Thanh Trì- Hà Nội: Công ty Cổ phần Thép Việt Tiến có ‘bức tử’ môi trường?

Nước thải của Công ty Cổ phần Thép Việt Tiến có thể gây nguy hại tới môi trường ?

Mạ kim loại là hình thức phổ biến trong công nghiệp mạ,  đa số các sản phẩm  kim loại đều cần phải có lớp bề mặt bảo vệ, tăng tính thẩm mỹ và đảm bảo chất lượng cho sản phẩm. Thành phần nước thải gây ô nhiễm môi trường chủ yếu là các kim loại nặng và hóa chất do các nhà máy mạ kẽm, cơ khí, luyện kim thải ra.

Mạ nhúng nóng mà Công ty Cổ phần Thép Việt Tiến đang áp dụng là quá trình mà trong đó vật liệu cần mạ đi qua bể chứa kim loại (kim loại nguyên chất), bể này được nấu nóng chảy ở nhiệt độ cao, kết quả là kim loại mạ sẽ bám trên bề mặt vật liệu cần mạ. Nước thải xi mạ bao gồm:  Nước thải trước mạ và nước thải sau mạ. Nước thải ngành xi mạ có pH dao động rất lớn có thể dưới <3( nước thải axit) và >9 ( nước thải bazơ), đặc trưng của nước thải xi mạ là chứa hàm lượng cao các chất muối vô cơ và kim loại nặng. Tùy theo kim loại của lớp mạ mà nguồn ô nhiễm có thể là Cu, Zn, Cr, Ni….và cũng tùy theo các loại muối kim loại đang được sử dụng mà nước thải có thế chứa các độc tố như xyanua, sunfat, amoni,….

Cột ống khói không đạt chuẩn và phần mái che bị hư hỏng nghiêm trọng

Trong sách Kiểm soát ô nhiễm không khí do PGS.TS Nguyễn Đinh Tuấn, được NXB Đại học Quốc gia TP.HCM xuất bản năm 2009 cũng đề cập tới vấn đề tác hại của khí thải trong quá trình mạ kẽm sinh ra các khí là HCl, NH3 và bụi. Khí HCl là một chất khí không màu, độc hại, có tính ăn mòn cao, tạo thành khói trắng khi tiếp xúc với hơi ẩm. Khí HCl là một trong các khí thải phát sinh từ quá trình sản xuất  mạ kẽm ảnh hưởng sâu tới sức khỏe của con người. Tiếp xúc khí HCl gây ra ảnh hưởng đến sức khỏe của con người ở nhiều dạng khác nhau bao gồm làm ngứa phổi, da và màng nhầy, làm tê liệt hóa các chức năng của hệ thống thần kinh trung ương, ngoài ra còn các vấn đề về hô hấp và tiêu hóa…

Tiếp xúc nhiều với hơi axit clohidric có thể bị nhiễm độc, gây ra bệnh viêm dạ dày, bệnh viên phế quản kinh niên, bệnh viêm da và giảm thị giác. Do tác dụng kích thích cục bộ, HCl sẽ gây bỏng, sưng tấy, tụ máu trường hợp nặng có thể dẫn tới phổi bị mọng nước…

Bụi trong công nghiệp mạ kẽm nếu không được xử lý sẽ gây ra tác nghẽn các cuống phổi làm giảm quá trình phân phối khí; gây ra chứng khí thũng, phá hoại các mao quản làm cản trở quá trình hô hấp; gây tổn thương da, giác mạc mắt,bệnh ở đường tiêu hóa; gây hư hại các mô phổi dẫn tới ung thư phổi.

Đầm cỏ rộng lớn xung quanh xưởng mạ nhúng nóng bị chết khô một cách bất thường

Đối với thực vật thì hầu hết các chất ô nhiễm không khí đều có tác dụng xấu đến thực vật, gây ảnh hưởng không tốt đối với nhà nông và cây trồng. Khi bị tiếp xúc với nồng độ bụi, cây trồng chậm phát triển, cháy lá khô cây, cho hiệu quả năng suất thấp. Ngoài ra, bụi còn làm giảm khả năng quang hợp của cây do các bề mặt của lá bị che lấp.

Có thể phần móng và phần tường xây dựng đã lâu nên xảy ra hiện tượng thẩm thấu?

Bao trùm cả một khu vực rộng lớn xung quanh xưởng mạ kẽm nhúng nóng của Công ty Cổ phần Thép Việt Tiến là những cây cỏ bị chết khô, không còn bóng dáng các loài thủy sinh tồn tại.

Trao đổi với PV, ông Đỗ Văn Ấu, Phó Chủ tịch UBND xã Tam Hiệp cho hay: “Qua kiểm tra thì đơn vị này cho biết hệ thống xử lý nước thải tại đây là xử lý bằng nước tuần vòng khép kín, trong mấy tháng người ta lại thuê đơn vị có tư cách pháp nhân để xử lý liên quan tới nguồn nước, rồi các phế thải trong quá trình sản xuất. Chúng tôi làm việc với đại diện Công ty kim khí ( Chủ mảnh đất cho Công ty Cổ phần Thép Việt Tiến thuê để sản xuất mạ nhúng kẽm nóng) đại diện Công ty kim khí giải thích về hiện tượng các sinh vật chết hàng loạt như vậy có thể là do phần móng và phần tường xây dựng đã lâu nên xảy ra hiện tượng thẩm thấu.”

Bằng mắt thường cũng rất dễ nhận biết các hoá chất bị rơi vãi xuống nền đất

Thực tế là vậy nhưng trong báo cáo giám sát môi trường định kỳ quý 4 năm 2018, đơn vị chủ cơ sở là Công ty Cổ phần Thép Việt Tiến, đơn vị giám sát độc lập là Công ty TNHH ứng dụng và công nghệ môi trường xanh Thủ Đô có gửi các cơ quan chức năng với 5 chương và  kết luận, đều đạt chuẩn an toàn, kèm theo các biên bản lấy mẫu hiện trường, kết quả thử nghiệm, ngày lấy mẫu là ngày 06/11/2018,

Trong chương 3 của bản Báo cáo có nhận xét từ kết quả phân tích hơi khí độc và bụi, cho thấy nồng độ CO, NOX, SO2, bụi tổng và hơi kẽm tại các vị trí lấy mẫu có giá trị đạt quy chuẩn theo QCTĐHN 01: 2014/BTNMT – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng khí thải công nghiệp đối với bụi và các chất vô cơ trên địa bàn thủ đô Hà Nội.

Cũng trong bản báo cáo có nhận xét về vấn đề quan trắc chất lượng nước thải có ghi: “Từ kết quả được quan trắc và phân tích được thể hiện cho thấy các chỉ tiêu trong nước đều nằm ở trong mức cho phép so với QCVN14:2008/BTNMT- Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải sinh hoạt.” thông tin trong mục kết luận cũng là những nội dung từ 2 phần nhận xét trên.

Dư luận đặt nghi vấn, vì sao hiện trạng môi trường và văn bản báo cáo giám sát môi trường định kỳ của Công ty Thép Việt Tiến lại có vẻ trái ngược nhau? Các cơ quan liên ngành  chưa  lấy mẫu nguồn nước, mẫu đất khu vực đầm cỏ bị chết cháy để xác định nguyên nhân?

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin!

Theo Quốc Toản

TBDN