IoT trong nông nghiệp Việt Nam: Bước tiến và cách thức học hỏi từ láng giềng

06:21 | 13/06/2025

DNTH: Việt Nam đã có những bước khởi đầu trong ứng dụng Internet of Things (IoT) vào nông nghiệp, đặc biệt trong nuôi thủy sản, nhưng vẫn còn nhiều khoảng cách so với Thái Lan và Indonesia – hai quốc gia Đông Nam Á đang triển khai nhanh các giải pháp IoT quy mô lớn.

Tại Cà Mau, các ao nuôi tôm đã được trang bị cảm biến giám sát liên tục nhiệt độ, pH, độ mặn và oxy hòa tan; dữ liệu được truyền về trung tâm kiểm soát qua mạng không dây và tích hợp AI, Big Data và 5G, giúp nông dân xử lý môi trường nuôi gần như ngay lập tức. Một cá nhân tham gia mô hình tại Đầm Dơi cho biết IoT không chỉ tăng hiệu quả ngắn hạn mà còn hỗ trợ phát triển “hệ sinh thái nông nghiệp thông minh”.

Các nghiên cứu cho thấy ứng dụng IoT tại Việt Nam đã giúp tăng năng suất đạt khoảng 23,2% và tiết kiệm tới 30% nước tưới trong mô hình canh tác chính xác, tương đương mức tăng của Indonesia (23,5%) và Thái Lan (23,3%) . Cụ thể, hệ thống cảm biến đã giúp giám sát thời gian thực các chỉ số môi trường, đưa ra cảnh báo sớm và giúp tối ưu hóa tài nguyên.

IoT trong nông nghiệp Việt Nam: Bước tiến và cách thức học hỏi từ láng giềng 1
Ứng dụng IoT là không thể thiếu trong nông nghiệp hiện đại

Tuy vậy, việc triển khai IoT tại Việt Nam chủ yếu mới dừng ở dự án thí điểm. Các mô hình rải rác ở Cà Mau và một vài vùng nuôi lớn vẫn còn hạn chế về quy mô và số lượng, và chủ yếu tập trung vào thủy sản. Trong khi đó, Indonesia đã thương mại hóa IoT rộng rãi, hỗ trợ nông dân áp dụng cảm biến, phân tích dự báo, drone và mô hình tự động hóa từ trồng trọt đến chăn nuôi.

Thái Lan cũng không đứng ngoài cuộc. Các nông dân tại Chiang Mai đã tham gia chương trình đào tạo “SUNSpACe” do EU tài trợ, giúp nâng cao năng lực vận hành IoT thực chiến, từ sử dụng ứng dụng điện thoại đến phân tích dữ liệu và tự động hóa tưới tiêu.

Khoảng cách giữa Việt Nam và các nước láng giềng phần lớn đến từ cơ chế hỗ trợ kỹ năng vận hành và chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư IoT cho quy mô nhỏ – thực trạng bộ phận người dân vẫn thiếu kiến thức, chưa được đào tạo bài bản và gặp khó khăn khi tự đầu tư cảm biến hoặc thuê dịch vụ .

Học hỏi từ Đông Nam Á là hoàn toàn khả thi. Cần bắt đầu bằng chính sách tập huấn tại địa phương để nâng cao trình độ vận hành, tăng hỗ trợ đầu tư thiết bị hoặc thuê thuê ngoài công nghệ. Đồng thời, sự vào cuộc mạnh mẽ của liên kết viện – doanh nghiệp – người dân như mô hình “SUNSpACe” của Thái Lan chính là động lực giúp nhân rộng IoT. Doanh nghiệp Việt như Farmtech (Khánh Hòa) cũng đã phát triển cảm biến đơn giản, dễ dùng để thay đổi tư duy nông dân.

Việc ứng dụng IoT trong nông nghiệp không phải là điều quá xa vời. Nhưng để nó phát huy hiệu quả, cần những bước đi cụ thể và phù hợp với từng cấp độ sản xuất. Ở những nơi có điều kiện, chính quyền địa phương nên đầu tư mô hình thí điểm quy mô nhỏ, kèm theo đào tạo kỹ thuật và hỗ trợ thiết bị cơ bản. Doanh nghiệp công nghệ có thể đồng hành bằng việc cho thuê cảm biến, theo dõi dữ liệu và hướng dẫn người dùng. Với các hợp tác xã, nếu có thể kiểm soát chất lượng qua hệ thống cảm biến đơn giản, thì việc bán hàng theo đơn đặt hàng trước hoặc xuất khẩu cũng sẽ thuận lợi hơn. Đây không phải là một cuộc cách mạng lớn, mà là những thay đổi nhỏ, làm tới đâu chắc tới đó, giúp người trồng cây, nuôi cá giảm rủi ro và nâng cao thu nhập.

Ý kiến bạn đọc...

Gửi
Hủy

Dự báo khí hậu nông nghiệp: Trao thông tin đến tay người nông dân

DNTH: Dự báo khí hậu nông nghiệp giờ là không thể thiếu trong canh tác. Khi biết được thông tin thời tiết 10 ngày tới và xa hơn nữa, nông dân có thể điều chỉnh lịch gieo trồng, bón phân, tưới nước hay phòng trừ sâu bệnh.

Chuyển đổi số có đang đè nặng doanh nghiệp nhỏ?

DNTH: Chuyển đổi số là xu thế không thể đảo ngược. Nhưng với nhiều doanh nghiệp nhỏ và rất nhỏ ở nông thôn – đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp – đây lại đang là một cánh cửa mở ra với đầy lo âu. Khi chính sách thúc đẩy...

Trí tuệ nhân tạo: Diệt cỏ dại bằng robot AI - Tương lai của ngành nông nghiệp

DNTH: Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, với công nghệ ngày nay, không khó để tưởng tượng các nhà khoa học có thể chế tạo một robot diệt cỏ dại trên các cánh đồng canh tác rộng lớn.

Giảm lệ thuộc hóa chất, bước chuyển tất yếu của nền nông nghiệp hiện đại

DNTH: Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, tài nguyên đang dần cạn kiệt, môi trường sống bị đe dọa nghiêm trọng, ngành nông nghiệp vốn phụ thuộc vào thiên nhiên đang đứng trước những thách thức to lớn. Đằng sau mỗi mùa vụ bội thu...

SMEs: Động lực mới cho nông nghiệp thông minh

DNTH: Trong khi các doanh nghiệp lớn đóng vai trò dẫn dắt thị trường, thì hàng chục nghìn doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) lại là lực đẩy âm thầm nhưng bền bỉ trong việc đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ và lan tỏa giá trị địa...

Lúa khỏe, người khỏe, chi phí giảm nhờ drone

DNTH: Nông dân ngày nay có thể kiểm soát dịch hại từ xa bằng drone, vừa giảm công lao động, tăng hiệu quả, hạn chế rủi ro về sức khỏe và ô nhiễm môi trường.

XEM THÊM TIN