HCCT: Nỗ lực thúc đẩy chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp

Tiến sĩ Trịnh Thị Thu Hà - Hiệu trưởng trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội (HCCT) đã có cuộc trao đổi với Tạp chí Doanh nghiệp và Thương hiệu nông thôn xung quanh vấn đề này.

Thưa Tiến sĩ, với quan điểm của một nhà quản lý giáo dục, Tiến sĩ có thể cho biết vì sao cần phải chuyển đổi số trong hoạt động giáo dục nghề nghiệp? Và lợi ích mà chuyển đổi số mang lại trong lĩnh vực này là gì?

Tiến sĩ Trịnh Thị Thu Hà: Chuyển đổi số là một xu hướng tất yếu, đang diễn ra mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội ở Việt Nam cũng như trên thế giới. Thực tế hiện nay, bất kỳ một tổ chức nào càng thích ứng nhanh, thực hiện chuyển đổi số nhanh thì tổ chức đó sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động và thành công. Trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội chúng tôi xác định, chuyển đổi số là yêu cầu mang tính khách quan và “sống còn” trong thời gian tới.

Mục tiêu chính của nhà trường là đào tạo ra những sinh viên đáp ứng được các yêu cầu của thị trường lao động. Trong khi đó, hầu hết những ngành nghề đào tạo của nhà trường đều có sự chuyển đổi số sâu sắc. Đặc biệt là các lĩnh vực liên quan tới du lịch, nghiệp vụ khách sạn, quản trị khách sạn, quản trị nhà hàng, lữ hành... các ngành liên quan tới hoạt động kinh tế - kinh doanh như thương mại điện tử, quản trị doanh nghiệp, kinh doanh thương mại hay các lĩnh vực liên quan đến kế toán cũng đã chuyển đổi số mạnh mẽ.

Do vậy, cần đưa vào chương trình đào tạo những nội dung để giúp sinh viên có năng lực chuyển đổi số, cập nhật các xu hướng về chuyển đổi số của từng ngành. Qua quá trình đó, các sinh viên sẽ tiếp cận được tư duy chuyển đổi số ở mức độ cơ bản, để sau này khi các em ra trường có thể thích ứng, trở thành những chuyên gia, cán bộ cốt cán ở các doanh nghiệp, đưa chuyển đổi số vào trong hoạt động của doanh nghiệp.

Bên cạnh hoạt động đào tạo, thì cơ sở đào tạo cũng cần phải thực hiện chuyển đổi số mạnh mẽ. Ở đây có hai phần.

- Thứ nhất là quản trị nhà trường;

- Thứ hai là chuyển đổi số trong hoạt động quản lý đào tạo.

Điều này sẽ đem lại những lợi ích lớn cho các nhà trường. Cụ thể, đối với quả công tác quản trị nhà trường, sẽ giúp tiết kiệm được thời gian, chi phí và đặc biệt là đào tạo ra những cán bộ thích ứng được yêu cầu của chuyển đổi số; khả năng ứng dụng cũng như thực hành được các nền tảng, đáp ứng theo yêu cầu chuyển đổi số trong từng hoạt động của nhà trường.

Lợi ích của chuyển đổi số trong hoạt động quản lý đào tạo ở nhà trường cũng thể hiện rất rõ rệt. Cụ thể, giúp cho giảng viên tận dụng được các nguồn tài nguyên, phương tiện, nền tảng giảng dạy hiện đại, phát huy được các phương pháp giảng dạy một cách hiệu quả. Các tài liệu, dữ liệu hoạt động phục vụ cho công tác đào tạo được sử dụng có hiệu quả và nâng cao được chất lượng đào tạo của nhà trường, giúp cho giảng viên tiết kiệm được rất nhiều công sức trong quá trình giảng dạy. Đặc biệt giúp cho sinh viên có được tư duy hệ thống, tư duy sẵn sàng tiếp cận với chuyển đổi số, làm quen với hoạt động chuyển đổi số. Có thể nói, đối với quản lý đào tạo thì chuyển đổi số giúp cho nhà trường nâng cao được hiệu quả, nâng cao được chất lượng đào tạo.

Vậy, thực tế thời gian qua, trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội đã tiến hành chuyển đổi số như thế nào thưa Tiến sĩ? 

Tiến sĩ Trịnh Thị Thu Hà: Chúng tôi đã có những hoạt động liên quan tới số hóa quản lý đào tạo. Đơn cử như xây dựng và đưa vào thực hiện phần mềm quản lý đào tạo, phần mềm thi và khảo thí. Riêng phần mềm quản lý học sinh, sinh viên, chúng tôi đã đưa vào hoạt động trường cách đây khoảng 10 năm, cho đến nay hoạt động này vẫn cập nhật theo đúng xu thế. Trong thời gian tới, chúng tôi cũng sẽ hoàn thiện hơn những tính năng của phần mềm quản lý học sinh, sinh viên, phần mềm quản lý thư viện; và bổ sung thêm một số mảng khác theo xu hướng của thị trường, như: phần mềm về tuyển sinh, phần mềm liên quan tới phân tích dữ liệu để phục vụ cho công tác quản lý, tìm kiếm việc làm...

Đặc biệt, nhà trường sẽ phát triển thêm những phần mềm tuyển sinh và quản lý các sinh viên để “lần vết” sinh viên sau khi tốt nghiệp, đảm bảo hiệu quả việc quản lý sinh viên trước, trong, sau quá trình đào tạo một cách đầy đủ, hệ thống và mang tính lâu dài, bài bản trong thời gian tới.

Việc triển khai những phần mềm trên giúp cho học sinh, sinh viên dễ dàng chọn lớp học, theo dõi kết quả hoạt động của mình trong suốt một quá trình, từ khi các em vào trường cho đến khi các em ra trường. Thời gian qua, việc chuyển đổi số đã mang lại hiệu quả rất rõ, giúp nhà trường giảm thời gian quản lý, các hoạt động quản lý trở nên chính xác và cập nhật nhanh chóng hơn. Bên cạnh đó còn giúp các cán bộ quản lý đào tạo tiết kiệm được công sức khi thực hiện nhiệm vụ chuyên môn. Việc ứng dụng tất cả những nền tảng này hiệu quả đã giúp hoạt động của nhà trường được cải thiện rõ rệt, từ đó nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục của nhà trường, thu hút được nhiều sinh viên cũng như dư luận xã hội quan tâm.

Chuyển đổi số được xem là xu thế tất yếu, giải pháp mang tính đột phá để nâng chất nguồn nhân lực trong hoạt động giáo dục nghề nghiệp. Tuy nhiên, việc thúc đẩy chuyển đổi số đối với giáo dục nghề nghiệp cũng đang gặp nhiều thách thức. Với trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội, khó khăn thách thức hiện nay là gì thưa Tiến sĩ?

Tiến sĩ Trịnh Thị Thu Hà: Khi thực hiện chuyển đổi số thì không chỉ riêng trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội, mà nhiều cơ sở giáo dục nghề nghiệp khác cũng sẽ gặp những khó khăn nhất định. Thứ nhất, để chuyển đổi số thì cần có những đầu tư ban đầu, cần nhiều kinh phí để thực hiện xây dựng các nền tảng, phần mềm cũng như đồng bộ được các dữ liệu, cập nhật dữ liệu trong trong đơn vị; thứ hai là về nhân sự, cần phải thay đổi tư duy của cán bộ, từ lãnh đạo quản lý cấp cao cho đến tất cả lãnh đạo các cấp, từ lãnh đạo các đơn vị trong nhà trường đến giảng viên và nhân viên. Chỉ khi chúng ta thay đổi được, mỗi người thấy được lợi ích và quyết tâm cần phải làm thì mới thực hiện hiệu quả được.

Bên cạnh đó, còn phải đủ năng lực, trình độ để đáp ứng được những yêu cầu chuyển đổi số. Những công cụ truyền thống phổ thông hiện nay đã chuyển sang những ứng dụng, nền tảng công nghệ tân tiến, hiện đại thì bản thân nhân lực cũng cần có thời gian để cập nhật, thích ứng và làm chủ.

Và vấn đề nữa, những khó khăn trong quá trình thực hiện chuyển đổi số còn là tư duy tổng thể trong nhà trường. Muốn có hiệu quả ở trong công tác chuyển đổi số thì ngoài tất cả các đối tượng cùng tham gia trong từng bộ phận thì cần phải có sự liên kết giữa các bộ phận trong nhà trường. Đầu ra bộ phận này, sẽ là đầu vào của bộ phận khác. Và các bộ phận trên trở thành một vòng tròn khép kín thì tôi tin rằng, hiệu quả sẽ đem lại rất lớn, mang tính thay đổi toàn diện và chất lượng cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Tuy nhiên, các cơ sở công lập, trình độ cán bộ không đồng đều sẽ là thách thức không nhỏ trong giai đoạn đầu.

Để thực hiện hiệu quả hoạt động chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp cần song hành những giải pháp gì thưa Tiến sĩ?

Tiến sĩ Trịnh Thị Thu Hà: Để chuyển đổi số một cách hiệu quả nhất, cần phải tận dụng được tối đa và phù hợp với xu hướng của công nghệ trong giai đoạn hiện nay tại Việt Nam và trên thế giới. Chúng tôi cho rằng, cần phải có những giải pháp mang tính đồng bộ từ phía nhà trường cũng như các cơ quan quản lý Nhà nước.

Thứ nhất là hệ thống những quy định, chính sách đối với giáo dục nghề nghiệp. Chúng tôi cho rằng, cơ quan quản lý Nhà nước các cấp cần có những chủ trương, đề án chuyển đổi số tổng thể. Cụ thể, đối với trường chúng tôi thì là từ Bộ Lao động  - Thương binh và Xã hội, Tổng cục Giáo dục Nghề nghiệp cần chuyển đổi số đầy đủ về công tác chuyên môn; hay từ UBND thành phố Hà Nội, các sở, ngành mà có một hệ thống quản lý các lĩnh vực từ trên xuống dưới thì chúng tôi chỉ cần cập nhật dữ liệu một lần, vừa phục vụ công tác quản lý của nhà trường đồng thời tất cả những dữ liệu mà liên quan tới nội dung cần quản lý của các cơ quan quản lý Nhà nước thì cũng đều đáp ứng và rất kịp thời. Như vậy, sẽ tiết kiệm được rất nhiều về thời gian, công sức cũng như chi phí trong toàn hệ thống.

Thời gian tới, nhà trường sẽ đề xuất và rất mong UBND thành phố Hà Nội tiếp tục hỗ trợ cho nhà trường. Chúng tôi sẽ thành lập những bộ phận để xây dựng bài giảng, phòng studio hiện đại cho giảng viên, nâng cấp hệ thống đường truyền, hệ thống máy chủ và các nền tảng để đáp ứng được những yêu cầu của chuyển đổi số.

Liên quan tới một số môn học trong du lịch, quản trị du lịch, chúng tôi mong muốn tự xây dựng những nền tảng hoặc hợp tác với doanh nghiệp để tăng cường nhân sự cũng như cơ sở vật chất nhằm đào tạo sinh viên đáp ứng được nhu cầu của du khách. Trên thực tế, chúng tôi đã xây dựng những nền tảng ảo sử dụng AI trong quá trình đào tạo…

Trân trọng cám ơn Tiến sĩ Trịnh Thị Thu Hà!