Hệ sinh thái Nanogen của 'cha đẻ' vaccine COVID-19 tại Việt Nam

Mới đây, ông Hồ Nhân, Tổng Giám đốc CTCP Công nghệ sinh học Dược Nanogen (Nanogen) đã có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ xin cấp phép khẩn cấp có điều kiện với vaccine phòng COVID-19 “made in Việt Nam” đầu tiên là Nanocovax.

Nanocovax được Học viện Quân y phối hợp với Nanogen phát triển từ tháng 5/2020, dựa trên công nghệ protein tái tổ hợp. Vaccine này đã trải qua hai gia đoạn thử nghiệm lâm sàng, cho kết quả khả quan. Bước đầu của giai đoạn 3 cũng cho kết quả tích cực. 

Theo đại diện Nanogen, Nanocovax so với các loại vaccine khác trên thế giới là không hề thua kém và có phần cao hơn. Dù vậy, giá bán dự kiến của loại vaccine này cũng đang thấp nhất thế giới, chỉ với giá 120 nghìn đồng/liều. 

Công suất sản xuất hiện nay của Nanogen đạt 8 – 12 triệu liều/tháng, đơn vị cũng đang hoàn thiện và mở rộng hệ thống kho lạnh, đảm bảo lưu trữ 10 triệu liều. Dự kiến, Nanogen có thể cung cấp 50 triệu liều đến tháng 12/2021 và 100 triệu liều vào năm 2022, đảm bảo cung cấp đủ vaccine để Việt Nam đạt được miễn dịch cộng đồng vào quý II/2022.

Chân dung Nanogen

Tìm hiểu của Nhadautu.vn cho thấy, Công ty Nanogen được thành lập từ năm 1997. Trong giai đoạn 2016 – 2019, Nanogen nhiều lần tăng vốn điều lệ, cơ cấu cổ đông cũng có nhiều biến động. Từ việc chỉ có 3 cổ đông trong nước, Nanogen bắt đầu ghi nhận sự góp mặt của các cổ đông ngoại.

Cụ thể, tại ngày 17/4/2017, công ty có vốn điều lệ 200 tỷ đồng, thành phần cổ đông gồm ông Hồ Nhân (70%), vợ ông là bà Nguyễn Thị Hồng Vân nắm giữ 25% và ông Hồ Vũ Thành (5%). Tuy nhiên sau đó, tỉ lệ này đã thay đổi đáng kể với sự tham gia của cổ đông nước ngoài.

Trong năm 2019, công ty tăng vốn từ 650 tỷ đồng lên mức 715 tỷ đồng thông qua chào bán cổ phần cho các nhà đầu tư nước ngoài, thu về 463,6 tỷ đồng. Theo đó, tỷ lệ góp vốn của nhà đầu tư nước ngoài đã tăng từ 16,28% (tương ứng 113,75 tỷ đồng) lên 25,68% (tương ứng 183,63 tỷ đồng).

Phần lớn cổ đông ngoại tại Nanogen là nhà đầu tư Hàn Quốc, đó là: Stic Shariah Private Equity Fund III L.P (Đảo Cayman, 1,378%); Stic Private Equity Fund III L.P (Đảo Cayman, 7,713%), HB Growth Ladder M&A Venture Fund (1,364%); Company K Promising Service Fund (1,818%); Next Science Co.,Ltd. (10,455%); Kiwoom-Hisstory 2018-8 Bio Investment Fund (2,273%; Shin Jae Won (Indonesia, 0,227%) và Kim HeenYeon (Indonesia, 0,227%). Ngoài ra, CTCP Chứng khoán KIS Việt Nam cũng nắm 162.500 cổ phần, chiếm tỷ lệ 0,227%.

Theo ghi nhận của KIS, khoản đầu tư vào Nanogen có trị giá 11,575 tỷ đồng, điều này đồng nghĩa với việc công ty của ông Hồ Nhân được định giá lên tới 5.099 tỷ đồng.

Cập nhật tại lần thay đổi gần nhất (26/3/2021), Nanogen có số vốn điều lệ 806,25 tỷ đồng, trong đó, vợ chồng ông Hồ Nhân nắm giữ 74,21%, KIS sở hữu 0,202%, số cổ phần còn lại thuộc về 8 nhà đầu tư ngoại như đã đề cập ở trên.

CEO Hồ Nhân – linh hồn của Nanogen

Dù có sự xuất hiện của cổ đông ngoại, song về bản chất, Nanogen vẫn thuộc sự chi phối của doanh nhân Hồ Nhân.

Ông Hồ Nhân sinh năm 1966. Sau khi tốt nghiệp ngành y sinh tại Mỹ, ông đã theo đuổi đam mê nghiên cứu lĩnh vực dược bằng công nghệ sinh học.

Năm 2008, ông về Việt Nam định cư lâu dài và mở một phòng thí nghiệm nhỏ tại quận Tân Phú, trước khi dời cơ sở về khu Công nghệ cao TP.HCM. Đi từng bước từ nghiên cứu cơ bản, đầu tư nhỏ, tạo ra sản phẩm thử nghiệm lâm sàng rồi tiến hành đầu tư sản xuất lớn, lợi nhuận được ông tiếp tục đổ vào nghiên cứu.   

Cho đến hiện tại, Nanogen cho biết mục tiêu dài hạn của công ty là trở thành một trong những nhà sản xuất dược phẩm ứng dụng công nghệ sinh học hàng đầu trên thế giới và là nhà nghiên cứu phát triển các liệu pháp sinh học mới.

Ngoài Nanogen, vào tháng 10/2016, ông Hồ Nhân tiếp tục thành lập Công ty TNHH Sản xuất Dược phẩm Nanogen Lâm Đồng (tên viết tắt Nanogen Pharma) với vốn điều lệ 300 tỷ đồng, đăng ký hoạt động trong lĩnh vực sản xuất thuốc, hóa dược và dược liệu.

Dẫu vậy, dấu ấn của vị doanh nhân sinh năm 1966 không chỉ trong lĩnh vực dược phẩm mà còn mở rộng ra nhiều lĩnh vực khác, theo đó vào giai đoạn tháng 4/2013 - 9/2017, ông Hồ Nhân là thành viên HĐQT Công ty Chứng khoán VinaSecurities. Bên cạnh đó, doanh nhân Hồ Nhân còn có khoản đầu tư đáng chú ý khác tại CTCP Dịch vụ Một Thế Giới (ONW). Cập nhật tới tháng 11/2016, ông Nhân nắm giữ 316.087 cổ phiếu, là cổ đông lớn của ONW với tỷ lệ sở hữu lên tới 15,8%.

Thành lập từ tháng 12/2008, ONW là một trong những đơn vị đầu tiên được Bộ thông tin và Truyền thông cấp giấy phép cung cấp dịch vụ trò chơi điện từ G1 trên mạng cho cổng game 123game.vn. Doanh nghiệp này chuyên phát hành và phát triển các game online trên nền tảng PC Android và iOS.

Ngoài ra, ông Hồ Nhân còn đứng tên tại hai công ty khác là CTCP Công nghệ Thế giới xanh và Công ty TNHH Thương mại sản xuất N.T.L, tuy nhiên cả hai công ty này đều đã tạm ngưng hoạt động.

Nanogen làm ăn ra sao?

Dữ liệu của Nhadautu.vn cho thấy, tổng tài sản của Nanogen (công ty mẹ) tăng rất nhanh trong giai đoạn 2016-2019, với biên độ 171%, từ 504,3 tỷ đồng lên 1.369 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu tăng 4,9 lần lên 1.102 tỷ đồng.

Cùng với việc mở rộng quy mô quy mô sản xuất, doanh thu thuần của Nanogen cũng luôn duy trì trên mức 100 tỷ đồng và đạt đỉnh vào năm 2019 với 190,8 tỷ đồng, song công ty lại bất ngờ ghi nhận lỗ thuần trong năm này với mức 26,5 tỷ đồng, trong khi năm trước lãi hơn 10 tỷ đồng.

Về phần mình, giai đoạn 2017-2019, Nanogen Pharma chưa phát sinh doanh thu, riêng năm 2019, lỗ thuần 6,5 tỷ đồng. Tại ngày 31/12/2019, tổng tài sản của công ty này là 382,7 tỷ đồng, còn vốn chủ sở hữu là 201,6 tỷ đồng, đồng nghĩa với việc doanh nghiệp này đang chịu lỗ luỹ kế gần trăm tỷ đồng.

https://nhadautu.vn/he-sinh-thai-nanogen-cua-cha-de-vaccine-covid-19-tai-viet-nam-d54029.html