Lúa Đông Xuân được mùa, mất giá

Ông Nguyễn Văn Bình, xã Tân Hội, huyện Tân Hiệp vừa thu hoạch xong 2,5 ha lúa Đông Xuân với sản lượng gần 24 tấn lúa Đài thơm 8, năng suất khoảng 1,25 tấn/công (1.296 m2). Sản lượng vụ này cao hơn các vụ lúa Đông Xuân trước đây khoảng 2 tấn, tuy nhiên do giá lúa hiện tại khá thấp, 6.200 đồng/kg nên tổng số tiền bán được hơn 147 triệu đồng, giảm hơn 20 triệu đồng so với vụ Đông Xuân 2023-3024.

Theo ông Bình, vụ lúa Đông Xuân vừa qua thời tiết thuận lợi, ít sâu bệnh, lúa phát triển tốt nên vào thời điểm gần đến cuối vụ nông dân khá phấn khởi và kỳ vọng sẽ trúng mùa được giá lúa. Thế nhưng, từ giữa tháng 1/2025 đến nay giá hầu hết các giống lúa bắt đầu sụt giảm và đến thời điểm thu hoạch giá lúa còn khá thấp. Hiện tại, giá lúa Đài thơm 8 và lúa OM18 thương lái thu mua với giá 6.200 - 6.300 đồng/kg; lúa IR504 5.500 đồng/kg; lúa RVT giá 6.400 đồng/kg; lúa ST 24, ST25 có giá 7.800 đồng/kg. Mức giá này giảm từ 1.200 - 2.000 đồng/kg so với vụ lúa Thu Đông năm 2024 và vụ Đông Xuân 2023-2024.

“Với 2,5 ha lúa vừa thu hoạch xong, gia đình tôi ước tính hết các khoản chi phí, lợi nhuận khoảng 75 triệu đồng, mỗi công đất lời khoảng 3 triệu đồng. Đây là khoản lời thấp nhất so với 3 vụ Đông Xuân gần đây và vừa đủ để lo chi phí sinh hoạt cho gia đình gồm có 4 người, chứ không có dư để tích lũy được. Với mức giá lúa như hiện tại nông dân không thể khá lên được thì nói chi đến việc làm giàu từ nghề trồng lúa”, ông Bình chia sẻ.

Anh Trần Quốc Huy, xã Minh Hòa, huyện Châu Thành cũng cho biết, gia đình vừa thu hoạch xong vụ lúa Đông Xuân với nỗi niềm vui không trọn vẹn, đó là “trúng mùa, mất giá”. Vụ lúa vừa qua gia đình anh Huy sản xuất 2 ha giống lúa OM18, thu hoạch được 18 tấn lúa, bán với giá 6.200 đồng/kg. Theo anh Huy, năng suất lúa vụ này cao hơn so với các vụ Đông Xuân trước. Thế nhưng, gia đình kém vui, vì trước khi thu hoạch khoảng 1 tháng, giá lúa từ 7.400 đồng/kg, giảm còn 6.200 đồng/kg ở thời điểm thu hoạch làm cho gia đình anh giảm lợi nhuận hơn 22 triệu đồng.

Anh Huy cũng cho hay, giá hầu hết các loại vật tư nông nghiệp như lúa giống, phân bón, thuốc trừ sâu bệnh… đến các dịch vụ cày, xới đất, thu hoạch lúa, tiền nhân công tỉa, dặm trong vụ lúa Đông Xuân 2024-2025 đều tăng khoảng 10% nên khi giá lúa giảm, lợi nhuận của người trồng lúa cũng giảm theo.

“Tôi nghĩ giá lúa giảm mạnh một phần là do ảnh hưởng từ thị trường xuất khẩu, tuy nhiên cũng không tránh khỏi nguyên nhân do nông dân cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long đồng loạt thu hoạch lúa Đông Xuân, sản lượng lúa quá nhiều nên các nhà đầu tư lúa gạo giảm giá thành. Tôi mong Nhà nước quan tâm bình ổn giá lúa để nông dân yên tâm sản xuất, tránh vào đợt thu hoạch rộ thì giá sụt giảm, đến khi bán hết lúa giá tăng; trong khi nông dân không có khả năng trữ lúa chờ giá”, anh Trần Quốc Huy nói.

Theo ông Lê Hữu Toàn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Kiên Giang, vụ lúa Đông Xuân 2024-2025 nông dân trong tỉnh gieo trồng hơn 280.000 ha, sản lượng ước đạt hơn 2,2 triệu tấn. Đến nay, nông dân thu hoạch gần 140.000 ha, khoảng 50% diện tích và dự kiến nông dân trong tỉnh sẽ thu hoạch dứt điểm vụ lúa trong tháng 3/2025.

Về tình hình sản xuất, vụ lúa Đông Xuân thời tiết thuận lợi, ít xảy ra sâu bệnh gây hại nên lúa phát triển tốt. Mặt khác, tỉnh đẩy mạnh ứng dụng quy trình canh tác giảm chi phí, giảm phát thải khí nhà kính như 3 giảm - 3 tăng, 1 phải - 5 giảm, chuẩn SRP, sản xuất theo chuỗi giá trị, tập trung nâng cao chất lượng, giá trị, hiệu quả và sức cạnh tranh; sản xuất gắn với bảo vệ môi trường. Nhờ đó, năng suất lúa vụ Đông Xuân đạt khá cao, ước đạt hơn 8 tấn/ha.

Theo ông Lê Hữu Toàn, giá thu mua lúa Đông Xuân tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long; trong đó có Kiên Giang giảm từ 1.500-2.000 đồng/kg so với vụ trước. Nguyên nhân khiến giá gạo xuất khẩu giảm mạnh như hiện nay do Ấn Độ đã gỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo, trong khi đó nhiều quốc gia như Indonesia, Philippines là những thị trường xuất khẩu gạo lớn của Việt Nam đã tự chủ lương thực, nhu cầu nhập khẩu gạo giảm. Cùng với đó, nguồn cung gạo trong nước rất dồi dào, các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đang vào cao điểm thu hoạch vụ lúa Đông Xuân 2024-2025 khiến giá thu mua lúa sụt giảm mạnh từ đầu vụ đến nay.

“Mặc dù giá lúa giảm, nhưng nhờ năng suất lúa đạt khá nên lợi nhuận từ vụ Đông Xuân khoảng 30 triệu đồng/ha. Tình hình thu hoạch lúa diễn ra thuận lợi. Để đảm bảo tiến độ thu hoạch lúa Đông Xuân, ngành nông nghiệp tiếp tục phối hợp với chính quyền các địa phương nắm chặt tình hình để điều chuyển máy gặt đập liên hợp thu hoạch lúa cũng như đẩy mạnh kiểm tra, giám sát tình hình thu mua lúa, không để xảy ra tình trạng cò lái ép giá hoặc chậm thu mua lúa ảnh hưởng đến việc tiêu thụ lúa của người dân”, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Kiên Giang Lê Hữu Toàn nhấn mạnh.