Triển lãm “Nhà báo Nguyễn Ái Quốc và 100 năm Báo Người Cùng Khổ”

Các tác phẩm trưng bày trong triển lãm mô tả hành trình báo chí của nhà báo Nguyễn Ái Quốc từ 1919-1925, một số bài viết đầu tiên của Nguyễn Ái Quốc trên Báo L’Humanité, Lời kêu gọi tham gia Hội hợp tác xuất bản Báo Le Paria ngày 10/2/1922; trưng bày 29 trên 38 số báo Le Paria đã xuất bản, 26 số trong đó (có tờ số 1 và số cuối cùng) sưu tầm từ Pháp; trưng bày tác phẩm "Người đi tìm hình của nước" của họa sĩ Nguyễn Quốc Thắng; tác phẩm "Nguyễn Ái Quốc ở Paris" của cố họa sĩ Phạm Văn Đôn…

Khởi đầu với những bài viết "Bản yêu sách của nhân dân An Nam", "Tâm địa thực dân", "Vấn đề dân bản xứ"… người thanh niên yêu nước Nguyễn Ái Quốc đã bắt đầu học làm báo và sử dụng báo chí là vũ khí sắc bén trên con đường hoạt động cách mạng của mình.

100 năm trước, Nguyễn Ái Quốc đã cùng các nhà hoạt động cách mạng quốc tế đến từ các nước thuộc địa khác của Pháp lập Hội liên hiệp thuộc địa và xuất bản tại Pháp tờ Le Paria (Người Cùng Khổ) ngày 1/4/1922.

Thời kỳ hoạt động trên đất Pháp, nhà báo Nguyễn Ái Quốc trực tiếp lãnh đạo và là linh hồn của Le Paria. Báo duy trì hoạt động được 4 năm (1922-1926), xuất bản được 38 số. Nhà báo Nguyễn Ái Quốc từng viết nhiều bài thuộc nhiều thể loại khác nhau như tin tức, xã luận, truyện ngắn, dịch thuật, tiểu phẩm, tranh vẽ… với nội dung vạch trần chính sách áp bức bóc lột đến tận xương tủy của thực dân Pháp đối với nhân dân Việt Nam, nhân dân Đông Dương mà còn chỉ rõ bộ mặt tàn bạo của chủ nghĩa thực dân đối với nhân dân các nước thuộc địa khác trên thế giới.

Le Paria đã góp phần quan trọng vào việc truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Đông Dương và các nước thuộc địa, cổ vũ các tầng lớp nhân dân lao động đứng lên đấu tranh tự giải phóng khỏi ách nô lệ và có ảnh hưởng lớn đến công luận ở Pháp và các nước bị áp bức.

Phát biểu trong lễ khai mạc triển lãm sáng 17/6, ông Trần Trọng Dũng - Phó chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội Nhà báo TP.HCM nhận định: "Đọc Người Cùng Khổ, chúng ta càng thấy rõ vai trò, vị trí của nhà cách mạng trẻ tuổi Nguyễn Ái Quốc - linh hồn của tờ báo. Nói đến Nguyễn Ái Quốc, xin nhắc lại luật sư Max Clainvill Bloncourt - Ủy viên ban chấp hành Hội liên hiệp thuộc địa từng viết: "Nguyễn Ái Quốc đã đóng góp rất nhiều cho tờ báo...Tất cả những bài và tranh ký tên Nguyễn Ái Quốc trên Báo Le Paria mang một màu sắc đặc biệt: đó là tinh thần đấu tranh cách mạng triệt để và quyết tâm chống chủ nghĩa thực dân. Xem, đọc bài và tranh đó người ta thấy rõ tác giả có một tinh thần tiến công rất chủ động và rất thông minh...".

Triển lãm diễn ra từ ngày 17/6 - 25/6/2022, nhân kỷ niệm 132 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2022), kỷ niệm 100 năm báo Le Paria (Người cùng khổ) xuất bản số đầu (1/4/1922 - 1/4/2022), kỷ niệm 97 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2022). Đơn vị tổ chức là Hội Nhà báo Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh và Bảo tàng Báo chí Việt Nam.