Danh tiếng “trùm thầu” nghìn tỷ tiết kiệm siêu thấp

Lớn nhanh như thổi...!

Thời gian gần đây, liên tiếp những vụ án sai phạm trong công tác đấu thầu bị đưa ra ánh sáng khiến nhiều lãnh đạo cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp vướng vòng lao lý. Điều này cho thấy những sai phạm, những tồn tại trong công tác đấu thầu không phải là ít dù đã được triển khai qua hệ thống mạng Internet nhiều năm qua. Cùng với đó, những vụ án nghiêm trọng tại Tập đoàn Thuận An, Tập đoàn Phúc Sơn hay các doanh nghiệp địa phương mới đây cũng khiến cho công tác đấu thầu được dư luận quan tâm hơn bao giờ hết.

Thành lập năm 2007, Công ty TNHH Mạnh Quân chuyên nhận thầu thi công các công trình xây dựng có yêu cầu cao về chất lượng, kỹ thuật và mỹ thuật, các công trình hạ tầng giao thông từ Ngân sách Nhà nước… Với quy mô 37 ngành nghề khác nhau trên 100 nhân sự trải dài từ các phòng ban đến 7 đội xây dựng công trình có trụ sở giao dịch tại thôn Nam An, xã Cam Thượng, Ba Vì, TP. Hà Nội.

Theo Giấy đăng ký kinh doanh, Công ty Mạnh Quân thành lập ngày 25/01/2007, đã trải qua 9 lần thay đổi đăng ký kinh doanh (đăng ký thay đổi lần thứ 9 ngày 19/01/2022). Thời điểm tháng 1/2022, cơ cấu cổ đông Công ty Mạnh Quân gồm ông Nguyễn Bá Kiên (sinh năm 1993) với vai trò Giám đốc và là người đại diện pháp luật của công ty góp 19 tỷ đồng tương đương 63,333% cổ phần, bà Nguyễn Thị Ninh (sinh năm 1975) góp 11 tỷ đồng tương đương 36,667%.

Năm 2022, doanh nghiệp Mạnh Quân khá năng nổ khi trúng 25/29 dự án đầu tư xây dựng cơ bản hàng trăm tỷ của UBND thị xã Sơn Tây, UBND huyện Ba Vì, Thạch Thất… nhưng lại có quy mô vốn khá khiêm tốn, có phần nhỏ bé với 30 tỷ đồng vốn điều lệ. Trong khi đó, báo cáo thuế nợ phải trả mà doanh nghiệp đang "gánh" tính đến cuối năm 2022 lên tới 221 tỷ đồng, cao gấp hơn 7 lần vốn tự có.

Cụ thể, doanh thu giai đoạn 2018 - 2022 của nhà thầu đạt lần lượt 217,2 tỷ đồng, 277,9 tỷ đồng, 253,3 tỷ đồng, 209,2 tỷ đồng và 313,8 tỷ đồng. Tăng giảm đan xen, nhưng có thể thấy Công ty Mạnh Quân chẳng mấy chịu ảnh hưởng từ diễn biến trái chiều của thị trường xây dựng và bất động sản. Ngay trong đợt dịch, năm 2020, doanh nghiệp vẫn đều đặn thu về hơn 250 tỷ đồng.

Khấu trừ các chi phí, nhà thầu công bố lợi nhuận trước thuế lên cơ quan chức năng là 956 triệu đồng (2018), 1,1 tỷ đồng (2019), 909 triệu đồng (2020), 1,1 tỷ đồng (2021) và 2 tỷ đồng (2022). Tương ứng với đó, số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp hàng năm khoảng 200 triệu đồng, cá biệt năm 2022 nâng lên 500 triệu đồng, không đạt hiệu quả kinh tế so với quy mô doanh thu.

Theo thống kê sơ bộ, từ cuối năm 2017 tới nay, Công ty Mạnh Quân là khách “ruột” của UBND huyện Ba Vì và UBND Thị xã Sơn Tây. Trong vai trò độc lập và liên danh, các bên đã ký kết hợp đồng đấu thầu xây lắp, tổng giá trị khoảng 1.400 tỷ đồng, bình quân hơn 200 tỷ đồng/năm.

“Trùm” thầu với tỷ lệ tiết kiệm siêu thấp

Theo dauthau.info, Công ty TNHH Mạnh Quân đã tham gia 115 gói thầu (trúng 110 gói, trượt 2 gói, 3 chưa có kết quả). Trong số các gói đã trúng thì có khoảng 100 gói thầu là trên địa bàn các huyện Ba Vì, Sơn Tây, Thạch Thất, Quốc Oai… trải dài các phòng ban. Tỷ lệ trung bình giá trúng thầu của Công ty Mạnh Quân so với giá dự toán là 83,53%.

Đầu tiên phải kể đến gói thầu tại huyện Ba Vì, Gói thầu số 13: Toàn bộ phần thi công xây dựng và PCCC trường THPT Ba Vì với giá gói thầu 101.441.710.923 VNĐ được ông Nguyễn Đức Anh - PCT UBND huyện Ba vì ký quyết định ngày 25/12/2023 cho liên danh Công ty TNHH Mạnh Quân - Công ty CP Tư vấn dịch vụ và Xây dựng Hoàng Phát - Công ty TNHH Đầu tư thương mại Việt Thăng Long trúng với giá 100.198.173.000 VND (tiết kiệm khoảng 0,9%).

Hay như, gói thầu số 07: Thi công toàn bộ công trình tu bổ, tôn tạo di tích chùa Chu Quyến cũng do ông Nguyễn Đức Anh ký quyết định trúng thầu ngày 28/7/2023 giá 37.241.655.000 VNĐ (tiết kiệm khoảng 53 triệu đồng, tương đương 0,2%) so với giá gói thầu là 37.294.737.699 VNĐ.

Cũng với tình trạng tương tự, gói thầu số 08: Cải tạo nâng cấp kênh tưới tiêu kết hợp đường giao thông nội đồng xã Tản Hồng do ông Trần Quang Khuyên - PCT UBND huyện Ba Vì ký ngày 28/12/2022 cho liên danh nhà thầu Công ty TNHH Mạnh Quân - Công ty TNHH đầu tư và xây dựng H&C - Công ty CP tư vấn đầu tư xây dựng Tiến Thành trúng thầu giá 68.281.573.000 VNĐ (tiết kiệm khoảng 762 triệu đồng, tương đương 1% ) so với giá gói thầu: 69.043.288.288 VNĐ.

Cũng với kịch bản “một mình, một ngựa”, tham gia là trúng tại Gói thầu số 19: Cung ứng lắp đặt thiết bị cho trường mầm non Thị trấn Tây Đằng được ông Nguyễn Đức Anh - PCT UBND huyện Ba Vì ký Quyết định số: 11716/QĐ-UBND ngày 19/12/2022 phê duyệt giá trúng thầu là 3.163.921.000 (tiết kiệm khoảng hơn 2 triệu đồng, tương đương gần 0,1%) so với giá gói thầu là 3.165.521.000 VNĐ.

 Với tỷ lệ tiết kiệm siêu thấp trong lĩnh vực giáo dục phải kể đến gói thầu số 15: Cung ứng lắp đặt thiết bị cho trường tiểu học Phong Vân tiết kiệm 1,2 triệu đồng - tương đương gần 0,1% cho giá trúng thầu 2.237.249.000VNĐ (giá gói thầu 2.238.500.000 VNĐ).

Tầm ảnh hưởng của Công ty TNHH Mạnh Quân còn lan rộng sáng nhiều địa phương khác, khi mỗi lần tham dự gói thầu do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thị xã Sơn Tây chủ trì, Công ty Mạnh Quân hoặc liên danh có sự góp mặt của nhà thầu này, đều trúng thầu, bất luận có bỏ giá cao ngất ngưởng tới đâu chăng nữa.

Cụ thể, gói thầu Cải tạo, nâng cấp các tuyến đường trục chính và một số thôn trên địa bàn xã Xuân Sơn do ông Hoàng Anh Tuấn - Giám đốc BQL Dự án đầu tư xây dựng Thị xã Sơn Tây ký Quyết định số 807/QĐ-BQLDA ngày 20/11/2023 có giá dự toán gói thầu 104.375.444.000 VNĐ cho Công ty TNHH Mạnh Quân trúng thầu với số tiền 104.273.883.000 VNĐ. Hay như, tại gói thầu 02: Thi công xây dựng công trình, thiết bị, chi phí hạng mục chung xây lắp thuộc dự án trường THCS Sơn Tây giai đoạn 2 - hồi tháng 10/2018. Tham gia đấu thầu trực tiếp, Công ty Mạnh Quân giật chiến thắng giá trúng 36.771.382.000 đồng giảm 38,4 triệu đồng so với mức tối đa mà chủ đầu tư đưa ra, tương ứng tỷ lệ giảm giá 0,1%. Đây là gói thầu có giá trị lớn và được tổ chức đấu thầu rộng rãi tuy nhiên chỉ có duy nhất một Công ty Manh Quân nộp hồ sơ dự thầu.

Tháng 5/2022, liên danh Công ty Mạnh Quân và Công ty Cổ phần Xây dựng giao thông Long Thành được chọn làm nhà thầu thực hiện gói thầu số 07: Thi công xây dựng công trình và đảm bảo an toàn giao thông có giá dự toán 283.278.144.000 đồng (hơn 283,2 tỷ đồng). Giảm giá gần 2 tỷ đồng, song vẫn là thắng lợi to lớn của liên danh Công ty Mạnh Quân bởi xét về tỷ lệ giảm giá chỉ khoảng 0,6%.

Gần đây nhất, phải kể đến sự lớn mạnh của các chi nhánh Công ty Mạnh Quân tại Kim Bôi, Tây Bắc khi tham gia đấu thầu. Đơn cử, như gói thầu Sửa chữa nhà hiệu bộ, nhà chức năng và sân trường TH&THCS Kim Bình, thị trấn Bo, huyện Kim Bôi được Giám đốc BQL Dự án xây dựng huyện Kim Bôi – Bạch Công Du ký phê duyệt trúng thầu cho liên danh Công ty TNHH Mạnh Quân Kim Bôi và Công ty TNHH Thịnh Phát Kim Bôi với giá trị 4.330.650.000 VNĐ (giá gói thầu là 4.347.448.000 VNĐ) tiết kiệm hơn 17 triệu đồng – tương đương gần 0,4%.

Trên đây chỉ là một số gói thầu tại một số huyện trên địa thành phố mà Công ty TNHH Mạnh Quân trúng thầu, ngoài ra theo tìm hiểu của PV từ năm 2020 đến nay, Công ty Mạnh Quân cùng các liên danh của mình được nhận các gói thầu có mức giảm giá thấp đã diễn ra khá thường xuyên. Thực trạng đấu thầu tiết kiệm thấp như trường hợp Công ty Mạnh Quân đặt ra vấn đề cần quan tâm đối với lãnh đạo huyện Ba Vì, Sơn Tây, Thạch Thất… Bởi lẽ, trong bối kinh tế khăn, thất thoát lãng phí trong đầu tư công thì cần lựa chọn những nhà thầu có trách nhiệm cao trong tiết giảm tối đa nguồn kinh phí đầu tư, giảm gánh nặng cho ngân sách.

Liên quan đến vấn đề tỷ lệ tiết kiệm thấp trong các gói thầu, Luật sư Mai Quốc Việt - Đoàn Luật sư TP. Đà Nẵng nhìn nhận: “Hiện tượng nhiều gói thầu tỷ lệ tiết kiệm thấp rất có khả năng có các dấu hiệu vi phạm quy định, đặc biệt là trong quá trình mời thầu và lựa chọn nhà thầu. Nếu tỷ lệ tiết kiệm sau đấu thầu thấp, hiệu quả kinh tế không cao do phát sinh từ việc vi phạm trong hoạt động đấu thầu thì đây là hành động cần lên án và phải bị xử lý. Với việc dùng các thủ thuật để hạn chế nhà thầu tham gia, bỏ giá thấp, có các hành động cạnh tranh không lành mạnh thì những nhà thầu có kinh nghiệm, kỹ năng bị loại bỏ, giảm động lực cạnh tranh, đổi mới, phát triển của doanh nghiệp, xã hội. Ngoài ra, tạo ra cơ chế quan liêu, nhũng nhiễu từ một số bộ phận và gây thiệt hại cho cơ quan, chủ đầu tư”.

Đồng quan điểm với Luật sư Mai Quốc Việt, dư luận đang hoài nghi về tính minh bạch, khách quan trong công tác đấu thầu tại các gói thầu mà Công ty Mạnh Quân trúng. Một số ý kiến cho rằng, cơ quan chức năng, đặc biệt là cơ quan công an cần vào cuộc thanh kiểm tra, làm rõ tính minh bạch của các gói thầu, đảm bảo nguồn ngân sách được sử dụng một cách chuẩn mực, chính xác.

Doanh nghiệp và Thương hiệu nông thôn sẽ tiếp tục thông tin về báo cáo Thuế, chất lượng, nguồn gốc nguyên vật liệu san lấp của các dự án mà Công ty Mạnh Quân thực hiện trong những bài tiếp theo.