Phần 2: KỂ CHUYỆN: ÔNG LÊ THANH THẢN NGƯỜI VƯỢT THÁC TRÊN CẠN Ở LAI CHÂU

Đã hơn 30 năm, mảnh đất Lai Châu ngày ấy bạt ngàn hoa ban, dốc cao thăm thẳm và diệu vợi. Trên con đường ngoằn nghèo, lẩn giữa những cánh rừng, người ta vẫn thấy có một người đàn ông thấp bé cùng một chiếc xe Zava Tiệp – Khắc màu đỏ đi vào các huyện Chà Cang, Chăn Nưa, Si Pa Pìn…thậm chí người ấy đến cả các bản xa ở Tuần Giáo, Tủa Chùa, Phong Thổ, Sìn Hồ, Mường Tè…trên xe của người ấy luôn chất đầy những món hàng nông sản, khi thì bao tải tròn căng măng tươi, lúc lại con lợn, cặp lồng gà, thậm chí có khi nguyên một chú bê con đang quẫy đạp. Sức vóc thì nhỏ bé, xe thì lớn nặng, người ấy oằn lưng đẩy xe, vượt qua con đường dốc lổn nhổn đá hoặc ngày trời mưa trơn nhẫy, nhưng trên gương mặt người đàn ông ấy luôn rạng rỡ niềm vui, lại rất hay cười với bà con dân bản, họ thường gọi bằng cái tên thân mật “cán bộ Thản” và ông chính là doanh nhân Lê Thanh Thản mà hầu như ai cũng biết của ngày hôm nay.

Nhớ thủa ban đầu bén duyên với mảnh đất Lai Châu, sau năm 1975 trở về từ chiến trường, chàng thanh niên tên Thản hăng hái với công tác địa phương, anh trở thành tấm gương sáng trên cương vị Bí thư đoàn, luôn đi đầu từ phong trào khai hoang phục hóa, xây dựng cải tạo các công trình thủy điện, cải tiến tăng năng xuất lương thực…cho đến việc khuấy động các hoạt động văn hóa văn nghệ anh đều thực hiện xuất sắc. Anh trở thành một cán bộ mẫn cán được cấp trên cử đi học trường Đảng Trần Phú, hứa hẹn một tương lai tươi sáng trên con đường quan lộ.

Cùng thời gian đó, Nhà nước có chính sách chọn cán bộ Đảng viên xuất sắc, tăng cường cho vùng Tây Bắc, những người được chọn có thể ví như những đồng tiền vàng làm cái vốn để đầu tư vào đời sống Tây Bắc. Đặc biệt là những cán bộ Đảng viên đã kinh qua chiến trường đánh Mỹ, họ giống như những thỏi vàng trong một khối vàng xã hội chủ nghĩa, một thứ vàng được tôi luyện qua lò lửa mà không thứ vàng giả, vàng pha nào có thể chịu đựng được. Danh sách ấy có tên Lê Thanh Thản, Đảng đã tin tưởng chọn anh đến với vùng Tây Bắc xa xôi.

Đường lên Tây Bắc xa xôi, chuyến xe chật ních người, đường gập ghềnh, lổn nhổn đá và ổ gà, sông suối thăm thẳm, những cú sóc lộn gan, nôn ra mật xanh mật vàng, tai ù đặc cuối cùng cũng đưa chân anh đến vùng đất hoa ban. Lai Châu là mảnh đất rộng nhất Tây Bắc, một tỉnh miền núi có tới 21 dân tộc thiểu số, nhưng dân số lại rất ít, thậm chí có những con đường đi cả ngày mới gặp một vài người, cuộc sống đói nghèo đồng bào ăn khoai, ăn sắn độn là chính. Lai Châu là một trong địa bàn hết sức hiểm yếu với hơn 700 cây số đường biên giới giáp Lào và Trung Quốc. Nơi anh nhận công tác thuộc thị xã Lai Châu, một cơ sở trọng yếu có bề dày từ thời Pháp.

Lòng rộn ràng, sục sôi hoài bão dựng xây vùng đất mới, hành trang là lý tưởng cao đẹp của một người Đảng viên. Mặc cho chân đi cà nhắc do bị thương trong chiến trường, rừng thiêng nước độc, khí hậu ẩm thấp cũng không giảm nhiệt huyết của anh bộ đội cụ hồ. Nhận nhiệm vụ, anh vượt quãng đường 90 cây số từ thị xã đến với hai huyện Sìn Hồ, Mường Lay làm công tác tuyên truyền. Không may cho anh, vết thương từ cái chân đau hành hạ anh mỗi đêm, cuối cùng sau một năm trời cắn răng chịu đựng, anh đành phải nằm viện điều trị. Hơn một tháng điều trị, một mình trong viện nhiều lúc anh thấy mình cô đơn, tủi cực, nhưng điều khiến anh đau lòng không phải vì mọi người quên lãng, mà anh buồn vì sự đổi thay của một số đồng chí anh em cùng chiến tuyến. Anh còn nhớ mãi ngày anh ra viện.

Bữa đó, vừa ra viện anh đi thẳng về đơn vị, còn chưa kịp xin dấu tên và thăm thủ trưởng thì đã được đồng chí Chánh văn phòng đọc lệnh điều động đi công tác tại huyện Phong Thổ (một chốt tiền tiêu giáp Trung Quốc – vị trí rất nguy hiểm, đòi hỏi những đồng chí sức vóc mạnh khỏe mới bảo đảm nhiệm vụ) vốn tính thẳng thật vừa nghe lệnh anh đã không thuận, anh phân tích cái lý, nói cái tình. Người đồng chí ấy đã không nghe anh nói, còn chụp mũ nói anh viện cớ đau chân để không phải đi công tác vùng sâu vùng xa. Sau chuyện đó, anh bị điều chuyển về huyện ủy Mường Lay, cú sốc ấy khiến anh đôi phần chao đảo.

Thế nhưng, anh là một thỏi vàng nguyên khối đã được tôi luyện, chuyện đó không cản bước được anh. Đối với một số người, Mường Lay là vùng đất nghèo đói, lạc hậu không thể bật lên. Nhưng với anh, mảnh đất này lại là vùng đất giàu tiềm năng. Sau thời gian tìm hiểu anh đã khám phá ra điểm mạnh của Mường Lay, chỉ một thời gian ngắn đã thích ứng với vùng đất nơi thâm sơn cùng cốc này. Tại huyện ủy, anh đề xuất thành lập đội xây dựng nhằm xây dựng và sửa chữa những công trình thuộc khối huyện ủy; sau đó phục vụ cả khối Ủy ban và các cơ quan lân cận.

Còn riêng anh, không có phút nào lãng phí, ngày ngày hết giờ làm, về đến nhà anh lao vào công việc từ đóng gạch, làm ngói, kết hợp chăn nuôi gà, lợn, dê…Có người cùng đơn vị của anh kể lại: “Thản siêng lắm, đi làm ở Đội về là thấy mặc quần đùi, áo bảo hộ vào rừng chặt chuối cho lợn ăn. Có lần vác hai vai hai cây chuối to. Chiều nào cũng thấy cầm dao vác cuốc đi chặt cây, đào đất tăng gia mãi dưới bờ suối”. Những sản phẩm làm ra anh khéo léo vận dụng phương pháp bán hoặc hàng đổi hàng với bà con khắp trong và ngoài huyện, rồi anh lại gửi xe về xuôi bán lấy kinh phí để xoay sở tiếp.

Sản phẩm gạch ngói do anh cùng đội xây dựng sản xuất, thời điểm đó được coi như cực phẩm trong xây dựng ở Mường Lay, không chỉ bởi chất lượng tốt, luôn được cải tiến, mà anh còn cố gắng giảm giá thành thấp nhất. Cũng bởi anh có lòng thương người, còn nhớ những năm đó, đồng bào thường rất vất vả trong việc lợp nhà bằng cỏ danh. Mỗi khi lợp nhà, phải mượn mười người cơm nắm cơm đùm đi ngả cỏ, ngả mất cả tuần cỏ mới khô rồi chuyển về. Ngày lợp nhà có con gà, con chó, thậm chí bò, lợn phải mổ để làm cơm nhờ người đến giúp, một năm lợp nhà thì ba năm thiếu đói.

Nhưng từ khi có sản phẩm gạch ngói của đội xây dựng và gia đình anh cung cấp, bà con như giải được bài toán khó, rút ngắn thời gian làm nhà, mái nhà lại rất chắc chắn. Thậm chí nhiều hộ nghèo còn được anh giúp đỡ, không có tiền thì gạt con lợn, con bò hoặc thiếu nợ hai ba năm anh vẫn vui vẻ đồng ý. Bà con dân bản truyền tai nhau: “Cái bụng cán bộ Thản tốt lắm đó”.

Lại nói về công tác tại Huyện ủy trên cương vị Phó chánh văn phòng, nén chặt nỗi buồn về những lý tưởng, ước mơ bao công sức phấn đấu đến đây đà trôi sạch. Anh giận người đã khiến mình bị oan trái, nhưng trong suy nghĩ người Đảng viên luôn cầu tiến ấy đã sớm hiện hữu những tư duy đi trước thời cuộc. Anh cần bứt phá, anh phải làm kinh tế, có kinh tế thì sẽ thúc đẩy mảnh đất Mường Lay phát triển nhanh hơn, bền vững hơn. Lý tưởng đẹp dù đi theo hướng khác vẫn đến đích như anh hằng mong muốn.

Nhận thức đúng, như cây xanh thắm lại, năng lượng tràn trề, anh hăng say trên con đường mình chọn. Thành quả dần hiện ra trong niềm vui sướng của anh và những người chung chí hướng. Đội xây dựng đã làm nhiều công trình đạt tiêu chuẩn, có được tiếng vang, hàng tháng không những nộp đủ định mức khoán huyện mà đời sống anh em còn cải thiện đáng kể. Ngoài sự năng nổ trong công việc anh lại đam mê và có tâm với nghề, bởi thế công trình do đội xây dựng thi công liên tiếp nhận được các gói thầu lớn nhỏ của tỉnh. Anh em trong đội nể phục và biết ơn anh lắm. Còn riêng vợ chồng anh thì sau bốn năm bôn ba nơi núi rừng Tây Bắc đã có cho mình được một căn nhà riêng, mua được xe máy, kinh tế khá nhất Văn phòng huyện. Cũng từ khúc quanh này trở về sau anh có sự chuyển mình lớn trong sự nghiệp. Với những thành công vang dội làm nên tên tuổi doanh nhân Lê Thanh thản có thể được lấy mốc từ khi ông lập gia đình cùng bà Lê Thị Huệ.

Trở lại với câu chuyện ông lái đò Sông Đà năm xưa, hình ảnh ông lái đò đánh bại đội quân ghềnh thách, thành vách hùng dũng trên sông Đà, để rồi cuối ngày ông lại thảnh thơi nằm ngắm mây trời, ngắm con sông Đà đẹp như một bức tranh thủy mạc, bất giác tôi thấy thấp thoáng bóng dáng của ông Thản người đàn ông thồ xe hàng qua suối cao vực sâu nơi vùng trời Tây Bắc, nỗi vất vả hiện lên trên những giọt mồ hôi chảy dài ướt áo, nhưng rồi sau một thời gian cống hiến người đàn ông ấy cũng có phần thưởng xứng đáng cho mình. Tôi thấy ở họ có sự tương đồng khá lớn, họ giống nhau ở sự gan góc, ở phẩm chất của một anh hùng. Chính bản lĩnh thép và sự mưu lược đã giúp con thuyền của họ vượt qua ghềnh thác một cách ngoạn mục. Thế nhưng, con thuyền mà ông Thản đang trèo lái, độ phức tạp và biến hóa theo tôi có đôi phần cam go hơn ông lão lái đò Sông Đà năm xưa. Một con thuyền mà ở đó người lái phải dùng một cái đầu lạnh trong một trái tim nóng thì mới có thể đến đích thành công. Bởi vì, trên con thuyền ông Thản thứ ông mang trở là cuộc sống ấm no của hàng trăm con người, là sự phát triển của một doanh nghiệp tầm cỡ, doanh nghiệp góp phần không nhỏ trong sự đổi thay của một đất nước. Con thuyền ấy sẽ được ông Thản trèo lái ra sao, mời quý vị theo dõi tiếp phần 3 trong mục kể chuyện doanh nhân Lê Thanh Thản.

Tiếp theo: Kể chuyện Lê Thanh Thản Người Lái Đò Trên Cạn Phần 3:

Tất cả mới chỉ là một sự khởi đầu, ở tuổi 41. Những thành công nối tiếp: - Trúng thầu với nước bạn Lào – Làm các công trình lớn như: làm đường, xây dựng các công tình lớn – Sự ra đời của cách chim đại bàng Mường Thanh - Hồ Pa Khoang – Khu sinh thái Đồng Nôi -Tiến về Thủ đô với vai trò một nhà Bất Động Sản mát tay đầy lòng nhân ái, được gọi với biệt danh “ Người đi mua và hồi sinh những cái xác trong ngành Bất Động Sản”

Cao Khánh Thu