Nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện

Hội nghị quán triệt một số chủ trương, quy định mới của Đảng liên quan đến hội quần chúng; trao đổi thảo luận một số nội dung về phòng chống rửa tiền; về độ tuổi; hội nghị, hội thảo quốc tế; quản lý và sử dụng viện trợ không hoàn lại và khai trương Trang thông tin điện tử, cơ sở dữ liệu về hội, quỹ. Trên cơ sở đó đề xuất giải pháp và khuyến nghị để hội, quỹ hoạt động tuân thủ pháp luật, điều lệ và phát huy vai trò, vị trí của hội, quỹ ngày càng tích cực tham gia vào phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về hội, quỹ trong thời gian tới.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Bộ nội vụ Vũ Chiến Thắng cho biết, trong thời gian vừa qua, Đảng và Nhà nước đã kịp thời đề ra các chủ trương và ban hành các văn bản nhằm đảm bảo công tác quản lý Nhà nước về hội, quỹ, tạo điều kiện cho các hội, quỹ hoạt động, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Nhờ vậy, các hội, quỹ ngày càng phát triển về số lượng và đa dạng về loại hình tổ chức, phát huy tốt vai trò và có nhiều đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.  

Báo cáo về công tác quản lý Nhà nước về hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện, bà Thang Thị Hạnh - Vụ trưởng Vụ Tổ chức phi chính phủ (Bộ Nội vụ) cho biết: tính đến tháng 12/2021 cả nước có 93.425 hội gồm 571 hội (trong đó có 28 hội có tính chất đặc thù) hoạt động phạm vi cả nước hoặc liên tỉnh và 92.854 hội hoạt động phạm vi địa phương (trong đó có 28.940 hội có tính chất đặc thù). Về quỹ cả nước có 2.950 quỹ gồm 85 quỹ có phạm vi hoạt động toàn quốc hoặc liên tỉnh và 2.865 quỹ hoạt động trong phạm vi địa phương.

Theo bà Hạnh, về cơ bản, mô hình tổ chức, hoạt động của các hội, quỹ phù hợp với quy mô, tính chất, vai trò của từng hội, quỹ. Các hội, quỹ từng bước đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, phát huy tốt vai trò và có nhiều đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Nhiều hội, quỹ đã phát huy vai trò, vận động đông đảo hội viên và huy động các nguồn lực xã hội tham gia hoạt động hiệu quả trong công tác phòng, chống đại dịch Covid -19. Bên cạnh với những kết quả hoạt động của các hội, quỹ vẫn còn có một số hội, quỹ hoạt động hình thức; chưa phát huy tính tự chủ, hiệu quả chưa cao, chưa quản lý tốt các pháp nhân trực thuộc; có xu hướng hành chính hóa hoạt động hội, quỹ; cá biệt còn có một số hội, quỹ mất đoàn kết trong nội bộ.

Hội nghị còn nhấn mạnh một số tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý nhà nước về hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện:

- Sau hơn 12 năm thực hiện Nghị định số 45/2010/NĐ-CP ngày 21/4/2010 của Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội đến nay đã phát sinh bất cập về cơ chế, chính sách đối với các hội được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ; còn thiếu các chế tài xử lý khi các hội vi phạm pháp luật và điều lệ trong quá trình hoạt động; chưa có quy định đình chỉ hoạt động của hội khi hội có mâu thuẫn nội bộ và vi phạm pháp luật.

- Sau gần 03 năm thực hiện Nghị định số 93/2019/NĐ-CP ngày 25/11/2019 của Chính phủ về tổ chức, hoạt động của quỹ xã hội, quỹ từ thiện đã thấy một số quy định còn chưa đồng bộ: khoản 3 Điều 29 của Luật kế toán năm 2015 quy định thời hạn nộp báo cáo tài chính của năm trước là 90 ngày kể từ ngày kết thúc năm tài chính, đảm bảo số liệu tài chính được ghi nhận đến thời điểm kết thúc năm tài chính (31/3); trong khi đó điểm i khoản 2 Điều 8 Nghị định số 93/2019/NĐ-CP quy định hàng năm, quỹ phải báo cáo tình hình tổ chức, hoạt động và tài chính trước ngày 31/12. Chưa có quy định cụ thể việc quỹ thực hiện kiểm toán độc lập về tài chính, tài sản của quỹ khi hội đồng quản lý quỹ hết nhiệm kỳ để đảm bảo hoạt động công khai, minh bạch.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng đề nghị các bộ, ngành thực hiện một số nội dung để tiếp tục nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý hội, quỹ xã hội và quỹ từ thiện:

1. Nghiêm túc quán triệt thực hiện chủ trương của Đảng về hội, quỹ ngăn ngừa dấu hiệu “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, thoát ly sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước trong tổ chức, hoạt động của hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện; thể chế hóa chủ trương về hội quần chúng, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về hội giải quyết các vướng mắc và đảm bảo thống nhất, đồng bộ.

2. Tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về hội và quỹ xã hội, quỹ từ thiện:

- Tăng cường, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức, viên chức và người dân về vị trí, vai trò, bản chất, đặc điểm, tính chất của các hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện.

- Hoàn thiện hệ thống pháp luật về hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện: khẩn trương tham mưu ban hành Nghị định thay thế Nghị định số 45/2010/NĐ-CP; rà soát việc thực hiện Nghị định số 93/2019/NĐ-CP tham mưu sửa đổi một số quy định pháp luật đã phát sinh khó khăn, vướng mắc.

- Thường xuyên, định kỳ tổng kết công tác quản lý nhà nước về hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện, qua đó kịp thời phát hiện những mặt đã làm được và những hạn chế, khó khăn để có giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước cũng như tổ chức, hoạt động của các hội, quỹ.

- Tăng cường quản lý Nhà nước, giám sát về tài chính hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện theo đúng quy định của pháp luật nhằm ngăn chặn các hoạt động rửa tiền, trốn thuế, ngăn chặn sự lợi dụng, can thiệp, chi phối của các thế lực thù địch, khủng bố; việc tiếp nhận viện trợ nước ngoài theo đúng quy định của pháp luật, phòng ngừa, ngăn chặn việc lợi dụng tài trợ để tác động, nhằm mục đích xâm hại an ninh quốc gia, trật tự an toàn của xã hội. Quản lý chặt chẽ hoạt động hợp tác quốc tế, việc liên kết, tham gia thành viên các tổ chức quốc tế.

- Cần tăng cường, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của hội và quỹ xã hội, quỹ từ thiện; xử lý vi phạm (nếu có) và đề xuất, kiến nghị giải thể đối với hội, thu hồi giấy phép hoạt động đối với quỹ;

- Xem xét khen thưởng các hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện có những đóng góp tích cực góp phần phát triển kinh tế - xã hội, qua đó nhằm động viên, khích lệ, biểu dương những hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện hoạt động hiệu quả, tiêu biểu

- Nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan quản lý Nhà nước; thực hiện tốt chế độ thông tin báo cáo. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý Nhà nước về hội và quỹ xã hội, quỹ từ thiện. Thường xuyên cập nhật thông tin trên cơ sở dữ liệu về hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện trên website của Bộ Nội vụ tại đường link: http://csdlhoiquy.moha.gov.vn để nắm bắt thông tin và phối hợp thực hiện kịp thời.

Một số hình ảnh tại hội nghị: