Thế giới kinh ngạc trước những kỳ quan thiên nhiên Phong Nha - Kẻ Bàng

Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng nằm ở phía Bắc dãy núi Trường Sơn (tọa độ từ 17°21′ tới 17°39′ vĩ bắc và từ 105°57′ tới 106°24′ kinh đông), thuộc địa phận các xã Tân Trạch, Thượng Trạch, Phúc Trạch, Xuân Trạch và Sơn Trạch thuộc huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.

Di sản thiên nhiên thế giới - Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. (Ảnh sưu tầm).

Phong Nha – Kẻ Bàng cũng chứa đựng lịch sử phát triển địa chất phức tạp, lâu dài từ 400 triệu năm trước của trái đất. Trải qua các giai đoạn kiến tạo quan trọng và các pha chuyển động đứt gãy, phối tảng, uốn nếp đã tạo ra các dãy núi trùng điệp và các bồn trầm tích bị sụt lún. Những biến động trên cũng đã góp phần tạo nên sự đa dạng về địa chất, địa hình, địa mạo.

Phong Nha Kẻ Bàng chứa đựng lịch sử phát triển địa chất phức tạp, lâu dài từ 400 triệu năm trước của trái đất. (Ảnh sưu tầm).

Ẩn mình trong những vách núi đá vôi được bao bọc bởi những cánh rừng nhiệt đới, động Phong Nha - Kẻ Bàng nổi tiếng với vẻ đẹp lộng lẫy và từng được xếp trong danh sách ứng cử bình chọn 7 kỳ quan mới của thế giới.

Động Phong Nha từng được xếp trong danh sách ứng cử bình chọn 7 kỳ quan mới của thế giới. (Ảnh sưu tầm).

Với chiều dài 7.729m động Phong Nha được bình chọn là một trong những hang động đẹp nhất thế giới với 7 tiêu chí: Hang động nước dài nhất, có cửa hang cao và rộng nhất, có hồ nước ngầm đẹp nhất, hàng khô rộng và đẹp nhất thế giới, bãi cát, bãi đá ngầm đẹp nhất, dòng sông ngầm dài nhất Việt Nam, hang có thạch nhũ kỳ ảo và tráng lệ nhất. 

Khám phá mạo hiểm Xuyên Sơn Hồ 4.5km tại động Phong Nha – một loại hình du lịch gây ấn tượng với du khách. (Ảnh sưu tầm).

Phong Nha - Kẻ Bàng là một trong những nơi có đá vôi nhiệt đới cổ đại và rộng lớn nhất thế giới với diện tích trên 200.000 ha. Bộ sưu tập vô giá này có đến hơn 300 hang động lớn nhỏ, với vô vàn những điều hấp dẫn và lạ kỳ.

Đây là một trong những nơi có đá vôi nhiệt đới cổ đại và rộng lớn nhất thế giới. (Ảnh sưu tầm).

Tương truyền rằng, cái tên "Phong Nha" có nghĩa là "Gió luồn qua kẽ răng", bắt nguồn từ hình ảnh những măng đá rũ xuống ở phía đầu cửa hang. Dòng sông ở phía cửa hang có màu xanh biếc vào mùa khô và sắc đỏ vào mùa mưa, tạo nên vẻ đẹp óng ánh trong nắng trời lấp lánh. Động Phong Nha là hang động tiêu biểu nhất về giá trị thẩm mỹ tại Di sản Phong Nha - Kẻ Bàng, được Hiệp hội Hoàng gia Anh bình chọn là một trong những hang động đẹp nhất thế giới.

Nơi đây đã trải qua quá trình phong hóa cách đây 250 triệu năm. (Ảnh sưu tầm).

Ngoài ra, Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng còn có Hang Tiên - hang động lớn nhất trong hệ thống hang Tú Làn, nổi bật bởi độ rộng lớn và những tạo hình thạch nhũ đẹp huyền ảo. Hệ thống thạch nhũ tầng tầng lớp lớp được ví như ruộng bậc thang, kết hợp ánh sáng ngoài trời chiếu rọi vào, tạo nên sự đa dạng cho thực vật.  

Hang Tiên thật sự là một bức tranh thiên nhiên độc đáo, hấp dẫn du khách đến tham quan. (Ảnh sưu tầm).

Đặc biệt, đoàn thám hiểm người Anh gần đây mới phát hiện ra một trong những hang mới nhất đó là Sơn Đoòng. Hang này được cho là hang động lớn nhất thế giới. Khoang lớn nhất ở Sơn Động có chiều dài hơn 5 km, cao 200 m và rộng 150 m Với kích thước này, hang Sơn Động vượt hang Deer ở vườn quốc gia Gunung Mulu ở Sarawak (Malaysia), lớn gấp 4-5 lần động Phong Nha, lớn hơn Động Thiên Đường.

Hang Sơn Đoòng – hang động lớn nhất thế giới. (Ảnh sưu tầm).

Hang Sơn Đoòng được đánh giá là một bức tranh “Hoành tráng, đẹp đến mức kinh ngạc” với nhiều thạch nhũ có hình thù kỳ lạ,điều đặc biệt nhất có điểm chứa cả rừng cây nguyên sinh đang phát triển ở trong lòng hang. Các nhà khoa học địa chất thế giới nhận định Sơn Đoòng là hang động  kỳ vĩ nhất  thế giới.

Vẻ đẹp đầy mê hoặc của hang Sơn Đoòng. (Ảnh sưu tầm).

Chia sẻ với CNN, chuyên gia hang động người Anh Howard Limbert cho biết: "Thật không thể tin được rằng diện tích của hang Sơn Đoòng lại lớn hơn gấp nhiều lần so với dự đoán của chúng tôi. Bạn cứ tưởng tượng khám phá lần này cũng giống như phát hiện thêm một chỏm núi trên đỉnh Everest, khiến nó cao thêm 1.000m nữa vậy. Khám phá hang Sơn Đoòng thực sự là một trong những hành trình thú vị nhất trên đời".

Các khối thạch nhũ trong hang Sơn Đoòng có tuổi đời hàng triệu năm. (Ảnh sưu tầm)

Vườn Quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng còn là nơi sinh sống của 113 loài thú lớn, nổi bật nhất là hổ và bò tót, loài bò rừng lớn nhất thế giới, 302 loài chim, trong đó có 35 loài nằm trong Sách đỏ Việt Nam và 19 loài nằm trong Sách đỏ thế giới; 81 loài bò sát lưỡng cư (18 loài trong Sách đỏ Việt Nam và 6 loài Sách đỏ thế giới); 259 loài bướm; 72 loài cá, trong đó có 4 loài đặc hữu Việt Nam. Năm 1996, ở đây có loài cá mới phát hiện ở Việt Nam.

So với các khu bảo tồn và vườn quốc gia khác ở Việt Nam thì độ phong phú của các loài động vật ở Phong Nha - Kẻ Bàng còn khá cao. (Ảnh sưu tầm).

Rừng trên núi đá vôi là nơi phân bố nhiều loài Linh trưởng nhất Việt Nam, gồm 10 loài được ghi nhận, chiếm khoảng 50% tổng số loài thuộc bộ Linh trưởng ở Việt Nam, 7 loài Linh trưởng thuộc bộ Linh trưởng được liệt kê vào Sách Đỏ Việt Nam và 3 loài phụ có tính đặc hữu hẹp ở Việt Nam. Vì thế, nơi đây được đánh giá là có hệ tự nhiên đa dạng nhất trong tất cả các vườn quốc gia và khu dự trữ sinh quyển quốc gia trên thế giới.

Theo quy hoạch chung xây dựng Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng đến năm 2030, tại các phân khu bảo vệ nghiêm ngặt và phục hồi sinh thái, sẽ không phát triển du lịch đại chúng, chỉ cho phép phát triển du lịch đáp ứng lượng nhỏ du khách đến tham quan, như khám phá hang động, leo núi mạo hiểm, thám hiểm bằng xe đạp địa hình, đi bộ thám hiểm rừng nguyên sinh, ngắm thú ban đêm...

Năm 2017, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý về chủ trương xây dựng tuyến cáp treo Phong Nha - Kẻ Bàng, giao cho Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với địa phương đánh giá tác động môi trường, tham khảo UNESCO để sớm trình Chính phủ xem xét, đảm bảo không ảnh hưởng đến Di sản thiên nhiên thế giới. Bên cạnh đó, UBND tỉnh Quảng Bình đã cho phép Tập đoàn FLC khảo sát thăm dò xây dựng tuyến cáp treo từ km37 đường Hồ Chí Minh nhánh đông đến Hang Én, dài 5,2 km. Trong kiến nghị của Hội Cổ sinh – Địa tầng đánh giá, việc xây dựng tuyến cáp treo vào vùng lõi của Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng với công suất hàng nghìn người/ngày (so với 600 người/năm vào Sơn Đoòng hiện nay) chắc chắn sẽ thu hút một lượng lớn du khách và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên tiếng ồn của động cơ, lượng rác thải sinh hoạt khó kiểm soát, cũng như những hành vi vô ý thức thường gặp ở số đông du khách đại trà thực sự là điều đáng lo ngại đối với môi trường, nơi có đa dạng sinh học cao như ở Phong Nha - Kẻ Bàng. Vì thế, từ 2014 đến nay các dự án xây cáp treo vào vùng lõi Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng luôn bị các nhà khoa học và dư luận xã hội phản đối mạnh mẽ.

 

Nguyễn Luận (KTMT T/h)