Xã Tân Uyên: Phát triển nông nghiệp du lịch xanh – xây dựng thương hiệu nhãn hiệu tập thể

Nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống nhân dân

Nghị quyết về xây dựng hệ sinh thái nông nghiệp, du lịch xanh và bền vững theo chuỗi liên kết trên địa bàn xã Tân Uyên giai đoạn 2025-2030 do Bí thư Đảng uỷ xã Tân Uyên - Dương Đình Đức ký ban hành đã đặt ra mục tiêu đến năm 2030, xã phấn đấu trở thành địa phương tiêu biểu trong việc xây dựng hệ sinh thái nông nghiệp du lịch xanh, bền vững theo chuỗi liên kết, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống nhân dân, bảo tồn văn hóa và cảnh quan sinh thái.

Qua đó nhận định, các sản phẩm nông nghiệp tiềm năng như Trà Shan tuyết Than Uyên, ổi Quang Lê, Cà chua Socola, Măng tây, Mắc ca cùng với các sản phẩm OCOP hiện có như Dưa lưới Hoàng Liên, Lạp sườn Nhiễu Kiên, Xúc xích Heo Nhiễu Kiên, Thịt trâu gác bếp Hà Phớ, Thịt lợn gác bếp Đức Nhung... đã tạo động lực mạnh mẽ, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp, thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị và gắn kết với du lịch.

Tuy nhiên, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp còn hạn chế, sản phẩm OCOP chưa phát huy hết tiềm năng và sự kết nối với du lịch chưa thực sự bền vững. Việc hợp tác với các xã giáp ranh và một số xã, phường của tỉnh Lào Cai như: Sa Pa, Mù Cang Chải sẽ tạo cơ hội tiếp cận các mô hình phát triển nông nghiệp tiên tiến, nâng cao chất lượng sản phẩm và tăng cường liên kết kinh tế.

Để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế nông nghiệp hiện đại, bền vững, cần đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số và hợp tác quốc tế, đồng thời gắn kết chặt chẽ với phát triển du lịch. Theo đó, Đảng uỷ xã Tân Uyên đã đưa ra 7 nhiệm vụ và giải pháp cụ thể:

Một là phát triển sản xuất nông nghiệp xanh, cần hỗ trợ nông dân và hợp tác xã tiếp cận các giống cây trồng, vật nuôi năng suất cao, phù hợp với khí hậu ôn đới của Tân Uyên. Phối hợp với các viện nghiên cứu, doanh nghiệp trong nước và quốc tế để chuyển giao công nghệ cao như công nghệ tưới nhỏ giọt, nhà lưới, và chăm sóc cây trồng theo quy trình an toàn thực phẩm. Khuyến khích các doanh nghiệp, hợp tác xã tại Tân Uyên tham gia các dự án liên kết sản xuất nông nghiệp xuyên biên giới…

Hai là đổi mới, sáng tạo nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP, tăng cường hỗ trợ các hợp tác xã và cơ sở sản xuất nâng cấp sản phẩm OCOP, tập trung vào chế biến sâu các sản phẩm để đáp ứng tiêu chuẩn thị trường trong và ngoài nước, đặc biệt là thị trường Trung Quốc. Xây dựng thương hiệu và tem truy xuất nguồn gốc cho các sản phẩm OCOP đảm bảo minh bạch và nâng cao giá trị cạnh tranh.

Khuyến khích các chủ thể OCOP cải tiến quy trình sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm; đổi mới mẫu mã, bao bì (ví dụ: thiết kế bao bì mang bản sắc văn hóa Tân Uyên); ứng dụng công nghệ số trong quảng bá sản phẩm qua các nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội; kể câu chuyện sản phẩm gắn với văn hóa, bản sắc Tân Uyên. Phấn đấu đến năm 2030, có ít nhất 05 sản phẩm OCOP liên quan đến dịch vụ du lịch.

Ba là phát triển du lịch cộng đồng gắn với nông nghiệp, phát triển các mô hình nông nghiệp du lịch trải nghiệm như tham quan đồi Chè, đồi Dứa, trang trại Măng tây, trang trại Cà chua Socola, trang trại Dưa lưới, kết hợp với các hoạt động văn hóa bản địa như múa xòe, nhảy sạp.

Tổ chức các sự kiện quảng bá sản phẩm OCOP gắn với các lễ hội du lịch, như lễ hội Trà, Du lịch cộng đồng bản nhằm thu hút du khách và nâng cao giá trị sản phẩm. Phối hợp với các doanh nghiệp du lịch để đưa các sản phẩm OCOP như Trà Shan tuyết Than Uyên các gói quà tặng, quà biếu trong các sự kiện đối ngoại và hoạt động du lịch, tận dụng các kênh phân phối tại các thị trường trên thế giới.

Bốn là chuyển đổi số và phát triển nhân lực, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu số về sản phẩm OCOP, tích hợp mã QR để truy xuất nguồn gốc và quảng bá trên các nền tảng trực tuyến tới thị trường trong nước và quốc tế. Tổ chức các khóa đào tạo về chuyển đổi số, sử dụng công nghệ trong sản xuất.

Hỗ trợ cộng đồng chuyển đổi số bằng cách tổ chức tập huấn thương mại điện tử, bán hàng online, livestream; khuyến khích thanh niên trở thành lực lượng nòng cốt trong quản trị, quảng bá; từng bước hình thành “thôn du lịch số” ứng dụng công nghệ vào quản lý và phát triển dịch vụ.

Năm là xây dựng chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ - du lịch, liên kết "4 nhà": Nông dân - Hợp tác xã/doanh nghiệp - Nhà khoa học - Nhà nước. Tổ chức ký kết hợp tác chính thức giữa hộ nông dân - hợp tác xã - doanh nghiệp du lịch - đơn vị tiêu thụ - ngân hàng, xác định rõ vai trò nông dân trực tiếp sản xuất nông sản sạch và dịch vụ homestay; hợp tác xã tổ chức sản xuất tập trung.

Xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu tập thể: "Chè Tân Uyên", "Cà chua Socola Tân Uyên", "Suối nước nóng Tân Uyên"...

Sáu là cơ chế, chính sách hỗ trợ, cần hỗ trợ các hợp tác xã và hộ sản xuất tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi để đầu tư vào công nghệ sản xuất hiện đại, khuyến khích đầu tư hạ tầng du lịch. Kêu gọi doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ tham gia dự án phát triển nông nghiệp - du lịch xanh.

Bảy là tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và phối hợp liên ngành, Ban Chấp hành Đảng bộ xã Tân Uyên lãnh đạo, chỉ đạo các chi bộ, tổ chức chính trị - xã hội phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương trong triển khai Nghị quyết. Định kỳ kiểm tra, giám sát và đánh giá tiến độ thực hiện Nghị quyết, kịp thời điều chỉnh các giải pháp phù hợp với thực tiễn.

Nông nghiệp xanh không phải là cao siêu, mà là thiết thực

Vừa qua xã Tân Uyên, tỉnh Lai Châu đã tổ chức Hội thảo “Giải pháp xây dựng Hệ sinh thái nông nghiệp du lịch xanh, bền vững trong chuỗi liên kết” năm 2025. Tại hội thảo các chuyên gia nhiều đơn vị đã thảo luận và đề xuất nhiều giải pháp hay.

Tiến sĩ Phạm Bảo Dương, Giám đốc Trường đại học Nông lâm Bắc Giang nhấn mạnh, hội thảo là dịp để các nhà khoa học, doanh nghiệp, địa phương trao đổi kinh nghiệm, tìm giải pháp xây dựng hệ sinh thái nông nghiệp-du lịch xanh bền vững, đồng thời kết nối các bên liên quan: nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp, ngân hàng, nông dân và cộng đồng địa phương.

Ông Nguyễn Đăng Cường, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Lucavi cho rằng cần quy hoạch vùng nguyên liệu tập trung, xây dựng sản xuất hàng hóa gắn chỉ dẫn địa lý, chuẩn hóa quy trình sản xuất và thiết lập cơ chế chia sẻ lợi ích, rủi ro để nâng cao giá trị gia tăng và ổn định đầu ra cho nông sản.

Thầy thuốc Ưu tú Đỗ Tiến Sỹ, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên TraphacoSapa nhấn mạnh tiềm năng lớn của dược liệu Lai Châu như sâm Lai Châu, đương quy, actisô, đỗ trọng… nhưng chưa khai thác hiệu quả. Doanh nghiệp kỳ vọng đầu tư vào trồng, chế biến đẳng sâm, chè dây và các sản phẩm kháng sinh từ dược liệu, đồng thời hình thành không gian công viên thảo dược để phát triển kinh tế dược liệu.

Bên cạnh đó, phía Trung tâm Khảo kiểm nghiệm phân bón Quốc gia có những góp ý mang tính khả thi cao mà người dân, đặc biệt là bà con nông dân có thể áp dụng trực tiếp để từng bước chuyển đổi sang mô hình nông nghiệp du lịch xanh, bền vững:

Thứ nhất, thay đổi tư duy và nhận thức, cần hiểu rằng nông nghiệp xanh không phải là cao siêu, mà là thiết thực – nó giúp bảo vệ đất, nước, cây trồng và chính sức khỏe của người nông dân. Đặc biệt là không chạy theo năng suất bằng mọi giá, mà hướng tới hiệu quả bền vững: ít sâu bệnh, giảm chi phí vật tư đầu vào cho sản xuất, giảm ngày công lao động, tăng chất lượng nông sản, tăng uy tín và giá trị niểm tin của người mua vào sản phẩm, sản phẩm bán được giá hơn, thị trường tiêu thụ ổn định hơn.

Thứ hai, giảm phụ thuộc vào hóa học, hóa chất – chuyển sang vật tư nông nghiệp sinh học, vi sinh bằng cách giảm dần lượng phân bón hoá học, thay vào đó sử dụng phân chuồng hoai mục, phân vi sinh, phân hữu cơ vi sinh. Sử dụng thay thế thuốc trừ sâu hoá học bằng thuốc trừ sâu sinh học (chiết xuất từ cây sả, tỏi, ớt, hoặc chế phẩm vi sinh). Nuôi thiên địch (như bọ rùa, ong ký sinh…) để diệt sâu hại.

Thứ ba, tiết kiệm nước và cải tạo đất ứng dụng kỹ thuật tưới tiết kiệm như tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa, hoặc tưới theo nhu cầu từng giai đoạn sinh trưởng. Trồng xen, luân canh, phủ rơm gốc để giữ ẩm và cải tạo đất.

Thứ tư, lựa chọn giống phù hợp và đa dạng hoá cây trồng, trồng các giống chịu sâu bệnh tốt, phù hợp với thổ nhưỡng địa phương, có đầu ra rõ ràng, đa dạng hoá cây trồng để giảm rủi ro, cải thiện thu nhập và tăng hiệu quả sinh thái.

Thứ năm, học hỏi kỹ thuật, tham gia tập huấn – kết nối chuyên gia, tham gia lớp tập huấn của khuyến nông, Hội Nông dân, Hợp tác xã… kết nối với các chuyên gia, kỹ sư nông nghiệp, cán bộ xã để được hỗ trợ trực tiếp.

Thứ sáu, tham gia hợp tác xã hoặc tổ hợp tác, làm nông nghiệp xanh theo nhóm sẽ tiết kiệm chi phí, mua vật tư đầu vào rẻ hơn, tìm đầu ra dễ hơn cho sản phẩm sạch, dễ tiếp cận các chương trình hỗ trợ từ Nhà nước…

Thứ bảy, gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ, có xác nhận mã số vùng trồng, đóng gói, sơ chế sạch sẽ, ghi nhãn sản phẩm rõ ràng (có thể xin chứng nhận VietGAP, OCOP, hữu cơ…).

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu Hà Trọng Hải khẳng định phát triển nông nghiệp gắn với du lịch là xu thế tất yếu. Tỉnh sẽ nghiên cứu, chọn lọc ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học để xây dựng chính sách nông nghiệp, nông thôn phù hợp, thúc đẩy nông nghiệp và du lịch phát triển bền vững.