“Trùm thầu” nghìn tỷ Phạm Ân Trường với hệ sinh thái trúng 257 gói thầu siêu tiết kiệm

Doanh nhân Phạm Ân Trường và hệ sinh thái trúng thầu nghìn tỷ

 Ông Phạm Ân Trường sinh ra và lớn lên tại thị trấn Như Quỳnh, huyện Mỹ Văn, tỉnh Hưng Yên. Sau đó, lập nghiệp ở Hà Nội với tấm bằng kỹ sư xây dựng cầu đường. Sau khi trải nghiệm ở Công ty Vật tư và Xây dựng công trình (1996-2002), ông Phạm Ân Trường tiếp tục làm việc cho Công ty Quản lý và Sửa chữa Đường bộ 236, một doanh nghiệp nhà nước trực thuộc Bộ Giao thông Vận tải, có nhiệm vụ quản lý, khai thác duy tu bảo dưỡng cơ sở hạ tầng trên các tuyến đường quốc lộ được giao.

Tại đây, ông Trường là chuyên viên Phòng Kế hoạch - Kỹ thuật, sau đó ông lên Phó phòng rồi Trưởng phòng Kế hoạch - Kỹ thuật của công ty. Từ năm 2005 - 2006 Công ty 236 Cổ phần hóa doanh nghiệp và đổi tên thành Công ty Cổ phần Quản lý và Xây dựng công trình giao thông 236 (Công ty 236 - PV). Từ đó, Nhà nước không còn nắm toàn bộ 100% cổ phần của Công ty 236, thay vào đó chỉ sở hữu 24,17% vốn điều lệ. Người lao động trong doanh nghiệp mới là nhóm cổ đông lớn nhất khi nắm 55,83; còn lại 20% cổ phần được đem đấu giá công khai với giá khởi điểm 10.000 đồng/cp.

Với cơ hội được nắm giữ cổ phần Công ty 236 đã tạo điều kiện cho ông Phạm Ân Trường giữ một ghế ủy viên trong HĐQT của doanh nghiệp (từ năm 2007). Đến năm 2014, ông làm Phó Giám đốc doanh nghiệp, giúp sức cho ông Nguyễn Văn Tự (Chủ tịch HĐQT) và ông Phạm Ngọc Trương (Giám đốc) - cũng là hai cá nhân kỳ cựu của Công ty 236.

Ông Phạm Ân Trường xuất thân từ vai trò lãnh đạo của một công ty chuyên về xây lắp, sửa chữa các dự án ngành giao thông cả nước. Dữ kiện này lý giải nguồn gốc phát triển "thần tốc" của hệ sinh thái do ông Trường làm chủ sở hữu, với bộ hồ sơ năng lực kinh nghiệm ấn tượng có được trước khi “chân trong chân ngoài” của hệ thống Công ty 236, cũng như giúp bạn đọc hình dung về mối quan hệ thân thiết của ông Trường với các gói thầu ngành giao thông các địa phương.

Với kinh nghiệm dày dặn cùng mạng lưới quan hệ trong ngành giao thông được vun đắp trong những ngày làm việc tại Công ty 236, ông Phạm Ân Trường sớm bắt đầu thêm con đường kinh doanh riêng, thành lập ra những doanh nghiệp chuyên về xây dựng công trình giao thông, như: Công ty Cổ phần Phát triển xây dựng và Thương mại số 909 (Công ty số 909), Công ty TNHH Xây dựng 209 (Công ty 209) từ năm 2009 - 2010, Công ty Cổ phần Quản lý sửa chữa đường bộ Đăk Nông.

Khác với số đông doanh nghiệp xây dựng phải vật lộn tìm việc, "đói" việc do ảnh hưởng của đại dịch và sự nguội lạnh của thị trường xây dựng, bất động sản sau năm 2020 đến nay, hệ sinh thái 3 công ty của ông Phạm Ân Trường góp mặt cho thấy hoạt động năng nổ trong lĩnh vực giao thông, thị trường cũng tương đối linh hoạt, phủ dài từ Nam ra Bắc, có sự ổn định nhất định về khối lượng công việc, nhờ thường xuyên trúng dồn dập nhiều gói thầu lớn nhỏ tại tỉnh Quảng Ninh, Sơn La, Cao Bằng, Yên Bái, Đăk Nông…

Từ những lợi thế kể trên, doanh thu của Công ty số 909 giai đoạn 2018 - 2023 liên tục tăng trưởng, lần lượt đạt 123,8 tỷ đồng; 158,2 tỷ đồng; 242 tỷ đồng; 231 tỷ đồng và 316 tỷ đồng; 267,387 tỷ đồng. Tuy vậy, một điểm đáng lưu tâm là lợi nhuận sau thuế của Công ty số 909 năm 2023 công bố lên cơ quan chức năng quá thấp là 16.836.229 đồng.

Báo cáo tài chính năm 2023 thể hiện nguồn vốn nợ ngắn hạn của Công ty 909 là 97.216.317.991 đồng; vay và nợ ngắn hạn là 24.054.757,780 đồng, vốn lưu động ròng là 6.441.699.453 đồng, hệ số nợ ngắn hạn 6.03229, hệ số nợ là 0,86887…

Điều đó dựng nên bức tranh tương phản tại Công ty số 909, một mặt tích cực nhận số tiền lớn từ Ngân sách Nhà nước thông qua các gói thầu. Mặt khác số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp lại cho Ngân sách Nhà nước vô cùng nhỏ khi báo lãi mấp mé mức lỗ hàng năm.

So với mặt bằng chung của ngành, lợi nhuận mà Công ty 909 công bố quá thấp, nhưng cũng có thể ban lãnh đạo đã chủ động trong việc điều tiết chi phí nhằm giảm các khoản thuế phải nộp.

Nhà thầu “con cưng” tại các Sở GTVT từ Nam ra Bắc

Trên bước đường phát triển của hệ sinh thái, doanh nhân Phạm Ân Trường, ngoài việc nắm giữ lượng phần lớn vốn điều lệ, còn là người đại diện pháp luật và kiêm nhiệm chức danh của nhiều đơn vị.

Dưới sự điều hành của ông Trường, dù Công ty số 909 - Công ty 209 - Công ty Cổ phần quản lý sửa chữa đường bộ Đăk Nông có quy mô vốn tương đối nhỏ nhưng doanh nghiệp này lại là đối tác lớn trong nhiều gói thầu lĩnh vực xây lắp khi sở hữu danh sách trúng thầu đáng ngưỡng mộ.

Thông tin trên hệ thống mạng đấu thầu Quốc gia cho thấy, từ năm 2015 đến nay, trong vai trò nhà thầu độc lập hoặc thành viên liên danh, Công ty Cổ phần Phát triển xây dựng và Thương mại số 909 đã thay đổi 5 lần kinh doanh với số vốn điều lệ là 9.9000.000.000 đồng do ông Phạm Ân Trường làm Giám đốc đã tham gia 162 gói thầu, trong đó trúng 140 gói, trượt 18 gói, 3 chưa có kết quả, 1 gói đã bị huỷ. Tổng giá trị trúng thầu: 2.522.928.542.182 VNĐ. Tổng giá trị trúng thầu với vai trò độc lập: 1.001.933.930.451 VNĐ. Tổng giá trị các gói thầu đã tham gia và trúng thầu với vai trò liên danh: 1.520.994.611.731 VNĐ. Tỷ lệ chào giá thấp nhất khi tham gia: 91.16%; tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán: 99.06%.

Công ty Cổ phần Phát triển xây dựng và Thương mại số 909 thường là đối tác “quen mặt” tham gia đấu thầu “một mình một ngựa” với tỷ lệ trúng thầu là rất cao trên các tỉnh thành. Tỷ lệ giá trúng thầu thường lặp lại theo kiểu, giá dự toán luôn ở mức rất sát giá gói thầu mà chủ đầu tư đưa ra. Từ đó mang lại tỷ lệ tiết kiệm cho Ngân sách Nhà nước ở mức siêu thấp.

Tại Sở GTVT tỉnh Sơn La, gói thầu số 3: Quản lý, bảo dưỡng thường xuyên kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ trên các tuyến QL.4G, QL.6B, QL.6C, QL.12, QL.32B, QL.37, QL.43, QL.279 và QL.279D do Sở GTVT Sơn La quản lý, bảo trì từ ngày 01/4/2024 đến ngày 31/3/2027. Ông Nguyễn Văn Chính - Phó Giám đốc Sở GTVT Sơn La ký quyết định số 151/QĐ - SGTVT ngày 27/3/2024 cho Công ty 909 trúng thầu với giá 5.701.645.00 VNĐ, giảm 14 triệu đồng (tỷ lệ giảm giá khoảng 0,4%) so với giá gói thầu là 5.715.520.000 VNĐ.

Cũng tại tỉnh Sơn La, ông Nguyễn Văn Chính - Phó Giám đốc Sở GTVT Sơn La tiếp tục là người ký quyết định số 594 ngày 14/12/2023 về Phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu: Quản lý, bảo dưỡng thường xuyên đường và cầu trên các ĐT (ĐT.101, ĐT.102, ĐT.103, ĐT.104); Dịch vụ sự nghiệp công quản lý, bảo dưỡng thường xuyên hệ thống đường tỉnh năm 2024 cho liên danh Công ty Cổ phần phát triển xây dựng và thương mại số 909 - Công ty Cổ phần đường bộ 224 trúng thầu 12.102.732.000 VNĐ tiết kiệm khoảng 9 triệu đồng, tỷ lệ giảm giá khoảng gần 0,01% so với giá 12.111.786.000 VNĐ.

Vẫn cùng kịch bản người ký quyết định trúng thầu ông Nguyễn Văn Chính cho liên danh Công ty Cổ phần phát triển xây dựng và thương mại số 909 - Công ty Cổ phần đường bộ 224 trúng gói thầu Quản lý, BDTX đường và cầu trên các ĐT (ĐT.101, ĐT.102, ĐT.103, ĐT.104), Dịch vụ sự nghiệp công quản lý, bảo dưỡng thường xuyên hệ thống đường tỉnh năm 2023 với giá trúng thầu: 8.712.381.000 VNĐ, trong khi giá gói thầu là 8.720.610.000 VNĐ, tiết kiệm vỏn vẹn 8 triệu đồng (tỷ lệ giảm giá gần 0,01%) cho Ngân sách Nhà nước.

Tại Sở GTVT tỉnh Quảng Ninh, cùng tình tiết là trúng thầu với tỷ lệ tiết kiệm nhỏ giọt, một mình một ngựa tham gia và trúng thầu. Điển hình ngày 22/3 và 30/3/2021, Công ty Cổ phần phát triển xây dựng và thương mại số 909 liên tiếp trúng 2 gói thầu, bao gồm gói thầu số 01: Quản lý, bảo dưỡng thường xuyên đường và cầu các tuyến QL.10, QL.17B, QL.279 (đoạn Km27+200-Km62+550), QL.18 (đoạn Km59+400-Km65+418, Km91+200-Km94+700, Km119+600-Km132+400, Km170+900-Km187) từ ngày 1/4/2021 đến ngày 31/3/2024 và gói thầu số 02: Quản lý, bảo dưỡng thường xuyên đường và cầu các tuyến QL.4B, QL.18B, QL.18 (đoạn Km187-Km301) và QL.18C từ ngày 1/4/2021 đến ngày 31/3/2024 với tổng giá trị gần 60 tỷ đồng.

Sở Giao thông Vận tải Quảng Ninh đã ký ban hành 2 quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu đề cập phía trên, lần lượt là Quyết định số 1338/QĐ-SGTVT và Quyết định 1509/QĐ-SGTVT. Tại gói thầu số 01, Công ty Cổ phần phát triển xây dựng và thương mại số 909 trúng thầu với giá 14,49 tỷ đồng, tiết kiệm cho Ngân sách Nhà nước vỏn vẹn 30 triệu đồng (tương ứng tỷ lệ giảm giá 0,25%) có sự góp mặt của Công ty Cổ phần phát triển xây dựng và thương mại số 909 vẫn may mắn trúng thầu làm nhiều doanh nghiệp khác không khỏi bất ngờ, băn khoăn.

Đơn cử như tại gói thầu số 01: Quản lý, bảo dưỡng thường xuyên đường cao tốc CT.06 đoạn Cẩm Hải - Vân Đồn - Tiên Yên và đường gom do ông Hoàng Quang Hải - Giám đốc Sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Ninh ký quyết định trúng thầu độc lập cho Công ty Cổ phần phát triển xây dựng và thương mại số 909 trúng thầu với giá 62.687.612.000 VNĐ, tiết giảm khoảng hơn 500 triệu đồng (tỷ lệ giảm giá gần 1%) cho Ngân sách Nhà nước.

Tương tự, trong vai trò liên danh cùng Công ty Cổ phần Quản lý cầu đường bộ II Quảng Ninh, Công ty Cổ phần phát triển xây dựng và thương mại số 909 tiếp tục trở thành nhà thầu thực hiện gói thầu số 02: Quản lý, Bảo dưỡng thường xuyên đường và cầu các tuyến QL.4B, QL.18B, QL.18 (đoạn Km187-Km301) và QL.18C từ ngày 1/4/2021 đến ngày 31/3/2024 với giá trúng 44,26 tỷ đồng, một lần nữa thấp không nhiều so với giá gói thầu được duyệt.

Xét về danh tiếng cũng như tiềm lực trên thương trường, Công ty Cổ phần phát triển xây dựng và thương mại số 909 không thể so sánh với Công ty Cổ phần Quản lý cầu đường bộ II Quảng Ninh, khi có sự chênh lệch lớn giữa thâm niên cũng như vị thế trong cộng đồng xây dựng ngành giao thông. Vậy nên, cái bắt tay giữa Công ty Cổ phần Quản lý cầu đường bộ II Quảng Ninh nói riêng, các nhà thầu liên danh khác nói chung và Công ty Cổ phần phát triển xây dựng và thương mại số 909 là hoàn toàn có lợi cho đôi bên. Thực tế, đằng sau xây dựng 909 cũng là những ông chủ giàu kinh nghiệm và có uy tín, quyền lực trong ngành giao thông.