Nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn chủ trì Hội nghị.

Đây là lần đầu tiên cả nước triển khai tổng kết, đánh giá về HTX trong lĩnh vực phi nông nghiệp sau khi có Nghị quyết 13, là bước quan trọng tiến tới tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết của Trung ương trong phát triển kinh tế tập thể (KTTT) nói chung.

Dự và chủ trì Hội nghị có ông Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban chỉ đạo đổi mới và phát triển kinh tế tập thể, Hợp tác xã; ông Trần Thanh Mẫn, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; ông Cao Đức Phát, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Kinh tế Trung ương; ông Nguyễn Ngọc Bảo, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam; đại diện lãnh đạo các Ban, bộ ngành ở Trung ương và lãnh đạo Liên minh Hợp tác xã (HTX) các tỉnh, thành phố trên cả nước.

Kinh tế tập thể phi nông nghiệp phát triển cả về lượng và chất

Báo cáo Tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp, ông Nguyễn Văn Thịnh, Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cho biết, sau 15 năm, kinh tế tập thể, HTX trong lĩnh vực phi nông nghiệp tiếp tục phát triển về số lượng, qui mô, chất lượng và hiệu quả hoạt động.

Số lượng tổ hợp tác (THT), HTX và Liên hiệp HTX tăng khá ở các địa phương, chiếm tỷ trọng 39% tổng số HTX trong nền kinh tế. Các loại hình HTX phi nông nghiệp trong lĩnh vực môi trường, thương mại và dịch vụ tăng khá, tổ chức sản xuất, kinh doanh đa dạng ngành nghề và cơ sở sản xuất tập trung, quản trị linh hoạt và từng bước hiện đại.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tại Hội nghị.

Đặc biệt qua 15 năm, số lượng thành viên được mở rộng, đến cuối năm 2018 đã có 3,1 triệu thành viên, tăng 3 lần so với năm 2003. Vốn điều lệ, giá trị tài sản, doanh thu, tiền lãi đều tăng từ 3 - 5,2 lần. Tỷ lệ HTX hoạt động có hiệu quả đạt 50% - 83% mang lại hiệu quả thiết thực cho thành viên, đóng góp ngày càng tích cực cho phát triển kinh tế, an sinh xã hội, ổn định chính trị cơ sở, xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Theo ông Nguyễn Ngọc Bảo, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, để tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể về lĩnh vực phi nông nghiệp, cả nước phấn đấu phát triển kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp đến năm 2030 sẽ tăng trưởng từ 8 - 15%/năm. Mục tiêu đặt ra, đến năm 2025 cả nước có 130.000 THT, 15.000 HTX và Liên hiệp HTX, thu hút 5 triệu thành viên và tạo việc làm cho 3 triệu lao động thường xuyên.

Ngoài ra, đến năm 2030 sẽ có 260.000 HTX, 25.000 liên hiệp HTX và thu hút 8 triệu thành viên và tạo việc làm cho 4,5 triệu lao động thường xuyên.

Bên cạnh đó sẽ có 100% cán bộ quản trị điều hành hợp tác xã được đào tạo và có năng lực quản trị, các thành viên và người lao động được phổ biến kiến thức và đào tạo nghề; vốn điều lệ và tổng tài sản tăng bình quân 10%/năm; tốc độ đổi mới công nghệ bình quân là 20%/năm; tỷ lệ HTX hoạt động có hiệu quả từ 80% trở lên.

Chủ tịch Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Hội nghị.

Tại Hội nghị, đại biểu tham dự đã chia sẻ những kinh nghiệm trong phát triển kinh tế hợp tác xã tại địa phương, đồng thời đưa ra những giải pháp cụ thể để đạt được những mục tiêu đề ra đến năm 2030. Theo đó, Liên minh HTX Việt Nam kiến nghị, cần tiếp tục hoàn thiện thể chế và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh để tạo điều kiện cho kinh tế tập thể phi nông nghiệp phát triển.

Cụ thể, trong thời gian tới cần tiếp tục nâng cao, thống nhất nhận thức trong hệ thống chính trị và xã hội về phát triển tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp theo chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước; Tiếp tục hoàn thiện thể chế và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh để tạo điều kiện cho kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp phát triển; quan tâm sửa đổi, bổ sung các chính sách hỗ trợ HTX trong lĩnh vực phi nông nghiệp đi đôi với đảm bảo nguồn lực thực hiện; Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp. Đặc biệt là phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò của hệ thống Liên minh HTX Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân đối với phát triển kinh tế trong đó có lĩnh vực phi nông nghiệp.

Nhân rộng các mô hình điển hình trong phát triển kinh tế tập thể

Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn đánh giá cao những thành tựu của Liên minh HTX trong những năm qua kể từ khi thực hiện Nghị quyết 13-NQ/TW ngày 18/3/2002 về tiếp tục đổi mới phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp và khi có Luật Hợp tác xã năm 2012 có hiệu lực, đồng thời khẳng định đây là những bước tiến quan trọng nhằm nâng cao năng lực, vị thế của Liên minh HTX trong giai đoạn hiện nay.

Thông tin với Hội nghị về việc triển khai thực hiện NQ 13-NQ/TW ngày 18/3/2002 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khoá IX), Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cho biết, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp phối hợp với chính quyền cùng cấp và các tổ chức thành viên tập trung xây dựng mô hình và giới thiệu mô hình hoạt động hiệu quả, kết nối liên doanh, liên kết giữa các HTX, THT với nhau và giữa HTX với các doanh nghiệp. Đặc biệt là chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật, công  nghệ mới và tiêu thụ sản phẩm cho xã viên.

Quang cảnh Hội nghị.

Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cũng khẳng định, công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Nghị quyết và Luật hợp tác xã năm 2012 cũng được MTTQ Việt Nam đặc biệt chú trọng.

Qua kiểm tra, giám sát đã phát hiện nhiều mô hình làng nghề, mô hình kinh tế tập thể hiệu quả, đã kịp thời tuyên truyền nhân rộng, giới thiệu trên kênh thông tin của Mặt trận, đồng thời kịp thời tập hợp ý kiến, kiến nghị của người dân, xã viên HTX chuyển đến cấp ủy Đảng, chính quyền, các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của hội viên và người lao động trong các Hợp tác xã, tạo điều kiện thuận lợi cho các Hợp tác xã hoạt động có hiệu quả, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giảm nghèo đảm bảo an sinh xã hội và thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM.

Để tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp và thực hiện Luật Hợp tác xã năm 2012, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn đề nghị thời gian tới, Liên minh HTX phải làm tốt vai trò dẫn dắt, thúc đẩy các HTX nhất là mô hình HTX kiểu mới khẳng định vai trò là cầu nối cho sự phát triển, trao đổi hàng hóa công nghiệp và nông nghiệp, giữa thành thị và nông thôn, thúc đẩy quá trình chuyển đổi cơ cấu lao động, đóng góp quan trọng trong quá trình xây dựng NTM.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn tham quan các gian hàng triển lãm thủ công mỹ nghệ.

Bên cạnh đó, Liên minh HTX Việt Nam cần phối hợp chặt chẽ với UBTƯ MTTQ Việt Nam triển khai hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” và phong trào thi đua “Đoàn kết sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, hội nhập quốc tế”; phối hợp tích cực hơn trong Chương trình phối hợp giám sát số 7 do MTTQ Việt Nam và VCCI chủ trì về nâng cao năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực thuế, hải quan.

Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cũng nhấn mạnh tới việc Liên minh HTX cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Hợp tác xã năm 2012 và các văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành nhằm đổi mới nhận thức của các cán bộ quản lý và của các hợp tác xã về vị trí, vai trò của kinh tế tập thể nói chung và kinh tế hợp tác xã nói riêng, đặc biệt là nâng cao nhận thức về lợi ích của mô hình HTX kiểu mới.

Đặc biệt cần tiếp tục nâng cao năng lực hoạt động của Liên minh HTX và tăng cường phối hợp vớii các tổ chức đoàn thể trong việc thực hiện quyền và trách nhiệm của mình gắn với hỗ trợ cho hoạt động của hợp tác xã; Chủ động phối hợp với các cơ quan quản lý hợp tác xã thường xuyên mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho các thành viên làm công tác quản lý điều hành hợp tác xã nhằm nâng cao chất lượng hoạt động quản trị HTX.

“Cần nhân rộng các mô hình điển hình trong phát triển kinh tế tập thể, các HTX kiểu mới, kịp thời đề xuất các cấp, ngành chức năng biểu dương, khen thưởng các mô hình điển hình phát triển kinh tế tập thể, HTX”, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn đề nghị.

Có giải pháp hỗ trợ tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc cho các HTX.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đánh giá cao những nỗ lực của các bộ, ngành và địa phương trong phát triển của kinh tế tập thể và HTX nói chung, lĩnh vực phi nông nghiệp nói riêng.

Phó Thủ tướng cũng biểu dương khu vực kinh tế tập thể sau 15 năm thực hiện Nghị quyết 13-NQ/TW đã có nhiều chuyển biến, nhiều loại hình phát triển đa dạng trên các lĩnh vực, từng bước phát huy hiệu quả, góp phần xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân và phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Điều này góp phần khẳng định Nghị quyết 13-NQ/TW là một chủ trương đúng đắn nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, giúp các hợp tác xã thoát khỏi tình trạng yếu kém. Không những thế, kinh tế tập thể, HTX trong lĩnh vực phi nông nghiệp đã có sự phát triển cả về lượng và chất, vượt qua những yếu kém kéo dài trước đây, hứa hẹn nhiều tiềm năng phát triển mới.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn tham quan các gian hàng triển lãm.

“Với kết quả hoạt động hiện nay của khu vực kinh tế hợp tác, HTX đã thoát khỏi tình trạng yếu kém và chất lượng, số lượng được nâng lên. Nguyên nhân là do sự quan tâm, vào cuộc của cấp uỷ, chính quyền các địa phương trên cả nước trong quyết liệt cụ thể hoá, triển khai Nghị quyết của Trung ương” Phó Thủ tướng khẳng định.

Mặc dù vậy, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, kinh tế tập thể, HTX nói chung và hợp tác xã phi nông nghiệp nói riêng vẫn phát triển chưa tương xứng tiềm năng và cần có các giải pháp căn cơ, lâu dài để khắc phục những tồn tại, hạn chế vượt qua thách thức.

Theo Phó Thủ tướng, trong thời gian tới cần tiếp tục nâng cao nhận thức của người dân và hệ thống chính trị về phát triển kinh tế tập thể; hàng năm tổ chức tiếp xúc giữa chính quyền với các HTX phi nông nghiệp để đánh giá hiệu quả hoạt động, nắm bắt khó khăn, vướng mắc.  Đồng thời, kiện toàn, tổ chức lại bộ máy quản lý nhà nước đối với kinh tế tập thể, HTX, tạo sự thống nhất từ Trung ương đến địa phương nhằm khắc phục tình trạng chồng chéo, phân tán trong quản lý nhà nước…

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ và Chủ tịch Trần Thanh Mẫn chụp ảnh lưu niệm cùng với tập thể, cá nhân được biểu dương khen thưởng.

Để tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 13, Phó Thủ tướng giao các bộ, ngành, địa phương và Liên minh HTX Việt Nam nghiên cứu chỉnh sửa Luật Hợp tác xã năm 2013 theo hướng tăng cường trách nhiệm của các thành viên trong HTX về phát triển tài sản không chia, phát triển thành viên.

Bên cạnh đó, các bộ, ngành tiếp tục đánh giá các chính sách đất đai, tín dụng, cơ sở hạ tầng, tiếp cận thị trường, ứng dụng khoa học công nghệ… để thực hiện hiệu lực, hiệu quả hơn trong thực tiễn, tạo ra sức bật mới cho các HTX và các thành viên.

Đối với các địa phương, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị xây dựng và ban hành cơ chế, chính sách đặc thù phát triển HTX phi nông nghiệp mà địa phương có tiềm năng, lợi thế; ưu tiên thực hiện hiệu quả một số chính sách ưu đãi, hỗ trợ cho HTX trong lĩnh vực phi nông nghiệp phát triển.

 

 

 Trung Hiếu
Ảnh: Quang Vinh

Theo Báo ĐĐK