chu kỳ kinh nguyệt, đồng thời là một trong những nguyên nhân khiến chị bị sảy thai sớm từ tuần thứ 20 và chưa thể chạm tay tới thiên chức làm mẹ. Với kỹ thuật US - HIFU, chỉ chưa đầy một ngày sau điều trị, chị đã có thể đi lại và sinh hoạt như bình thường. Tái khám sau 1 tháng cho thấy khối u xơ gần 5cm đã giảm kích thước còn 2cm - một kết quả vô cùng khả quan, giúp chị có thêm hy vọng trên hành trình tìm kiếm con yêu.

Nhận định về các trường hợp điều trị u xơ tử cung bằng US - HIFU như chị H.T, Giáo sư Nguyễn Viết Tiến cho biết thêm: “Cái quan trọng nhất là người bệnh giữ lại được tử cung và khả năng sinh đẻ của người bệnh được duy trì. So với phẫu thuật mổ mở trước đây hay mổ nội soi thì tử cung cũng đều phải bị rạch. Sau khi lấy khối u, mặc dù có khâu lại đi nữa thì cơ tử cung cũng bị yếu. Một số trường hợp khi có thai, tử cung to lên thì vị trí mổ đấy bị vỡ - hay chúng ta nói là bị vỡ tử cung. Còn đối với US - HIFU, hiện nay trên thế giới có hàng vạn trường hợp đã mang thai, sinh nở được nhưng chưa gặp một trường hợp nào bị vỡ tử cung sau khi điều trị u xơ tử cung bằng US - HIFU.”

Với việc ứng dụng thành công kỹ thuật US - HIFU trong điều trị khối u, Bệnh viện Phụ sản Thiện An hứa hẹn sẽ là điểm đến cho nhiều người bệnh trong nước và quốc tế cũng như đông đảo kiều bào trên khắp năm châu. Đây không chỉ là bước tiến lớn đối với Bệnh viện Phụ sản Thiện An mà còn mang ý nghĩa quan trọng đối với tiến trình phát triển chung của nền y tế Việt Nam.