Tuyến đường 359 là con đường huyết mạch của huyện Thủy Nguyên liên kết với trung tâm thành phố, các quận huyện lân cận và tỉnh Quảng Ninh. Sau khi được hoàn thành, dự án cải tạo, mở rộng tuyến đường tỉnh 359 không chỉ có ý nghĩa về mặt giao thông, hạn chế ùn tắc, đáp ứng nhu cầu đi lại, vận chuyển hàng hóa của người dân và doanh nghiệp mà còn thúc đẩy phát triển du lịch, kết nối giao thông từ trung tâm thành phố qua đường tỉnh 359 với Khu công nghiệp Minh Đức và quần thể Di tích lịch sử – danh thắng Tràng Kênh – Bạch Đằng.
Do tuyến đường mở qua khu dân cư hiện trạng nên trong quá trình cải tạo, mở rộng đã xuất hiện nhiều căn nhà, thửa đất chéo méo, siêu mỏng. Theo Quyết định 24/2022/QĐ- UBND của UBND thành phố Hải Phòng về các truờng hợp diện tích đất ở còn lại sau thu hồi không đủ điều kiện để ở đối với khu vực nông thôn đuợc quy định: phần diện tích đất ở còn lại sau thu hồi không phù hợp với chỉ giới xây dựng theo quy hoạch, không có kết nối giao thông, cạnh nhỏ nhất của thửa đất sau khi thu hồi nhỏ hơn 4 m (trừ trường hợp thửa đất truớc khi thu hồi đã có cạnh nhỏ hơn 4 m) và diện tích thửa đất còn lại nhỏ hơn 60,0m2. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn không ít căn nhà mỏng, méo được người dân xây dựng. Theo ghi nhận của phóng viên, trên địa phận xã Trung Hà hiện có một số công trình ngoài chỉ giới thu hồi nhưng không đủ điều kiện để ở vẫn “hiên ngang” tồn tại. Trong số đó, nổi cộm là công trình cửa hàng chăn ga gối đệm Hà Hoa (cơ sở 2).
Về vấn đề này, khi trao đổi với ông Bùi xuân Thủy – Chủ tịch xã Trung Hà, vị này cho biết: các công trình chéo méo trên địa bàn xã là những công trình nằm ngoài chỉ giới thu hồi của người dân. Việc người dân xây dựng trên diện tích đất của họ xã đã có biên bản làm việc. Ông Thủy cũng cho biết, xã Trung Hà có 1 – 2 công trình như vậy. Hiện xã đang làm báo cáo gửi UBND huyện Thủy Nguyên tổng hợp báo cáo thành phố. Khi PV đề nghị gặp Chủ tịch UBND xã Trung Hà tại trụ sở để làm việc và cung cấp các tài liệu có liên quan, thì Chủ tịch xã ngay lập tức từ chối và cho biết chỉ nói chuyện qua điện thoại. Khi được hỏi trách nhiệm của chính quyền sở tại ở đâu khi để xảy ra tình trạng người dân xây dựng những công trình
siêu mỏng và tồn tại trong thời gian dài, trong khi UBND huyện đã có Văn bản chỉ đạo tăng cường công tác quản lý trật tự xây dựng thì ông Thủy chỉ nói rằng đã có biên bản làm việc với người dân rồi tắt máy.
Tại Văn bản số 533/UBND-KT&HT ngày 6/3/2023 của UBND huyện Thủy Nguyên đã nêu rõ, qua quá trình kiểm tra Dự án nâng cấp, cải tạo đường tỉnh lộ 359 trên địa bàn các xã như Tân Dương, Trung Hà, Thủy Triều… có xuất hiện các công trình xây dựng trên diện tích đất ngoài chỉ giới thu hồi nhưng không đủ điều kiện để ở và xây dựng công trình nhà ở trên diện tích còn lại phải cắt xén công trình nhưng không đúng mốc giới chỉ giới thu hồi. Về việc này, UBND huyện Thủy Nguyên đã ban hành Văn bản số 4574/UBND-KTHT ngày 30/12/2022 yêu cầu UBND các xã, thị trấn chủ trì, phối hợp với cơ quan chức năng tăng cường công tác kiểm tra trật tự xây dựng và công trình trên địa bàn xã, thị trấn nói chung các khu tái định cư và đấu giá quyền sử dụng đất, các khu vực có quy hoạch xây dựng. Đối với các xã, thị trấn có công trình, dự án đi qua, UBND các xã, thị trấn quản lý chặt chẽ diện tích đất ngoài chỉ giới thu hồi nhưng không đủ điều kiện để ở; không để xảy ra tình trạng lấn, chiếm, phát sinh công trình xây dựng trên diện tích đất đã bàn giao thu hồi; lập hồ sơ, trích lục vị trí diện tích đất còn lại, tổng hợp danh sách gửi về UBND huyện để phối hợp quản lý.
Đồng thời, Chủ tịch UBND các xã, thị trấn phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện nếu không kịp thời xử lý các trường hợp vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn, nhất là tại các khu tái định cư, khu đấu giá quyền sử dụng đất, khu vực có quy hoạch xây dựng và đất đã bàn giao cho Nhà nước quản lý không đủ điều kiện để ở.
Tuy nhiên, đến nay các xã, thị trấn có công trình, dự án đi qua (đặc biệt trên tuyến đường 359) vẫn chưa thực hiện việc quản lý đối với phần diện tích còn lại ngoài chỉ giới thu hồi không đủ điều kiện để ở; xuất hiện tình trạng tái lấn chiếm, phát sinh công trình xây dựng và xây dựng nhà ở trên diện tích còn lại phải cắt xén công trình nhưng không đúng mốc giới chỉ giới thu hồi. Riêng UBND xã Trung Hà đã có báo cáo, tuy nhiên báo cáo của đơn vị này chưa đề xuất phương án xử lý, chưa báo cáo kết quả.
Như vậy, mặc dù UBND huyện Thủy Nguyên đã ra Công văn yêu cầu các xã, thị trấn tăng cường công tác quản lý trật tự xây dựng và diện tích đất ngoài chỉ giới thu hồi nhưng không đủ điều kiện để ở, lập danh sách và yêu cầu các hộ dân tự thực hiện tháo dỡ công trình vi phạm; đối với các trường hợp hộ dân không tự tháo dỡ, khẩn trương thiết lập hồ sơ, cưỡng chế theo quy định…nhưng dường như chỉ đạo của UBND huyện đã bị các địa phương “phớt lờ”, dẫn đến tình trạng những công trình nhà siêu mỏng, siêu méo không đảm bảo diện tích xây dựng, chưa phù hợp về quy hoạch, kiến trúc gây mất mỹ quan, ảnh hưởng không gian kiến trúc tuyến đường vẫn mặc nhiên tồn tại. Câu trả lời xin nhường lại cho lãnh đạo huyện Thủy Nguyên.
Ngọc Dũng
