Thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng nói gì về nguy cơ khủng hoảng chu kỳ 10 năm?

Kết thúc quý I/2019, GDP Việt Nam đạt 6,79%. Dù con số này thấp hơn cùng kỳ năm 2018 nhưng vẫn mang đầy màu sắc tích cực. Theo ghi nhận, đây là quý thứ 7 liên tiếp GDP vượt mức tiềm năng và là quý thứ 8 liên tiếp tăng trưởng.

Việt Nam đang được kỳ vọng sẽ tiếp tục có những đột phá trong năm 2019 hướng đến hoàn thành mục tiêu kế hoạch cho 4 năm từ 2016 – 2020. Nhưng trên chặng đường thực hiện những điều này, những thách thức và khó khăn là không tránh khỏi. Ngoài những vấn đề nội tại, Việt Nam đồng thời được đặt vào trong bối cảnh bất ổn: kinh tế toàn cầu suy thoái, chiến tranh thương mại lan rộng, giá cả nhiên liệu leo thang...

Chính phủ, trước tình hình này, luôn nhấn mạnh đến ưu tiên ổn định vĩ mô, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và tăng sức chống chịu cho nền kinh tế. Việt Nam cũng đặt cho mình mục tiêu tăng trưởng cả năm đạt từ 6,6 – 6,8%, một mức cao nếu như nhìn vào bức tranh chung ảm đạm trên toàn cầu.

Để thực hiện được những điều này, Việt Nam cần phải làm gì? Đâu là những động lực, giải pháp chính sách nào sẽ tạo sự bứt phá cho nền kinh tế 94 triệu dân? Hay kịch bản nào cho kinh tế những tháng còn lại?...

Những câu hỏi này sẽ được các khách mời của buổi giao lưu trực tuyến "Đi tìm động lực tăng trưởng cho kinh tế Việt Nam 9 tháng cuối năm" giải đáp. Buổi giao lưu trực tuyến này do Báo Trí Thức Trẻ phối hợp với Kênh Thông tin kinh tế - tài chính CafeF.vn thực hiện chiều ngày 24/4/2019.

Khách mời của buổi giao lưu trực tuyến gồm:

1/TS. Trương Văn Phước – Nguyên Quyền Chủ tịch Uỷ ban Giám sát tài chính Quốc gia

2/TS. Nguyễn Đình Cung – Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM)

3/GS.TS. Trần Thọ Đạt – Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc dân

4/Ông Trần Trọng Kiên – Chủ tịch HĐQT Thiên Minh Group

5/Ông Bùi Sỹ Tân – Phó TGĐ Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank

14:00 ngày 24/04/2019

Thanh Tùng:

Các báo cáo vĩ mô gần đây đều nói rằng kinh tế Việt Nam đang ổn định, tăng trưởng tốt... vậy còn ở góc độ doanh nghiệp, ông có cảm nhận thấy đúng như thế không?

Ông Trần Trọng Kiên, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thiên Minh

Trong hoạt động kinh tế nói chung thì tăng trưởng và cơ hội làm ăn cho doanh nghiệp đã tốt hơn nhiều. Đặc biệt, niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam cao hơn, lượng người muốn đầu tư, cam kết đầu tư tăng hơn rất nhiều. Điều này tạo ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh cũng như người tiêu dùng có nhiều sự lựa chọn hơn.

Trong quý I cũng như cả năm 2019, kinh tế thế giới dự kiến có nhiều khó khăn, nhất là ở châu Âu có nhiều biến động nhưng tôi vẫn nhìn thấy nhiều tín hiệu tốt cho tăng trưởng, nhất là tiêu dùng nội địa. Đó là dấu hiệu khiến cho mọi người an tâm và tiếp tục đầu tư.

14:01 ngày 24/04/2019

Nguyễn Thu Hà:

Có nhiều cơ quan, chuyên gia dự báo lạm phát sẽ ở mức 3,6%, theo ông, con số này có khả thi hay không khi tình hình nguồn cung dầu trên thế giới không ổn định và giá điện, xăng trong nước tăng cao?

TS Trương Văn Phước, nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia

Cần phải nhìn lạm phát Việt Nam không chỉ trong bối cảnh kinh tế Việt Nam mà cần kết nối với bức tranh toàn cảnh của kinh tế thế giới.

Nhìn chung kinh tế thế giới đang ở vào một giai đoạn khó khăn: từ Mỹ đến châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản đều không thực sự sáng sủa. Có ít tín hiệu lạc quan trong xu hướng tăng trưởng kinh tế toàn thế giới. Điều này sẽ làm tổng cầu của thế giới giảm, thương mại quốc tế cũng giảm và kéo theo áp lực giá từ thế giới không phải quá lớn đối với Việt Nam. Trước đây, người ta dự báo giá xăng dầu sẽ tăng mạnh trong năm 2019 nhưng giờ đã điều chỉnh theo hướng xăng dầu thế giới không tăng quá nhiều.

Còn ở trong nước thì việc Việt Nam tăng giá điện, giá xăng dầu vừa rồi là nhằm thực thi lộ trình thị trường hoá các hàng hoá dịch vụ cơ bản. Giá xăng dầu tuy có điều chỉnh nhưng Chính phủ đã có quá nhiều kinh nghiệm trong việc tăng lúc nào, tăng bao nhiêu và có biện pháp gì để hoá giải tác động của việc tăng giá đó.

Về giá điện, việc tăng giá vừa qua có thể có tác động nhưng không nhiều đến CPI. Còn về giá nông sản lương thực thực phẩm do mặt bằng chung giá nông sản của thế giới cũng như Trung Quốc cũng ổn định không tăng. Giá một số hàng hoá, dịch vụ công như giáo dục, y tế… là tăng theo lộ trình, áp lực cũng không lớn.

Nhìn chung với các yếu tố bên ngoài và bên trong như thế, tôi cho rằng, chỉ tiêu lạm phát năm nay không bị áp lực lớn.

Ông Bùi Sỹ Tân, Phó TGĐ Công ty quản lý quỹ Vietcombank: Là công ty quản lý quỹ, có cơ hội tiếp xúc với các nhà đầu tư nước ngoài và các đơn vị tư vấn nước ngoài. Chúng tôi nhận được luồng thông tin từ các đối tác là họ đánh giá rất cao công tác quản lý kinh tế vĩ mô của Chính phủ, đặc biệt nếu so sánh với bức tranh 10-15 năm trước.

Các mục tiêu phát triển được giữ ở mức cao và ổn định. Riêng lạm phát, từ đầu năm 2019 đến nay, CPI bình quân quý 1 chỉ tăng 2,63% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây cũng là mức tăng CPI thấp nhất trong 3 năm qua.

Chúng tôi đánh giá áp lực lạm phát sẽ lớn hơn trong các quý còn lại của năm nay, khi Chính phủ vừa điều chỉnh tăng giá điện lên 8,36% vào cuối tháng 3. Thêm vào đó, giá thịt lợn có thể sẽ tăng trong thời gian tới sau dịch tả lợn châu Phi. Tuy nhiên, áp lực này không ở mức lo ngại.

Ở mặt tích cực, chúng tôi nhận thấy việc kiểm soát tăng trưởng tín dụng thận trọng của Ngân hàng Nhà nước và việc quản lý cung tiền linh hoạt sẽ giúp kiểm soát lạm phát quanh mức 4% như mục tiêu mà Quốc hội đã đề ra cho năm nay.

14:07 ngày 24/04/2019

Minh Trang:

Khi ngồi giữa các chủ doanh nghiệp tư nhân khác cũng như các doanh nhân nước ngoài, ông nghe thấy mọi người khen, chê điều gì nhất về môi trường kinh doanh ở Việt Nam?

Ông Trần Trọng Kiên, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thiên Minh

Họ khen những sự thay đổi nhanh về hạ tầng, ví dụ như làm đường cao tốc. Bên cạnh đó, một số chính sách cũng được thay đổi, chuyển biến tương đối nhanh.

Còn chê, người ta vẫn nói với nhau nhiều về khó khăn trong việc thực thi chính sách thể hiện qua luật, quy định không rõ ràng. Ví dụ như thời hạn trả lời cho doanh nghiệp chẳng hạn, có những trường hợp rất nhanh, chỉ trong 1 – 2 ngày là xong nhưng cũng có khi cùng sự việc như vậy doanh nghiệp phải chờ đợi nhiều tháng.

Doanh nghiệp cũng kêu nhiều nhất ở chỗ họ kỳ vọng vào sự thay đổi rất cao, rất nhiều, nhưng sự thay đổi thực chất thì chưa nhanh, nhiều như vậy. Một số việc nhiều khi cần sự can thiệp mang tính cá nhân hơn là chính sách thể chế. Cái đấy là kêu nhiều nhất của doanh nghiệp hiện tại.

14:16 ngày 24/04/2019

Thu Hoài:

Điểm nào khiến ông cảm thấy ấn tượng nhất trong các chỉ số vĩ mô được đưa ra trong 3 tháng đầu năm?

GS.TS Trần Thọ Đạt, Hiệu trường Đại hội Kinh tế Quốc dân Hà Nội

Các chỉ số kinh tế vĩ mô quý I/2019 đã được Tổng cục Thống kê công bố. Các chuyên gia kinh tế, các nhà hoạch định chính sách đều đã có bình luận về các chỉ số vĩ mô quan trọng như: tăng trưởng GDP, chỉ số lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng, đầu tư trực tiếp nước ngoài… Các chỉ số được công bố này thường là so sánh với cùng kỳ năm trước và về quy mô.

Cá nhân tôi cho rằng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) là một trong những chỉ số kinh tế vĩ mô đáng quan tâm nhất trong năm 2019.

FDI tiếp tục gia tăng 30,9% so với cùng kỳ năm trước. Giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài là 5,69 tỷ USD, thậm chí tăng 3 lần so với cùng kỳ năm 2018. Tổng vốn FDI giải ngân trong 3 tháng đầu năm tăng 6,2% so với cùng kỳ năm trước.

Điều ấy chứng tỏ Việt Nam vẫn là một điểm đến hấp dẫn của đầu tư nước ngoài và hi vọng đầu tư trực tiếp nước ngoài vẫn tiếp tục là một trong những động lực kinh tế quan trọng trong thời gian tới.

14:21 ngày 24/04/2019

Hoàng Oanh:

Ông đánh giá thế nào về việc lợi nhuận của các ngân hàng vẫn bứt phá mạnh trong khi đa phần các doanh nghiệp đều đặt kế hoạch thận trọng? Nhóm ngân hàng lãi lớn có phải yếu tố tích cực cho thị trường?

Ông Bùi Sỹ Tân, Phó TGĐ Công ty quản lý quỹ Vietcombank

Dịch vụ ngân hàng được xếp vào nhóm ngành dịch vụ thị trường và có đóng góp lớn vào GDP. Chúng tôi đánh giá sự hoạt động hiệu quả của nhóm ngân hàng trong năm vừa qua là yếu tố tích cực vì song song với đó, chất lượng tài sản và tỷ lệ an toàn vốn của hệ thống ngân hàng được cải thiện đáng kể. Trong đó vốn điều lệ của toàn hệ thống tăng khoảng 11%, hệ số an toàn vốn (CAR) bình quân đạt 11,1% (cao hơn quy định của Việt Nam nhưng vẫn chưa đáp ứng chuẩn Basel II), tổng tài sản tổ chức tín dụng tăng 11,5%, đạt 194% GDP, đáp ứng khoảng 86% nhu cầu vốn cho nền kinh tế, nợ xấu nội bảng còn 1,89% (giảm từ 1,99% cuối năm 2017), nợ xấu ngoại bảng cũng giảm đáng kể.

Khi hệ thống ngân hàng tốt lên cũng đồng nghĩa với khả năng tài trợ và cung cấp dịch vụ cho doanh nghiệp tốt lên rất nhiều. Cùng với hệ thống ngân hàng hiện nay đủ đa dạng để cạnh tranh nên chúng tôi không lo ngại việc lãi ngân hàng cao gây ảnh hưởng đến doanh nghiệp, nhất là khi tốc độ tăng trưởng các ngành vẫn đang đạt mức cao.

Thêm vào đó, giới hạn tỷ lệ tăng trưởng tín dụng ở mức 14% cho năm 2019 theo chúng tôi là phù hợp với tốc độ tăng cung tiền và tốc độ phát triển kinh tế, cùng với định hướng và các quy định của NHNN về việc tăng cường chất lượng ngân hàng và áp dụng các chuẩn mực Basel II sẽ làm cho kết quả của ngành ngân hàng càng tích cực.

Tất nhiên, theo chúng tôi, nhóm ngân hàng vẫn luôn cần phải theo dõi chặt chẽ vì theo kinh nghiệm, những khó khăn về chất lượng tài sản có thể xuất hiện 1 vài năm sau những năm tăng trưởng bứt phá, khi mà tốc độ phát triển giảm dần. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại, chúng tôi nhận thấy hướng đi hiện tại là phù hợp.

14:22 ngày 24/04/2019

Anh Vũ:

Cùng với việc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung vẫn tiếp diễn, một số chuyên gia kinh tế thế giới cho rằng kinh tế Mỹ và nhìn rộng ra là thế giới sẽ sớm rơi vào khủng hoảng, đặc biệt khi nhắc tới chu kỳ 10 năm. Góc nhìn của ông về dự báo này?

TS Trương Văn Phước, nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia

Đương nhiên mỗi người nhìn hiện tượng kinh tế theo một góc nhìn khác nhau. Vì thế, dù chia sẻ những cảm xúc chung, tôi cho rằng không nên tách cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung ra khỏi bối cảnh chung của nền kinh tế, chính trị Mỹ cũng như thế giới. Các chính sách của ông Trump suy cho cùng là để bảo vệ quyền lợi của người dân Mỹ, nhưng đồng thời cũng để ủng hộ cuộc tranh cử tổng thống lần 2 của ông Trump năm 2020.

Nhìn vào tổng thể, tôi cho rằng kinh tế thế giới sẽ không rơi vào khủng hoảng, vì thế giới ngày nay đã khôn ngoan hơn rất nhiều và rút ra nhiều kinh nghiệm để phòng ngừa sau 10 năm trước.

Khi làm việc với nhiều chuyên gia kinh tế của Mỹ, tôi cũng đã đặt vấn đề tương tự thì họ cho rằng những cảm xúc lo ngại và những dự báo đó cũng là điều mà nhiều nhà nghiên cứu đặt ra. Nhưng ngày nay, nước Mỹ, hay nói rộng ra là những người hoạch định chính sách kinh tế vĩ mô, những người canh giữ sự ổn định cho nền kinh tế, tài chính thế giới đã có nhiều kinh nghiệm hơn 10 năm trước.

Cũng như có nhiều bệnh trước đây là nan y, ngày nay người ta đã chế tạo ra vắc xin cứu được.

Tôi cũng đọc nhiều thông tin dự báo về kinh tế Mỹ, rồi kinh tế thế giới nhưng tôi cho rằng thế giới cũng như nước Mỹ sẽ có nhiều biện pháp phòng ngừa không để điều tồi tệ đó xảy ra.

14:25 ngày 24/04/2019

Trung:

Thời gian qua thị trường đã đón nhận dòng vốn gián tiếp lớn đến từ Hàn Quốc hay Thái Lan. Liệu sắp tới sẽ tiếp tục có thêm dòng vốn lớn đổ vào thị trường?

Ông Bùi Sỹ Tân, Phó TGĐ Công ty quản lý quỹ Vietcombank

Tốc độ phát triển GDP ở mức cao so với thế giới cũng như giá trị nền kinh tế Việt Nam lọt vào top 50 quốc tế cho thấy Việt Nam sẽ tiếp tục thu hút được dòng vốn đầu tư gián tiếp từ nước ngoài.

Mặt khác, so với các nước trong khu vực, mặc dù tốc độ tăng trưởng cao hơn nhưng định giá doanh nghiệp theo thị trường lại thấp hơn. Theo thống kế của VCBF tại thời điểm đầu tháng 4/2019, chỉ số so sánh tương đối định giá thị trường Việt Nam chỉ cao hơn Trung quốc và thấp hơn tất cả các nước trong khu vực. Như vậy, khi xu hướng đầu tư từ Trung Quốc dịch chuyển sang Việt Nam thì thị trường Việt Nam ngày càng có lợi thế.

Chúng tôi cũng thấy khi dòng vốn đổ vào thị trường, họ sẽ có những cơ sở vững chắc và không rút ra nhanh chóng. Do vậy, kỳ vọng tiếp tục có các dòng vốn vào thị trường Việt Nam là rất khả thi. Tất nhiên, như đã đề cập, vấn đề lớn là chúng ta có hàng hóa đủ quy mô và minh bạch, có thể đầu tư được.

14:47 ngày 24/04/2019

Đỗ Hòa:

Xin thầy Đạt cho biết nếu là Thủ Tướng thì thầy sẽ làm gì vào lúc này để kinh tế tăng trưởng?

GS.TS Trần Thọ Đạt, Hiệu trường Đại hội Kinh tế Quốc dân Hà Nội

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là cựu sinh viên của trường Đại học Kinh tế quốc dân. Khi nói về các động lực tăng trưởng kinh tế hiện nay đã khẳng định: tiếp tục đổi mới và hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh là một động lực còn rất nhiều dư địa để khai thác. Thủ tướng nhiều lần nhấn: “Thể chế, thể chế và thể chế” vẫn sẽ là lĩnh vực cần phải tiếp tục đổi mới nhiều mặt trong giai đoạn tới.

14:50 ngày 24/04/2019

Cẩm Nhung:

Nhà đầu tư có nên tiếp tục kỳ vọng vào triển vọng nâng hạng lên thị trường mới nổi?

Ông Bùi Sỹ Tân, Phó TGĐ Công ty quản lý quỹ Vietcombank

Nâng hạng thị trường luôn là một điều đáng mong chờ, như khi chúng ta trưởng thành lên một bước vậy. Định hướng nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam trước năm 2025 cũng là một trong các mục tiêu lớn trong đề án "Cơ cấu lại thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025" mà Thủ tướng chính phủ đã phê duyệt vào ngày 28/02/2019. Để đạt được mục tiêu này, Ủy ban chứng khoán nhà nước cũng đã đưa ra một loạt các giải pháp cụ thể, trước mắt là việc sửa đổi toàn diện Luật chứng khoán, dự kiến có hiệu lực kể từ năm 2020 sẽ giúp tạo hành lang pháp lý phù hợp phục vụ cho lộ trình nâng hạng thị trường.

Theo một số thống kê không chính thức, khi được nâng hạng, thị trường chứng khoán VN sẽ tiếp nhận thêm hàng tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài được phân bổ thêm cho Việt Nam. Đối với chúng tôi, chúng tôi quan tâm nhiều hơn đến quy mô của thị trường, trong đó có những chứng khoán tốt, đủ độ lớn, thanh khoản và minh bạch, để các nhà đầu tư nước ngoài có thể coi là có thể đầu tư được (investible).

Tất nhiên, cũng như khi chúng ta trưởng thành, thì việc nâng hạng là tiến bộ từng bước, chứ không phải là một bước nhảy cách. Tương ứng, nguồn vốn đầu tư đã và đang cần phải được tích lũy để việc nâng hạng được suôn sẻ.

14:50 ngày 24/04/2019

Hoàng Dũng:

Những tháng cuối năm 2019, tỷ giá USD/VND sẽ biến động ra sao?

TS Trương Văn Phước, nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia

Trong năm 2017-2018, lãi suất của đồng đôla Mỹ tăng, do đó đẩy tỷ giá đồng USD tăng lên. Nhìn chung nước Mỹ và các quốc gia đều có xu hướng tăng lãi suất. Vì sao họ lại làm như vậy? Là bởi họ sợ rằng sau một giai đoạn trầm lắng của kinh tế thế giới (2008-2017), các chính sách tiền tệ mở rộng đã đi quá đà.

Cũng như một người sau nhiều ngày nằm viện đã truyền quá nhiều nước biển, vitamin,… người ta sợ đi quá giới hạn. Đó là sự thận trọng của các ngân hàng trung ương.

Nhưng qua năm 2019 kinh tế thế giới đã gặp nhiều khó khăn hơn và lo ngại về tăng trưởng quá nóng của kinh tế thế giới đã không còn. Chính vì lẽ đó, FED (Cục dự trữ liên bang Mỹ) đã rất thận trọng trong việc tăng lãi suất, thậm chí còn đặt ra câu hỏi: “Có quá sớm hay không để Mỹ cắt giảm lãi suất?”.

Chính vì lẽ đó, triển vọng của đồng USD sẽ suy yếu. Và chúng ta chứng kiến gần một năm nay đồng Nhân dân tệ (Trung Quốc) đã không còn mất giá nhiều so với USD nữa, mà còn lên giá.

Tuy nhiên, tỷ giá Việt Nam có tính đặc thù. Lạm phát Việt Nam duy trì ở mức 3,6% thì so với các nước vẫn còn cao. Vì thế, ở Việt Nàm thì đồng USD có thể lên giá đôi chút 1 đến 2% so với VND vẫn là bình thường

14:52 ngày 24/04/2019

Vương Tân:

Theo ông Nguyễn Đình Cung, đâu là điểm ấn tượng trong kinh tế quý I?

TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và quản lý kinh tế Trung ương

Điểm ấn tượng của tôi là tốc độ tăng trưởng của Việt Nam tương đối khá trong quý I, đạt 6,79% là mức có thể nói là cao nhất trên thế giới. Chúng ta cũng tiếp tục thấy được cách thức tăng trưởng có nhiều thay đổi. Tăng trưởng của Việt Nam không dựa vào gia tăng tín dụng, cũng không phải dựa vào khai thác tài nguyên. Việt Nam đang tăng trưởng chủ yếu nhờ vào những cải cách, cải thiện môi trường kinh doanh và qua đó thúc đẩy tăng trưởng các ngành sản xuất. Đặc biệt là công nghiệp chế biến chế tạo.

Ấn tượng thứ hai là trong lúc kinh tế thế giới có hướng suy giảm toàn cầu, hầu như tất cả các nước xuất khẩu tăng trưởng âm thì Việt Nam vẫn có tốc độ tăng trưởng dương và có thặng dư thương mại.

14:52 ngày 24/04/2019

Phan Lam Giang:

Trong những diễn biến kinh tế gần đây, điều gì khiến ông cảm thấy lo lắng nhất?

Ông Trần Trọng Kiên, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thiên Minh

Về toàn cầu, tôi nghĩ rằng chiến tranh thương mại là một thứ cần quan sát thật kỹ. Ảnh hưởng tốt hay xấu đến Việt Nam thì nhiều người cũng đã phân tích, nhưng hoàn toàn chỉ là giả định, còn thực tế như thế nào thì chưa ai biết.

Thứ hai là sự kiện căng thẳng ở châu Âu hiện tại, Brexit sẽ có những ảnh hưởng nhất định đến quan hệ thương mại và dịch vụ du lịch giữa Việt Nam và các nước này. Trong khi đó, việc phát triển quan hệ thương mại đầu tư và dịch vụ chúng ta với các nước như Úc, New Zealand còn tiềm năng có thể phát triển nhưng chưa được khai thác tốt.

Trong nước, Việt Nam đang ở giai đoạn tăng trưởng, do vậy, điều quan trọng là đảm bảo sự tăng trưởng đó đồng đều, hài hoà cân đối. Ở đây, tôi nhấn mạnh việc tăng trưởng nhưng phải kết hợp với việc bảo vệ môi trường.

Một số vấn đề gần đây như rác thải, xử lý rác thải, môi trường không khí ở Hà Nội là những thứ chúng ta cần quan tâm. Cứ để môi trường không khí ở Hà Nội như hiện tại sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sống và cả chất lượng phát triển tăng trưởng sau này.

14:55 ngày 24/04/2019

Minh Tuấn:

Năm 2018, tăng trưởng tín dụng không cao như mục tiêu đề ra nhưng GDP vẫn tăng trưởng vượt so với kế hoạch. Năm 2019, tín dụng dự kiến cũng tăng không quá cao nhưng vẫn phải đảm bảo mục tiêu hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Điều gì đang có thay đổi so với trước khi mà tín dụng phải tăng thật cao mới thúc đẩy mục tiêu tăng trưởng tương ứng?

TS Trương Văn Phước, nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia

Sự phát triển công nghệ của thế giới ngày nay hết sức ghê gớm, ta không nhìn thấy được nhưng nó đang len lỏi vào hoạt động của từng nhân tố và tạo ra năng suất cao hơn, không chỉ ở thế giới mà còn ở Việt Nam. Công nghệ làm tăng năng suất lao động, làm giảm chi phí sử dụng vốn. Với tín dụng, bơm vốn vào đúng nơi cần và đem lại hiệu quả cao sẽ tạo ra tăng trưởng tốt hơn trước dù sử dụng cùng hoặc ít vốn hơn.

Cũng giống như trước đây phải ăn vài củ nghệ mỗi ngày cho việc chữa được loét dạ dày thì giờ chỉ cần uống một viên nén tinh nghệ là đủ.

14:56 ngày 24/04/2019

Đăng Vũ:

Về chủ trương, hiện doanh nghiệp tư nhân đã được coi là động lực phát triển quan trọng cho nền kinh tế, nhưng thực tế ông có thấy cộng đồng doanh nghiệp tư nhân nói chung và bản thân doanh nghiệp của ông nói riêng có được cư xử đúng thế không?

Ông Trần Trọng Kiên, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thiên Minh

Doanh nghiệp tư nhân đã được đối xử tốt hơn trước rất nhiều. Doanh nghiệp nội địa lớn, đang hoạt động đã đóng góp rất nhiều cho việc phát triển kinh tế, tạo công ăn việc làm cho xã hội. Việt Nam cũng đã có những công ty có vốn hoá từ vài tỷ đến vài chục tỷ USD, bắt đầu đủ năng lực để vươn ra tầm khu vực.

Nhưng thực tế thì vẫn còn sự kỳ thị nhất định với doanh nghiệp tư nhân, tất nhiên là không còn đến mức ưu tiên dành cả cho doanh nghiệp nước ngoài, DNNN rồi mới đến doanh nghiệp tư nhân. Hiện tại thì có sự phân hoá rõ ràng giữa tư nhân lớn, nhỏ và vừa. Cách ủng hộ của Chính phủ cũng khác so với trước.

Theo quan sát của tôi, để phát triển doanh nghiệp tư nhân phải tập trung vào 3 yếu tố: đảm bảo tính sáng tạo của các doanh nghiệp; đảm bảo môi trường đầu tư và đào tạo con người; đảm bảo tính hợp tác quốc tế.

Đây là những nền tảng tốt nhất để tạo ra sự tăng trưởng lâu dài, bền vững và sáng tạo của nền kinh tế.

14:56 ngày 24/04/2019

Duy Thắng:

Với bối cảnh giá điện tăng, xăng tăng (nhiên liệu thế giới cũng đang trong xu hướng tăng), ông có suy nghĩ gì về mục tiêu kiểm soát được lạm phát năm 2019?

GS.TS Trần Thọ Đạt, Hiệu trường Đại hội Kinh tế Quốc dân Hà Nội

Có thể nói, hiện tại lạm phát là biến số đáng quan tâm nhất trong năm 2019. Áp lực lạm phát từ nay đến cuối năm là rất lớn do việc tăng giá điện và xăng dầu, nếu như việc tăng giá điện đã được lượng hóa thì giá xăng dầu vẫn đang là một ẩn số.

Ngoài ra, mặc dù chỉ số giá tiêu dùng bình quân quý I/2019 chỉ tăng 2,63% nhưng con số này chưa hề phản ánh việc giá điện tăng mạnh là 8,36% kể từ ngày 20/3. Các kịch bản lạm phát hiện nay có thể chưa lường tới việc giá xăng dầu trong nước liên tục tăng mạnh theo giá thế giới. Bộ Tài chính cũng đã tính tới 3 kịch bản CPI năm 2019 với các giả thuyết khác nhau về diễn biến giá xăng dầu nhưng mức tăng ở kịch bản cao nhất cũng chỉ là 15%.

Ngoài rủi ro về diễn biến giá trên thế giới thì giá bán lẻ xăng dầu trong nước năm 2019 còn bị đẩy tăng lên do thuế bảo vệ môi trường. Theo một nghiên cứu của chúng tôi trường Đại học Kinh tế quốc dân, việc tăng thuế môi trường thêm 1.000 VND/lít kể từ ngày đầu năm 2019 sẽ đẩy giá xăng dầu bình quân chung tăng khoảng 5% so với năm trước, làm cho CPI ngay ở tháng đầu đã tăng khoảng 0,18% và tháng thứ hai là 0,21%.

Ngoài ra giá xăng dầu tăng lên khiến chi phí trung gian của nền kinh tế tăng 0,39%. Từ đó dẫn đến giá bán cho người mua tăng lên 0,32%. Và ở chu kỳ sản xuất sau đó, CPI có thể tăng lên là 0,47%.

Vì vậy, kiềm chế lạm phát phải là một ưu tiên hàng đầu trong bối cảnh hiện nay. Đặc biệt việc tăng giá dịch vụ y tế, giáo dục, tăng lương cơ sở cần được cân nhắc kỹ lưỡng về thời điểm và mức độ để tránh tạo kỳ vọng về lạm phát.

14:56 ngày 24/04/2019

Việt Dũng:

Về mặt cá nhân, ông khuyên nhà đầu tư có cách ứng xử như thế nào trong bối cảnh thị trường chứng khoán như hiện nay?

Ông Bùi Sỹ Tân, Phó TGĐ Công ty quản lý quỹ Vietcombank

Quan điểm của chúng tôi là, mỗi nhà đầu tư có một lợi thế riêng khi tham gia thị trường chứng khoán, nhưng là ai thì chúng tôi cũng khuyến khích vấn đề an toàn tài chính để phát triển bền vững. Mấu chốt của vấn đề là tích lũy và phân bổ tài sản theo hình chóp, theo đó đế của hình chóp là những tài sản có rủi ro thấp, nhưng lợi nhuận kỳ vọng cũng sẽ thấp để đảm bảo các nhu cầu thiết yếu cũng như đảm bảo thanh khoản khi cần thiết. Đồng thời, một phần tài sản phân bổ vào các tài sản có rủi ro cao hơn nhưng có lợi nhuận kỳ vọng cao hơn.

Trong giai đoạn hiện nay, phương châm là tích lũy đầu tư khi nền kinh tế tích lũy.

Cụ thể với chứng khoán và quỹ mở, VCBF khuyến khích một kỷ luật đầu tư định kỳ cùng với tiết kiệm, theo tỷ lệ chứng khoán chiếm tối thiểu 20% tài sản, để vừa đảm bảo an toàn tài chính, vừa sử dụng sức mạnh lãi kép để có một khoản tích lũy tùy theo từng cá nhân, từ con số trăm triệu đến con số hàng tỷ đồng. Để sau một giai đoạn tích lũy của nền kinh tế, chúng ta có một khoản tiền đủ để phục vụ các mục đích tài chính cá nhân.

15:06 ngày 24/04/2019

Quang Anh:

Tăng trưởng tín dụng thường được định hướng với các chỉ tiêu cụ thể toàn ngành ngân hàng và cụ thể từng ngân hàng một. Theo ông, điều này có đảm bảo được mục tiêu kiểm soát rủi ro nhưng vẫn đảm bảo hỗ trợ tăng trưởng kinh tế hay không?

TS Trương Văn Phước, nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia

Câu hỏi này liên quan đến câu chuyện khẩu vị chính sách. Nhìn một cách tổng quát, câu hỏi đặt ra là mức cung tín dụng nào thì đáp ứng tối ưu cho một mức cầu tiền tệ phục vụ tăng trưởng?

Không cần phải là bác học thì một bác nông dân cũng biết cần bao nhiêu cân cám để tăng một cân lợn hơi. Trong bối cảnh thị trường tài chính có nhiều nguồn lực, các nhà làm chính sách sẽ biết nguồn cung tín dụng là bao nhiêu thì tốt cho tăng trưởng. Ngân hàng này cho vay nhiều, ngân hàng kia cho vay ít phụ thuộc vào các điều kiện đặc thù trong định hướng tín dụng của họ, nhưng quan trọng vẫn là tổng lượng vốn cung ứng cho nền kinh tế.

Còn việc phân bổ chỉ tiêu tín dụng như hiện nay phụ thuộc vào giai đoạn nhất định khi chúng ta đang tái cơ cấu hệ thống ngân hàng với chất lượng tín dụng khác nhau, tuân thủ các quy tắc cũng khác nhau. Tuy nhiên, về lâu dài, các chỉ tiêu này không nên duy trì mà có thể yêu cầu các tổ chức phải đảm bảo các yêu cầu vốn tối thiểu, hệ số K…. và toàn hệ thống có một chỉ tiêu chung.

15:11 ngày 24/04/2019

Ngọc Lê:

Nhu cầu cải cách chi thường xuyên hiện nay ra sao?

GS.TS Trần Thọ Đạt, Hiệu trường Đại hội Kinh tế Quốc dân Hà Nội

Hiện tại khoản chi lớn nhất trong tổng chi ngân sách nhà nước là chi thường xuyên, chi cho bộ máy nhà nước. Trong tổng chi cân đối ngân sách nhà nước, chi thường xuyên đã liên tục cao khoảng 70% từ năm 2008. Trong đó chi cho bộ máy quản lý hành chính liên tục tăng cho thấy Việt Nam chưa đạt được kết quả tốt trong cải cách bộ máy hành chính.

Tổng chi lương trong ngân sách tương đối cao so với các quốc gia khác trong khu vực, tương đương các quốc gia có thu nhập trung bình.

Chi cho lương hưu và đảm bảo xã hội cũng ngày càng chiếm tỷ lệ lớn trong ngân sách nhà nước, tỷ lệ này còn tăng lên khi số người về hưu tăng lên. Do vậy, bất kỳ đợt cải cách nào về tiền lương cũng cần được đánh giá một cách đầy đủ. Vì tăng lương không chỉ tác động đến tổng cầu mà còn tác động mạnh đến sự bền vững của ngân sách nhà nước.

Ngoài ra, một trong những khoản chi có vai trò ngày càng lớn trong tổng chi ngân sách nhà nước là chi trả nợ (gộp cả lãi và gốc) với nhiều khoản vay từ những năm 1990 đến nay bắt đầu tới hạn trả nợ. Hàng năm, số nợ phải trả đã chiếm tỷ trọng từ 10-12% tổng chi ngân sách nhà nước.

Về xu thế, số nợ này sẽ tăng dần lên trong những năm tới và điều đó cũng ảnh hưởng đến tính bền vững của ngân sách trong tương lai.

15:12 ngày 24/04/2019

Thuật Lê:

Theo ông, trong lúc này nên mở rộng làm ăn hay im lặng quan sát chờ thời?

Ông Trần Trọng Kiên, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thiên Minh

Hầu hết các doanh nghiệp Việt Nam chi phí vốn của họ rất cao so với thế giới nói chung. Mặt khác, trong môi trường luôn được dự báo tăng trưởng nhanh thì hầu hết các doanh nghiệp đều có xư hướng là đầu tư mạnh và nhiều.

Tuy nhiên, khả năng và năng lực thực thi của các doanh nghiệp trong nước chưa cao. Họ có khát vọng làm nhiều thứ nhưng chỉ có một vài doanh nghiệp tốt, có năng lực, mục tiêu rõ ràng. Nói chung thì mong muốn và hiện thực hơi khác nhau.

15:16 ngày 24/04/2019

Na Nguyễn:

Tăng trưởng VN trong thời gian gần đây luôn ở mức trên 6%, được xem là cao trong khu vực. Theo ông, tốc độ tăng trưởng như vậy với tiềm năng của VN đã cao chưa?

GS.TS Trần Thọ Đạt, Hiệu trường Đại hội Kinh tế Quốc dân Hà Nội

Khi so sánh tốc độ tăng trưởng của Việt Nam với một số nước trong khu vực, với Trung Quốc, với các nền kinh tế chuyển đổi thì có thể thấy rằng Việt Nam là nền kinh tế có thời kỳ tăng trưởng liên tục khá là ấn tượng. Nhưng duy trì được nhịp tăng trưởng cao liên tục thì còn rất khiêm tốn. Có thể thấy là thua khá nhiều nước. Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Malaysia hay ngay cả nền kinh tế khổng lồ như Trung Quốc cũng đã có thời gian tăng trưởng từ 8-10%, thậm chí trên 10% trong nhiều năm liên tục.

Chúng ta chưa làm được điều đó. Xét về các nguồn lực tăng trưởng, về điều kiện tự nhiên và vị trí địa lý, Việt Nam không hề thua kém các con hổ kinh tế Đông Á. Chúng ta có điều kiện và khả năng thực hiện việc duy trì tốc độ tăng trưởng 7-8% trong nhiều năm để đạt được khát vọng về một nền kinh tế thịnh vượng, một nền kinh tế có thu nhập trung bình cao 10.000 USD vào năm 2035.

15:17 ngày 24/04/2019

Trịnh Thu Trang:

Một năm trở lại đây mọi người hay nói đến chu kỳ khủng hoảng 10 năm, ông có lo ngại về điều này?

Ông Trần Trọng Kiên, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thiên Minh

Cái đấy chắc chắn sẽ xảy ra nhưng quan trọng là mức độ của nó cũng như cách thức chúng ta xử lý vấn đề. Thực ra, Chính phủ của Việt Nam cũng như các chính phủ trên toàn thế giới đã thông minh hơn rất nhiều so với thời trước.

Thẳng thắn mà nói, nếu khủng hoảng xảy ra thì các Chính phủ mới là đối tượng bị ảnh hưởng đầu tiên, nhiều nhất, sau đó mới đến doanh nghiệp nên họ buộc phải tìm cách ứng phó. Cũng có nhiều cách giải quyết khủng hoảng nên tôi tin rằng chính sách các Chính phủ đưa ra sẽ có thể có được sự hài hoà, giải quyết được khủng hoảng và để các chu kỳ đó ít tác động nhất đến cuộc sống của người dân và nền kinh tế.

Còn tại sao tôi nói chắc chắn khủng hoảng sẽ xảy ra, thì nó là chu trình chung thôi, thừa nguồn cung, biến động năng lực mua ở cả bên trong và bên ngoài. Nhưng như tôi nói, quan trọng là cách ứng xử, đối phó như thế nào thì sự phản ứng đến cuộc sống như vậy.

15:17 ngày 24/04/2019

Thu Hảo:

Theo ông, động lực của tăng trưởng năm 2019 những tháng cuối năm sẽ đến từ đâu?

TS Trương Văn Phước, nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia

Công thức tăng trưởng kinh tế là cầu nội địa thông qua tiêu dùng. Các chính sách của ta hướng vào thúc đẩy tiêu dùng.

Các dự án đầu tư công vẫn chiếm vai trò quan trọng, và quan trọng là phương thức thực hiện dự án công như thế nào. Không có bộ luật nào ra đời đã hoàn thiện ngay. Luật dần thay đổi theo xu hướng tích cực hơn để nâng dần tỷ lệ tư nhân vào trong đó. Điều đó phù hợp để thúc đẩy kinh tế tư nhân trở thành một trong những động lực tăng trưởng. Cần đẩy mạnh các dự án đầu tư công lớn nhưng phải giám sát chặt chẽ và có cơ chế xử lý minh bạch.

Tiếp theo cần đẩy mạnh xuất khẩu. Đương nhiên cần biết sự suy giảm kinh tế Trung Quốc ảnh hưởng nhiều đến xuất khẩu và tình hình nông sản thế giới ảnh hưởng nhiều đến Việt Nam, ta cần hoạt động mạnh hơn....

Trong quá trình xem xét nhân tố tăng trưởng của Việt Nam thì đó không phải mới. Cái mới là phải đổi mới thể chế và phải có một hệ thống giám sát, qua đó tạo ra niềm tin cho doanh nghiệp, niềm tin cho người dân, kể cả quan chức trong bộ máy Nhà nước. Họ phải trong sáng, mẫn cán, đừng vì những gì đang diễn ra mà co cụm lại và họ cũng cần được giải toả ở một số bộ ngành nào đó, ở một số địa phương nào đó.

15:18 ngày 24/04/2019

Ngọc Anh:

Chứng khoán Mỹ, Trung Quốc hồi phục rất mạnh từ đầu năm nhưng chứng khoán Việt lại khá ảm đảm. Đâu là những lý do cản trở sự khởi sắc của thị trường?

Ông Bùi Sỹ Tân, Phó TGĐ Công ty quản lý quỹ Vietcombank

Theo đuổi phương châm đầu tư giá trị, chúng tôi thấy chưa đến mức lo ngại về việc gọi là ảm đạm của thị trường. Mặc dù thống kê thanh khoản toàn thị trường trong Q1/2019 sụt giảm 13,3% so với quý trước và 53,8% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, cùng thời điểm này, nhà đầu tư nước ngoài liên tục mua ròng trong quý này với giá trị lên đến hơn 200 triệu USD. Thị trường trầm lắng hơn so với một số thị trường quốc tế, theo chúng tôi, có thể do tỷ lệ nhà đầu tư cá nhân ở nước ta cao hơn, theo con số không chính thức, là trên 80%.

Nếu nói về sự ảm đạm, giai đoạn 2011-2017, thị trường ít được chú ý thì VNIndex lại tăng từ 350 điểm lên trên 800 điểm (tức là tăng gần 500 điểm). Trong khi đó, giai đoạn sôi động từ giữa 2017 đến nay, khi thị trường được chú ý nhiều hơn thì chỉ tăng trưởng khoảng 200-300 điểm tiếp theo là tối đa. Điều này nằm trong một quy luật tâm lý, khi không được chú ý nhiều thì chúng ta lại có thể âm thầm phát triển rất tốt. Và sau một giai đoạn sôi động mạnh, thì việc trầm lắng phù hợp với việc tích lũy của nền kinh tế và các doanh nghiệp.

15:19 ngày 24/04/2019

Thế Sơn:

Ông nghĩ như thế nào về việc thống kê kinh tế ngầm? Việc tính toán và đưa kinh tế ngầm ra ánh sáng có thực sự có lợi cho nền kinh tế?

GS.TS Trần Thọ Đạt, Hiệu trường Đại hội Kinh tế Quốc dân Hà Nội

Khu vực kinh tế ngầm ở Việt Nam có quy mô khá lớn. Theo một nghiên cứu của đại học FullBright có thể lên đến 25-30% GDP. Con số này cũng khá phù hợp với ước t&i