Xôn xao thông tư “cấm lợn ăn bèo, chuối”: Bộ Nông nghiệp nói gì?

Thông tư này áp dụng đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh, sử dụng thức ăn chăn nuôi gia súc, gia cầm trên toàn lãnh thổ Việt Nam.

Theo “danh mục sản phẩm thức ăn chăn nuôi theo tập quán được phép lưu hành”, có 18 loại sản phẩm thức ăn chăn nuôi được Bộ cho phép lưu hành gồm: ngô, thóc, lúa mì, khoai, gluten, đậu tương, khô dầu, sắn, hạt các loại, thức ăn thô, phụ phẩm công nghệ chế biến các loại ngũ cốc DDGS, mía, các loại củ, các loại bã, thức ăn có nguồn gốc thủy sản, thức ăn có nguồn gốc động vật trên cạn, sữa và các sản phẩm từ sữa, dầu mỡ, dầu cá.

Trong danh mục không có các sản phẩm thức ăn chăn nuôi truyền thống, được sử dụng từ xưa đến nay như rau củ, bèo, thân chuối… Phải chăng những sản phẩm ngoài danh mục là cấm được lưu hành?

Theo ông Nguyễn Minh Đức, chuyên gia pháp chế Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, thức ăn chăn nuôi theo tập quán là thứ người dân vẫn sử dụng từ trước đến nay, không cần bất kỳ một cơ quan nhà nước nào cho phép cả. Nếu việc sử dụng thức ăn chăn nuôi theo tập quán của người dân có vấn đề gì ảnh hưởng đến xã hội thì Nhà nước chỉ nên hạn chế hoặc cấm đúng loại thức ăn đó thôi. Rất khó hiểu vì sao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lại ban hành danh mục những thức ăn chăn nuôi được phép lưu hành. 

Trao đổi với ông Nguyễn Xuân Dương, Quyền Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) về việc ra đời thông tư này, ông Dương cho biết thực chất Thông tư 02 ban hành là nhằm gia hạn Thông tư 26 (ban hành từ năm 2012). Thông tư 02 hầu như giữ nguyên toàn bộ nội dung của Thông tư 26.

“Thông tư 26 đã có danh mục các sản phẩm được lưu hành nhưng thông tư đã hết hạn vào ngày 11/2/2019 nên Bộ khẩn trương ra đời Thông tư 02, toàn bộ sản phẩm nguyên liệu thức ăn truyền thống có trong Thông tư 26 tiếp tục được lưu hành bình thường. Thông tư ban hành nhằm mục đích gia hạn, để sản xuất, kinh doanh không bị gián đoạn”, ông nói.

Ông Nguyễn Xuân Dương, Quyền Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT)

Ông cho biết, thức ăn chăn nuôi lưu hành trên 3 nhóm: Nhóm thức ăn đậm đặc, tổng hợp do người sản xuất tự công bố trên cổng thông tin của bộ. Nhóm này chiếm trên 90% khối lượng sản phẩm thức ăn chăn nuôi lưu hành.

“Nhóm thứ 3 này không ai đăng ký vì lúa, ngô…không của riêng ai nên Bộ NN&PTNT sẽ công bố sản phẩm lưu hành để sản xuất, kinh doanh có cơ sở thực hiện”, ông Dương lý giải.

Với danh sách sản phẩm được lưu hành thì có thể hiểu các sản phẩm thức ăn chăn nuôi ngoài danh mục như bèo, thân chuối…là bị cấm lưu hành? Trả lời câu hỏi này, ông Dương khẳng định, đây vẫn là thức ăn nguyên liệu được người chăn nuôi sử dụng từ xưa đến nay, những nguyên liệu này vẫn được sử dụng bình thường.

“Nhiều độc giả thấy thiếu mới đặt câu hỏi là có được phép cho lợn ăn rau, cà rốt, bèo…không? Tôi trả lời tất nhiên là có. Vì Thông tư 02 kế thừa toàn bộ nội dung của Thông tư 26 nên chưa có các danh mục sản phẩm trên. Thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật, hoàn thiện và đưa ra quy định, kỹ thuật tối thiểu để người chăn nuôi sử dụng đáp ứng đúng yêu cầu đưa ra. Ví dụ không đưa cà rốt, cà chua, khoai tây thối… để sử dụng cho gà, lợn; khuyến cáo không thả bèo ở vùng dịch, nguy cơ nhiễm ecoli… Khuyến cáo người chăn nuôi sử dụng nguyên liệu phải đủ điều kiện. Tất nhiên quy định này sẽ không áp dụng ngay bây giờ được”, ông Dương cho hay.

Theo ông Dương, thông tư này ra đời không ảnh hưởng trực tiếp đến chăn nuôi nhỏ lẻ có sử dụng nguyên liệu truyền thống nhưng sẽ tác động đến các nhà sản xuất vì không nhập, không lưu hành được các nhóm sản phẩm nguyên liệu có trong danh mục này, ảnh hưởng đến các cơ sở sản xuất kinh doanh có sử dụng đến các nguyên liệu tập quán này (ngô, lúa mì, đậu tương, sắn…).