Bi hài chuyện cấp gần 245 ha đất làm dự án

Toàn cảnh của dự án Chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt trên diện tích 244,9 ha.

Dự án có đáp ứng đúng như kỳ vọng?

“Dự án Chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt” thuộc vùng Ỷ, xã Ngư Hóa (huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình). Dự án có diện tích 2.449.085m² (244,9ha), quy mô xây dựng trang trại chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt với số lượng thường xuyên là 3.000 con bò giống sinh sản và 2.250 con bò thịt.

Quyết định số: 3478/QĐ-UBND được ông Nguyễn Hữu Hoài - chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình ký ngày 03/12/2015. Quyết định chủ trương đầu tư Dự án chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt của DNTN Gia Hân.

Vào ngày 03/12/2015, ông Nguyễn Hữu Hoài - chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình ký Quyết định số: 3478/QĐ-UBND về “Quyết định chủ trương đầu tư dự án chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt của Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân. Trong Quyết định tại khoản 5, Điều 1 có nêu rõ về tổng vốn đầu tư là 20 tỷ, trong đó: “Vốn cố định là 15 tỷ; Vốn lưu động, vay ngân hàng là 5 tỷ.”  và tại khoản 7, Điều 1 cũng quy định rõ Tiến độ thực hiện dự án đầu tư: Hoàn thành trong thời gian “12 tháng” kể từ ngày có Quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư.

Cũng trong Quyết định số: 3478/QĐ-UBND, thì tại Điều 2 có nêu rõ các điều kiện đối với nhà đầu tư thực hiện dự án đó là: “Nhà đầu tư phải ký quỹ để đảm bảo thực hiện dự án đầu tư theo quy định tại Quyết định số: 19/2015/QĐ-UBND ngày 03/6/2015 của UBND tỉnh Ban hành Quy định về ký quỹ bảo đảm thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Quảng Bình” và ở 1 điểm khác trong Điều 2 có nêu “Dự án sẽ bị chấm dứt hoạt động theo quy định tại điều 48, Luật Đầu tư năm 2014 và các quy định khác của pháp luật liên quan khi nhà đầu tư không thự hiện đúng cam kết và các quy định của pháp luật”.

Trên Quyết định số: 3478/QĐ-UBND là cam kết của doanh nghiệp và được chủ tịch tỉnh ký chấp thuận, vậy doanh nghiệp đã thực hiện như đúng cam kết hay không?

Quyết định số: 596/QĐ-UBND được ông Lê Nam Giang - chủ tịch UBND huyện Tuyên Hóa ký ngày 15/03/2016. Về việc phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng trang trại chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt tại xã Ngư Hóa của DNTN Gia Hân.

Để thể hiện rõ cam kết đó thì ở Quyết định số: 596/QĐ-UBND ngày 15/3/2016, ông Lê Nam Giang - chủ tịch UBND huyện Tuyên Hóa ký Quyết định về việc phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng trang trại chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt tại xã Ngư Hóa của Doanh Nghiệp tư nhân Gia Hân.

Trong khoản 3, Điều 1 của Quyết định số: 596/QĐ-UBND huyện Tuyên Hóa ký ngày 15/3/2016, có nêu rõ “Bảng tổng hợp cơ cấu diện tích sử dụng đất quy hoạch trên 244 ha về các hạng mục; diện tích; mật độ xây dựng;… có quy định rõ về diện tích và mật độ xây dựng phải hoàn thành từ 70% đến 80%.

Quyết định số: 596/QĐ-UBND được ông Lê Nam Giang - chủ tịch UBND huyện Tuyên Hóa ký ngày 15/03/2016. Về việc phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng trang trại chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt tại xã Ngư Hóa của DNTN Gia Hân.

Nhưng Quyết định là việc của huyện, còn thực hiện là của chủ đầu tư. Nên dự án đã có thời gian gần 5 năm, trên diện tích 244,9 ha vẫn nguyên hiện trạng không có nhiều thay đổi. Vậy, việc thường xuyên kiểm tra thực hiện dự án và báo cáo của các cấp ban ngành huyện đang ở đâu?

Mục 1.5 trang 38 của Báo cáo Đánh giá tác động môi trường có nêu rõ Tiến độ thực hiện của dự án.

Trong Báo cáo đánh giá tác động môi trường của DNTN Gia Hân trình lên Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Bình để phê duyệt, thì tất cả các hạng mục của dự án hoàn thành 100% vào tháng 10/2018. Quy mô của tổng mức đầu tư xây dựng của dự án là: 45.101.364.000 đồng (trong đó: chi phí xây lắp: 38.124.683.174 đồng; Chi phí quản lý dự án: 703.227.111 đồng; Chi phí tư vấn đầu tư xây dựng: 1.022.942.283 đồng; Chi phí khác: 1.143.740.495 đồng; chi phí dự phòng: 4.106.770.458 đồng). Ngoài ra, tổng chi phí máy móc phục vụ hoạt động chăn nuôi, trồng trọt của dự án trong thời gian đầu dự kiến khoảng 5 tỷ đồng.

Quyết định số: 3291/QĐ-UBND được ông Lê Minh Ngân - phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình ký ngày 21/10/2016. Quyết định về việc phê duyệt Báo cáo đánh gia tác động môi trường Dự án: Trang trại chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt tại xã Ngư Hóa, huyện Tuyên Hóa của Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân.

Khi ở sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Bình, pv tiếp nhận được ý kiến từ anh NT - cán bộ của sở TNMT khi đọc qua bài viết đã phản ánh: “Với dự án như vậy mà cấp đến gần 245 ha thì quá lớn, quá lãng phí. Chắc doanh nghiệp này có ý đồ gì mới xin cấp diện tích lớn đến như vậy?”

Quyết định số: 1078/QĐ-CT ký ngày 11/04/2017 của Cục Thuế tỉnh Quảng Bình. Quyết định về việc điều chỉnh số tiền thuê đất được miễn tại Điều 1 Quyết định số 321/QĐ-CT ngày 07/02/2017 của Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Quảng Bình.

Dự án của doanh nghiệp được tỉnh ưu ái cấp đất, tạo điều kiện hoàn tất thủ tục trong thời gian ngắn và miễn số tiền thuê đất ưu đãi đầu tư trong 50 năm. Với số tiền được miễn lên đến 9.917.263.572 đồng (Chín tỷ chín trăm mười bảy triệu hai trăm sáu mươi ba ngàn năm trăm bảy mươi hai đồng) được nêu rõ trong Quyết định số: 1078/QĐ-CT ngày 11/4/2017 của Cục Thuế tỉnh Quảng Bình ban hành.

Quyết định số: 3377/QĐ-UBND được ông Lê Minh Ngân - phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình ký ngày 26/10/2016. Quyết định về việc chuyển mục đích sử dụng đất và cho Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân thuê đất để thực hiện dự án Chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt tại xã Ngư Hóa, huyện Tuyên Hóa.

Vậy mà, trên thực tế dù được tỉnh ưu ái đến như vậy. Nhưng năng lực chủ đầu tư đã thực hiện được đến đâu?!

Vẽ ra thì to và lớn đến như vậy, nhưng chủ đầu tư đã thực hiện được những gì trong kỳ vọng của dự án? Tại sao chính quyền lại có thể ngồi yên, để tồn tại một dự án đang chết dân như vậy mà không có hành động cụ thể để phát triển địa phương?

Doanh nghiệp có đủ năng lực để thực hiện dự án?

Khi phóng viên đặt vấn đề muốn tiếp cận hồ sơ về dự án của DNTN Gia Hân để tìm hiểu rõ hơn thì được ông Nguyễn Hoài Nam - phó giám đốc sở Kế hoạch và Đầu Tư tỉnh Quảng Bình cho biết: “Hiện sở đang tìm lại hồ sơ về dự án mà báo nêu, vì cũng đã lâu. Hơn nữa việc này trước đây có 1 phòng chuyên làm việc này, nhưng giờ sát nhập giao về cho phòng quản lý doanh nghiệp hết nên các hồ sơ và giấy tờ cũng lộn xộn. Với các anh phụ trách cái này cũng đã nghỉ hưu, nên vẫn chưa tìm ra được hồ sơ về dự án đó.”

Phóng viên đặt câu hỏi về việc: “Để một dự án trang trại với quy mô hàng trăm héc-ta, mục tiêu chăn nuôi 5.250 con bò nhằm góp phần tạo việc làm cho lao động địa phương, tạo lợi nhuận doanh nghiệp, tăng thu ngân sách và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực.

Tuy nhiên, với những gì đang diễn ra tại một dự án đã đi vào hoạt động gần 5 năm nhưng chưa hiệu quả. Nhiều hạng mục xây dựng đến giờ còn dang dở không đúng cam kết, số lượng bò nuôi thời điểm cao nhất theo lời chính quyền xã chỉ chiếm chưa đến (10%) so với quy mô của quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, hệ thống đường sá chưa đảm bảo…v.v.”

Công văn số 2460/KHĐT-DN được ông Nguyễn Hoài Nam phó giám đốc sở KHĐT tỉnh Quảng Bình ký ngày 28/9/2020. Công văn gửi Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân về việc triển khai đầu tư xây dựng Dự án chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt của DNTN Gia Hân.

Thì nhận được phản hồi từ ông Nguyễn Hoài Nam - phó giám đốc sở Kế hoạch và Đầu Tư tỉnh Quảng Bình: “Phản ánh của báo chí, cũng như người dân ở đó thì bên sở cũng đã tiếp nhận. Sở xin cảm ơn các anh em phóng viên báo chí đã phần nào hỗ trợ giúp sở nắm rõ hơn về các dự án mà sở chưa thể rà soát kịp. Việc báo chí phản ánh về dự án của doanh nghiệp Gia Hân, sở đã có công văn số 2460/KHĐT-DN ngày 28/9/2020 yêu cầu doanh nghiệp báo cáo cụ thể về sở để sở kiểm tra lại. Có gì sau khi có kết quả sở sẽ thông tin lại với báo chí ngay.”

“Cũng trong đợt này sở cũng sẽ xuống kiểm tra thực tế tại dự án, xem xét đánh giá cụ thể. Xong cũng sẽ có báo cáo, tham mưu cho lãnh đạo UBND tỉnh có phương án xử lý kịp thời và hợp lý nhất. Đây hiện cũng là vấn đề mà tỉnh đã có công văn rõ ràng và yêu cẩu xử lý quyết liệt về việc này.” ông Nam cho biết thêm.

Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh doanh nghiệp tư nhân của Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân - số: 2901000595 đăng ký lần đầu, ngày 19/7/2007. Với vốn đầu tư: 1 tỷ 9 trăm triệu. Được sở Kế hoạch & Đầu tư tỉnh Quảng Bình cấp.

Cụ thể về Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân được cấp giấy “Chứng nhận đăng ký kinh doanh doanh nghiệp tư nhân - số: 2901000595” lần đầu vào ngày 19/7/2007, với vốn đầu tư: 1.900.000.000 đồng (một tỷ chín trăm triệu đồng). Có địa chỉ tại: Thôn Nam Sơn, xã Mai Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình. Người đại diện là ông: Trần Xuân Lợi.

Ngành, nghề kinh doanh của Doanh nghiệp là: Mua bán vật liệu xây dựng sắt thép, xi măng, gỗ, kim khí, thạch cao, đá, cát, sạn…; Xây dựng các công trình dân dụng, giao thông, thủy lợi vừa và nhỏ; Mua bán xăng dầu, gas và các sản phẩm của xăng dầu.

Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp tư nhân của Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân - mã số doanh nghiệp: 3100382679 được đăng ký thay đổi lần thứ 2 (bổ sung ngành nghề kinh doanh), ngày 11/5/2014. Với vốn đầu tư: 1 tỷ 9 trăm triệu. Được sở Kế hoạch & Đầu tư tỉnh Quảng Bình cấp.

Đến ngày 11/05/2014, Doanh nghiệp Gia Hân có đăng ký thay đổi lần thứ 2, nhưng lần này cũng chỉ là bổ sung tiếp ngành nghề kinh doanh và vốn đầu tư vẫn giữ nguyên là 1.900.000.000 đồng (một tỷ chín trăm triệu đồng). Cho đến năm 02/08/2019 ngoài thay đổi và đăng ký thêm ngành nghề kinh doanh thì DNTH Gia Hân cũng tăng vốn điều lệ lên 26 tỷ đồng (tức, gần 3 năm sau khi dự án nói trên được phê duyệt).

Giấy chứng nhận đăng ký Doanh nghiệp Công ty TNHH hai thành viên trở lên số: 3100382679, được đăng ký thay đổi lần 3 (bổ sung ngành nghề kinh doanh và tăng vốn điều lệ), ngày 02/8/2019. Với vốn đầu tư: 26tỷ. Được sở Kế hoạch & Đầu tư tỉnh Quảng Bình cấp.

Liên quan đến năng lực DNTN Gia Hân đối với việc thực hiện dự án, một lãnh đạo Cục thuế tỉnh Quảng Bình (xin được giấu tên) cho biết: “Theo như trường hợp của Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân thì vốn cố định của doanh nghiệp trong nguồn không có như vậy thì không đủ điều kiện để cấp dự án, vì về nguyên tắc: Khi anh (doanh nghiệp-pv) xây dựng dự án, anh phải bổ sung vốn điều lệ trước khi có phê duyệt dự án. Còn nữa, trước khi phê duyệt dự án doanh nghiệp phải ký quỹ 0,3% trên tổng số tiền đầu tư vào dự án là 20 tỷ.”

Vị này cho biết thêm: “Theo như báo cáo tình hình tài chính hàng năm của doanh nghiệp mà lãi để lại từ hoạt động kinh doanh để đầu tư mà không đủ 15 tỷ thì chứng tỏ doanh nghiệp này nguồn vốn không có và như này thì doanh nghiệp này là sai. Không thể thực hiện được dự án như báo cáo được.” 

Báo cáo tài chính năm 2015 của Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân thể hiện rõ năng lực trên từ mục và từng con số vậy mà vẫn có thể qua mặt được các sở ban ngành.

Để hiểu rõ hơn về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có hiệu quả không, hay chỉ là 1 doanh nghiệp lập ra cho có? Phóng viên Tạp chí Doanh Nghiệp và Thương Hiệu đã tiếp cận được Báo cáo tình hình tài chính hàng năm của doanh nghiệp từu năm 2015 đến 2018.

Đến Báo cáo tài chính năm 2016 của Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân cũng không thể hiện được lợi nhuận, trên từ mục và từng con số. Thể năng lực yếu kém nhưng các sở ban ngành vẫn như không biết.

Tại đây, phóng viên được tiếp nhận ý kiến từ ông Đoàn Linh Giang, Chi cục trưởng Chi cục thuế huyện Tuyên Hóa (Quảng Bình) cho hay: “Nói là dự án nhưng doanh nghiệp chưa có kê khai chi hết, doanh nghiệp phải có triển khai và có doanh thu mới phải khai thuế, còn bây giờ là chưa có. Hầu như hoạt động đó là chưa có phát sinh doanh thu và chưa có kê khai nộp thuế, chỉ có đóng lệ phí môn bài đầu năm (chỉ đóng lệ phí doanh nghiệp phải đóng hàng năm dựa trên vốn điều lệ của công ty – PV)”.

Báo cáo tài chính năm 2017 của Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân thể hiện rõ ở phần Nợ phải trả số cuối năm là: 3.952.777 và đầu năm là: 2.296.176.376. Còn ở mã số 316 Vay và nợ thuế tài chính với số cuối năm là: 3 tỷ 6 trăm triệu; Số đầu năm là: 2 tỷ 1 trăm triệu. Như vậy thể hiện rõ được doanh nghiệp đang nợ nghĩa vụ nhà nước và đang kinh doanh với số âm (-).

Thật bất ngờ về Báo cáo tình hình tài chính của doanh nghiệp, trong quá trình làm hồ sơ xin dự án; lấy đất;… thì ở Báo cáo tình hình tài chính đã tố giác Doanh nghiệp Gia Hân đã lập dự án lên là chỉ để cho có và qua mặt được nhiều lãnh đạo để lấy dự án.

Với việc, Báo cáo tình hình tài chính của doanh nghiệp hàng năm chỉ là để nộp thuế môn bài. Còn lại, thì không hề phát sinh lợi nhuận, đóng bảo hiểm, an sinh xã hội,… hay hoạt động kinh doanh nào.

Báo cáo tính hình tài chính năm 2018 của Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân thể hiện rõ ở phần Nợ phải trả số cuối năm là: 3.352.952 và đầu năm là: 3.952.952.776. Còn ở mã số 316 Vay và nợ thuế tài chính với số đầu năm là: 3 tỷ 6 trăm triệu. Nếu như vậy thì 2 năm liền qua BCTHTC của doanh nghiệp chỉ thể hiện số nợ âm (-).

Ngay cả việc thể hiện năng lực tài chính để xin cấp đất, đầu tư dự án của doanh nghiệp cũng thể hiện rõ năng lực của Doanh nghiệp. Đó là, việc làm tờ trình và phê duyệt của dự án có nêu rõ. Vốn tự có là 15 tỷ, vốn vay 5 tỷ. Nhưng trên thực tế, Báo cáo tình hình tài chính hàng năm của Doanh nghiệp từ năm 2015 đến 2018 không vượt quá 1.900.000.000 đồng (một tỷ chín trăm triệu đồng), mà có những năm còn âm vì nợ phải trả và vay vốn ngân hàng lên hàng tỷ đồng (vượt quá con số 1 tỷ 9 trăm triệu mà doanh nghiệp đăng ký).

Báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân trong 3 năm 2015; 2016; 2017 chỉ thể hiện là con số 0.

Theo một lãnh đạo thuộc sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Quảng Bình cho biết: “Bên anh sẽ cho kiểm tra và xử lý quyết liệt về việc mà báo chí phản ánh, vì cái này tỉnh cũng đã có quy định rõ ràng và sẽ thực hiện nghiêm, quyết liệt.”

“Theo như báo chí phản ánh thì doanh nghiệp này đã vi phạm vào Luật Đất đai và Luật Đầu tư 2014. Vậy nê, không thể để một doanh nghiệp không đủ năng lực như vậy thực hiện dự án, làm như vậy thì thật sự làm quá lãng phí đất đai và tài nguyên.” lãnh đạo sở KHĐT cho biết thêm.

Riêng Báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Doanh nghiệp tư nhân Gia Hân năm 2018 lại thể hiện con số âm (–) lên đến 824.525.454 đồng.

Sau khi lên bài phản ánh về “Dự án trên diện tích gần 245 ha, chỉ để cỏ mọc” ghi nhận được những phản ứng tích cực từ bạn đọc, các sở, ban ngành cũng đã tiếp nhận.

Cũng qua trao đổi, các sở, ban ngành tỉnh Quảng Bình bước đầu đã có những động thái để vào cuộc xử lý quyết liệt về việc này.  Chúng tôi, phóng viên và bạn đọc hy vọng, đặt niềm tin và sự kỳ vọng của người dân, lãnh đạo xã Ngư Hóa, huyện Tuyên Hóa đối với Dự án “Trang trại chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt” sẽ đúng với thực tế tạo điều kiện công ăn việc làm cho nhân dân, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế của huyện Tuyên Hóa nói riêng và tỉnh Quảng Bình nói chung. Thậm chí, cần xem xét thu lại đất, dự án trao cho doanh nghiệp có tiềm lực để thực hiện dự án hiệu quả hơn. Tạo điều kiện công ăn, việc làm cho nhân dân xã Ngư Hóa ngày một phát triển, đời sống được ấm no - đầy đủ.

 

Phạm Trung